|
"Peter Rich Afrika’da: Sürdürülebilir Çözümler Arayışında" başlıklı konferans, 8 Mayıs 2014 Perşembe günü saat 14:30'da MSGSÜ Sedad Hakkı Eldem Oditoryumu'nda izlenebilir.
Konuşma Özeti:
Peter Rich’in Afrika kıtasındaki çalışmaları, bilgilendirici tasarımı araştırma ve geliştirme sürecinin ürünü olarak ortaya çıktı. Afrika yerleşimlerinin, ölçekli çizimler ve kabul edilen tasarım ilkeleri yoluyla detaylı olarak tek bir konuttan bir yerleşime giderek kent planı ölçeğine kadar ayrıntılı biçimde belgelenmeleri, bilgi üretmeleri kendilerine ait özgün tasarım kurallarını da ortaya koymuştur.
Projelerin uygulanma sürecinde odak, Afrika’da sürdürülebilirlik çerçevesindeki yaklaşımlar ve toplumların güçlendirilmeleri üzerinde yoğunlaşıyordu.
1994 sonrasında, demokratik Güney Afrika’da, kültürel miras konuları çerçevesinde meslek alanında çok sayıda girişim olmuştur. Bu girişimler kırsal ve kentsel yerleşim bölgelerinde ekonomik güçlenmeyi ve geçmişte marjinalleştirilen topluluklar için eşitliği hedefleyerek onların da sesine dönüşmüştür. Uygulama sürecine halkın da katılımını sağlayarak, yere ve yerel kültüre ait malzemelerin ve yapım tekniklerinin kullanılmasına olanak vermek amacıyla projeler geliştirilmiştir. Böylelikle yerel halkı destekleyecek beceriler ve sanatlar açığa çıkmakta ve halka iş fırsatları yaratılmaktadır.
Yıllar içinde Peter Rich, mesleği aracılığıyla kendisini, kırsal alandaki yoksulların yaşamlarını iyileştirmeye adamıştır. Ayrıca, kent içi yoksulluk yerleşimlerinin belgelenmesindeki ana amaç, Sahra Çölü’ne ait çağdaş Afrika’da giderek artan kentsel yaşam alanlarının ve süreçlerinin yararlarını gösterebilmektir. Bu çalışma, kullanıcısına daha kaliteli ve yaşanılabilir bir çevre sunabilen, kentsel alandaki yoksulluğu yaşam kalitesi ölçütleriyle dönüştürmeyihedefleyen yerleşim şemalarına dayalı bir planlamayaklaşımıyla sonuçlanmıştır. Süreç, aynı zamanda kültürel farklılıklara ve toplulukların farklı ritüellerine de saygıyı önermektedir. İlk nesil kullanıcıların, kentsel çevrede yaşamanın olanaklarını benimsemelerini sağlayacak bir “mekan kalitesi” yaratma çabasını da içermektedir.
Çalışmada, sosyal konut sorununun çözümü bilgiye dayalı araştırma yöntemiyle ele alınmıştır. Amaç programlama, planlama ve tasarım yoluyla, “sürdürülebilir” ve “uygulanabilir”üretimi örgütleyebilmektir.
Araştırmayla kırsalın ve kentin birikimi açığa çıkartılırken, diğer taraftan da, kentlilerin de ifade ettikleri gibi, kırsal alana ait bellek değerlerinin de yeniden üretilmesine fırsat verilmektedir.
Tüm projelerin merkezinde “sürdürülebilir meslek pratiği” yaklaşımı yer almaktadır. Bu çerçevedeAfrika bağlamında çağdaş sorunlar gündeme getirilmekte, gelişmekte olan dünya için “sürdürülebilir teknolojik çözümler” araştırması deneyimlenmektedir.
Kıyıdan uzak iç bölgelerde ve çevre alanlarda da “yerel malzemelerin kullanımı” ile “sürdürülebilir yapım teknolojisi” araştırması bir arada yürütülmektedir.
