|
img src="http://www.yapi.com.tr/Uploads/HaberMedya/20002006/haberler\Etkinlik\47748.jpg" align="right" hspace=5 vspace=5>Rotterdam’daki sergi salonları 10 Haziran’da kapılarını “China Contemporary” sergisi için açtı. Çin’in yakın dönemde kentsel peyzajında gerçekleşen değişimler, 3 Eylül’e kadar sürecek sergilerde üç ana tema altında izleyicilere sunuluyor: ‘Mimarlık’, ‘Sanat’ ve Görsel Kültür’. Sergiler; Hollanda Mimarlık Enstitüsü (NAI), Boijman van Beuningen Müzesi ve Nederlands Fotomuseum’un işbirliğiyle bu üç mekânda gerçekleşiyor.
Sergiyle ilgili Bert de Muynck’un ‘People’s Architecture’ sitesinde yayınlanmış makalesi şöyle:
Sovyet etkisi altındaki Çin’in deneyimiyle ilgili 1950’lerin başlarında Mao Zedong şunları söylemişti: “Dışarıdan aldığımız tecrübeyi kopyalarken bile kendi zihinlerimizi kullanmalıyız. Kendi yargılarımızı unutmak ve geçmişin dogmatizminden faydalanmamak anlamına gelen mekanik kopyalamaya yolunu seçmemeliyiz. Alacağımız ders teoriyi pratikle adapte edebilmek olmalı. Teori pratikten gelir ve pratiğe döner.” Batı’yla ilişkiler geçen yüzyıl boyunca Çin’in söyleminin odağını olşturdu. Bir seri devrim, kapalılık ve açıklık politikaları, reform ve özümsemeler yoluyla Çin Batı tecrübesiyle olan ilişkisini sürekli yeniden tanımladı. Ülke içinde ikilemlere neden olan bu değişimlerin çağdaş sonucu, Chang Chih-Tung’un 19. yüzyılın sonunda ünlü sloganında tariflediği ilişki biçiminde açığa çıkıyordu: “Çinliler temelleri için öğrenirken Batılılar uygulamak için öğrenirler”.
Hollanda Mimarlık Enstitüsü’ndeki sergi teoriye dokunmazken, bir grup genç Çinli mimarın uygulamalarını yansıtıyor. Bu mimarların çoğunluğu Batıda (Hollanda, Fransa, Almanya, Kanada ve ABD) eğitim görmüşler ve 1998’den bu yana fırtınalı bir değişimin tam ortasında hizmet veriyorlar. Batıda, Çin’in günümüzdeki mimari ve kentsel durumunu teorize etme çalışmaları, birbirini tekrar eden şu aforizmalarla sınırlı kaldı: “zenginlik harikadır”, “geçen yıl Çin dünya çimento üretiminin yarısını tüketti”, “geçen yıl sadece Pekin’deki inşaat hacminin toplamı, Avrupa’nın tümünün inşaat hacminden fazla” ya da “Shenzen’de nüfus 20 yılda 100 katına çıktı” gibi. Çin’i anlamak sebep ve sonuç arasında zor bir ilişki kurmayı gerektiriyor. NAI’deki serginin küratörü Linda Vlassenrood, açılış sempozyumunda bunu şöyle formule etti: “Çin’deki mimarların, mimarlık içindeki rolleri konusunda kafaları karışık”. Vlassenrood, Çin’in mimari kimliğini, “kütle, hız ve ölçek arasındaki karşılıklı etkileşimin bir sonucu” olarak tanımlıyor. Ancak herhangi biri ‘Konfüçyüscülüğün’ (Confucianism) ‘kafa karışıklığına’ (confusionism) dönüştüğünü rahatlıkla söyleyebilir.
NAI’deki sergi, günümüzde mimari ve kentsel tasarım alanındaki çatışmaları tartışan beş tema çerçevesinde gerçekleşiyor: Gayriresmi Çin (informal China), Çinlilik (Chineseness), Kent dokusu (urbanscape), Kamusal alan (public domain) ve Kritik Kentsel Yenilemeler (critical urban renewal). Ucuz görünümlü ve sıkışık üç boyutlu bir matris şeklinde oluşturulan sergi tasarımı, Johan de Wachter Architecten ve Michael Smith ile Shohei Shigematsu’nun ortak çalışmasının ürünü. NAI’nin esnek sergi salonu, 50 projenin, tasarımcılarının kimliklerini kaybetmeden kollektif bir imge oluşturacak yoğunlukta biraraya gelmesiyle dönüştürülmüş. Rijid bir çerçeve içindeki pixel büyüklüklerinin değiştirilmesiyle farklı karakterde birçok mekân yaratılması mümkün olmuş.
Sergi modern Çin’in iki farklı yüzünü gösteriyor: Çin’in idealize edilmiş geleceği parlak çizimler, sloganlar ve animasyonlarla temsil edilirken; buna tepki gösteren tasarımcıların enstelasyon, maket, belgesel, fotoğraf ve film biçimindeki eserleriyle sergilenen geleceğe alternatif bir bakış, diğer eserlerle aynı mekânda yüzleşiyor. Çinli mimarlar tarafından üretilen mimarlık, ikonik önermelerden yoksun. Bunun yerine Çin’in; modernizm, bütçe, yerel malzeme ve inşaat becerileri, tasarım ve uygulama süreçlerinin kısalığı ile kavram ve mimarlıkların esnek yer değiştirmelerinin bir karışımı olan eleştirel yerellik kavramının yeniden yorumlanışını yansıtıyor.
“China Contemporary” sergisi, Çinli avangardlar tarafından günümüzde neler üretildiğinin bir değerlendirmesini sunuyor. Dönüşüm ve kentleşmenin etkileri, herşeyi birarada tutan bağlayıcılar olarak görünüyor. Bu yaz Rotterdam’a gidilemese bile NAI tarafından basılan sergi katoloğunda biraraya getirilen tüm sergilenen eserler, yeni anlayışlar, ilişkiler ve içgörüler yaratmaya aday. Zaman ve mekân arasındaki ilişki mükemmel bir iskelete otururken, uygulamaları etkileyecek olan teori yine, uygulamalardan damıtılarak ortaya çıkıyor.
Bu mimarların Çin’deki imar faaliyetleri üzerindeki etkisini incelemek ya da en azından yeni nesil mimar, sanatçı ve küratörler arasında bulanıklaşan sınırları belirlemek üzere bir ‘-izm’ tanımlamak ilgi çekici olabilirdi. Ancak 1919’da şu sözleri yazan Hu Shih’in sözlerini akılda tutmakta yarar var: “-izm’lerin en büyük tehlikesi, insanları, her derde deva ‘temel çözümler’ peşinde koştuklarına inanmış ve enerjilerini somut problemleri çözmek için harcama gereği görmeyen tatminkâr ve kayıtsız kişiler olarak göstermesidir”.
“China Contemporary”, son 10 yılda bütün zaman ve enerjilerini kendi zihinlerini kullanarak Çin’in (mimari ve sanatsal) kimlik sorununu çözmek için yollar bulmaya adamış mimar, sanatçı ve küratörlerin işlerini sergiliyor.
(‘People’s Architecture’-Halkın Mimarlığı- Çin’in mimari, kentsel, altyapısal ve kültürel gelişiminin daha iyi anlaşılmasını hedefleyen ve fikirlerin değiş tokuşu için uluslararası alanda faaliyet gösteren disiplinlerarası bir forumdur.)
http://www.peoplesarchitecture.org
Derleyen: Senâ Özfiliz
|
Sergiler
