STRONG>İstanbul Modern, çağdaş sanatın uluslararası alandaki
önemli isimlerinden Kutluğ Ataman’ın Türkiye’deki ilk retrospektifini
sunuyor. “İçimdeki Düşman” başlıklı sergi sanatçının kariyerinde
kilometre taşı olmuş video enstalasyonlarını bir araya getiriyor.
Kutluğ Ataman, çağdaş sanat alanındaki ilk büyük çıkışını 1997 yılında
katıldığı Uluslararası İstanbul Bienali ile yaptı. Sanatçı bundan sonra
kariyerini uluslararası alanda gösterdiği başarılar ve dünyanın sayılı müze ve
bienallerinde düzenlediği sergilerle geliştirdi. Aldığı büyük ödüller, hakkında
çıkan kitaplar, çalışmalarındaki sosyal ve politik duyarlılık Türkiye sanat
ortamında da kendisine haklı bir ün ve tanınırlık kazandırdı.
Ancak Ataman bugüne kadar Türkiye’de çok az sayıda
çalışmasını sergiledi. İçimdeki Düşman, İstanbul doğumlu sanatçının 13
yıllık uluslararası kariyerinin ardından eve dönüşünü kutlayan bir orta
kariyer sergisi
olarak hazırlandı.
Sergi, Kutluğ Ataman'ın uluslararası sanat ortamında
çok bilinen ama Türkiye'de ilk kez gösterilecek olan kilometre
taşı olmuş 10 çalışmasının yanı sıra, sürpriz yeni projesine de yer
veriyor.
İçimdeki Düşman’da sanatçının 11 önemli çalışması yer
alacak: Peruk Takan Kadınlar (1999), Ruhuma Asla (2001), Bu Bir Fasit Daire
(2002), 99 Ad (2002), Veronica Read’in 4 Mevsimi (2002), Stefan’ın Odası (2004),
Tanıklık (2006), Cennet (2006), Türk Lokumu (2007) ve fff (2006-9). Bunlardan
başka, Thomas Dane Gallery ile 29. São Paulo Bienali 2010 tarafından desteklenen
Dilenciler (2010) adlı yeni ve önemli bir çalışma Avrupa’da ilk kez izleyicilere
sunuluyor.
Serginin
küratörlüğünü İstanbul Modern Şef Küratörü
Levent Çalıkoğlu
üstleniyor.
Kutluğ Ataman’ın Sanatı Hakkında
Kutluğ Ataman, video ve film çalışmalarında marjinal bireylerin yaşamlarını
konu ediniyor. Filmlerine merkez aldığı kişiler saplantılarını, mikro ve makro
iktidar ile kurdukları ilişkileri, bilinçaltı sorunlarını ya da cinselliklerini
açık sözlülükle dile getiriyor, ifşa ediyorlar. Ataman çalışmalarında bu
bireyleri tercih etme nedenini şöyle açıklıyor: “Benim yaptığım, bu insanları
gösterip işi şova dönüştürmek değil. Beni o kişiyle çalışmaya iten tek neden,
onda kendimi görmem oluyor.”
Sanatçı, çoğunlukla belgesel izlenimi sunan çalışmalarında gerçek ile kurgu
arasında gidip gelen bir anlatımı tercih ediyor. Bireylerin, anlattıkları
hikâyeler ile kimliklerini nasıl dışavurduklarını, buna karşılık her anlatımda
kimliklerini nasıl yıkıp yeniden inşa ettiklerini sorunsallaştırıyor.
Ataman, bireyi merkeze koyan çalışmalarıyla kimlik politikalarının
genelleyici yapısına bir alternatif sunarken, tarih yazımı, toplumsal/kişisel
kimlik, bellek, çoğulluk, mit, oyun ve iktidar gibi çağdaş sanatın merkezindeki
önemli konuları birbirine bağlıyor.
Çalışmalarının merkezinde yer alan kişilerin ifadeleri akademik,
kurumsallaştırılmış ve değişmez bir tarihin temsili üzerinden değil de, kişisel
mitler ve maskeleme, perdeleme gibi esnek eylemler ile ortaya çıkıyor. Bu
bireyler, kendi hikâyelerini sözlü olarak aktarırken dilin dışavurum kolaylığını
ve inandırıcılığını görünür kılıyorlar. Sanatçı video çalışmalarını sadece
görsel bir aktarım olarak değil, enstalasyon-heykel formuna dönüşen bir ekran
düzeni ile biçimlendiriyor.
Kutluğ Ataman Kimdir?
1961, İstanbul doğumlu olan sanatçı, Londra, İslamabad ve İstanbul’da yaşıyor
ve çalışıyor.
Galatasaray Lisesi’nden mezun olduktan sonra, Mimar Sinan Üniversitesi sinema
televizyon bölümü ve Sorbonne Üniversitesi sinema bölümünde eğitim gördü. Los
Angeles Santa Monica College’dan sanat ve sosyal bilimler ön lisans diploması
aldı.
Lisans diplomasını, Los Angeles’taki California Üniversitesi’nden (UCLA) aldı
ve daha sonra güzel sanatlar yüksek lisans eğitimine yine California
Üniversitesi’nde devam etti.
Kutluğ Ataman kariyeri boyunca,
Documenta (2002), Berlin (2001), São Paulo (2002), İstanbul (1997, 2003, 2007),
Venedik (1999) bienalleri ve Tate Trienali’nin (2003) aralarında olduğu birçok
uluslararası sergide yer aldı. Ayrıca National Museum of 21st Century Arts, Roma
(2010); Whitechapel Gallery, Londra (2010); 2009 Kültür Başkenti, Linz (2009);
Thomas Dane Gallery, Londra (2009); Ludwig Museum, Köln (2009); Lentos Museum,
Avusturya (2009); Vancouver Art Gallery, Kanada (2008); The Orange County Museum
of Art, California (2007); MuHKA, Belçika (2006); Artangel, Londra (2005);
Museum of Contemporary Art, Sydney (2005); Serpentine Gallery, Londra (2002);
Copenhagen Contemporary Art Centre, Danimarka (2002) gibi önemli galeri ve
müzelerde de kişisel sergiler açmıştır. Sanatçının çalışmaları MoMA, New York;
Thyssen-Bornemisza Art Contemporary, Viyana; Dimitris Daskalopoulos Koleksiyonu,
Atina ve Carnegie Museum, Pittsburgh başta olmak üzere birçok önemli
koleksiyonda yer almaktadır. Sinema alanında ise ulusal ve uluslararası arenada
filmleri gösterilen Kutluğ Ataman, Londra ve Moskova film festivallerinde
yarışmıştır. 2009 yılında Uluslararası İstanbul Film Festivali’nin jüri
başkanlığını üstlenmiştir.
|