Rwanda’da Peter Rich Mimarlık Bürosu, “Light Earth Designs” tasarım ekibiyle birlikte, yerel malzemelerin kullanımının yaygınlaştırılmasında katalizör olma potansiyeline sahip projeler geliştirerek bu alanda bir endüstri kurma sorumluluğunu üstlenmiş olmaktadırlar.
Böylelikle, gerek yönetimi gerekse toplumları, “en başarılı uygulama”nın ilkeleriyle buluşturma ve gelecekteki diğer birçok proje için de örnek oluşturma olanağını yaratacaktır.
“TimbrelVaulting” (tamburin kemer) tekniğinin kullanılması, yerel halkın uygulamada toprağı kullanmaları ve el yapımı üretimleri sonucunda tasarımda şiirsel bir dilin gelişmesini sağlamıştır. 2009 yılında “Dünyada Yılın Binası” ödülünü kazanan MapungubweInterpretation Center (Mapungubwe Araştırma Merkezi) de aynı yapım tekniğinin (vaulting/kemerleme) kullanıldığı bir dizi proje arasında yer almaktadır.
Peter Rich hakkında:
Güney Afrika, Johannesburg’daki PR Mimarlar grubunun başmimarı olan Peter Rich Witwatersrand Universitesinde Mimarlık fakültesinde ders vermektedir.
Peter Rich 2011 yılında Arkansas Fay Jones Üniversitesinde John Williams Birlikteliğinin başkanlık görevini üstlendi. Arkansas öğrencileri, Peter’in önderliğinde, Rwanda’daki Kigali Teknoloji Enstitüsüne bağlı Mimarlık bölümü öğrencileri ile işbirliği yaparak Rwanda’lılar için en uygun ve sürdürülebilir kentsel yerleşimleri araştırmak ve tasarlamak üzere çalışmalar yürüttüler.
Peter Rich, aktivist olarak, ırk ayırımcılığı döneminde Ndebele yerlileri gibi hükümetin yer değiştirme eylemlerine maruz kalan siyahi nüfusun bulunduğu yerli yerleşimlerini belgelemiştir. Rich’in Güney Afrika geleneksel mimarisi ve biçimsel olmayan mimari alanlarında aldığı eğitimi onun daha sonra 1994’te ırk ayrımcılığı yapan rejimin düşürülmesinden sonra demokratik yollarla seçilen Nelson Mandela döneminde sosyal konut projeleri ile kültür turizmi projelerini hazırlamasına olanak sağlamıştır.”
Rich o günden bu yana yerel topluluklar ile yakın işbirliği içerisinde yerel bağlamda sürdürülebilirlik araştırmalarından yola çıkarak çağdaş mimarlık terminolojisini oluşturmuştur.
MIT’den John Ochsendorf ve Michael Ramage, gibi mühendislerle birlikte tamamlanan ve 2009 yılında “Dünyada Yılın Binası” ödülünü kazanan Mapungubwe Interpretation Center (Mapungubwe Araştırma Merkezi)’ın inşası sırasında yerel zanaatkalar ‘tamburin kemer’ tekniğini öğrendiler.
Rich, Michael Ramage ve Tim Hall ile birlikte son dönemde Orta, Doğu ve Kuzey Afrika’da projeler geliştiren ve uygulayan Light Earth Design’ı kurdu. Son yıllarda inşa edilen ve tarihi Alexandra kentinde yaşayanlarla sözlü-tarih çalışmalarının gerçekleştirdiği Alexandra Kültürel Miars Merkezi, aynı zamanda Mandela’nın politik başkaldırısının formüle edildiği yer olması açısından da önem taşır.
2010’da Rich, mimarlık alanında ulaştığı başarılarının en üst şeref ödülü olan Güney Afrika Mimarlar Enstitüsü’nün Altın Madalya ödülüyle onurlandırılmıştır.
|
Buluşmalar
