Bir xurban_collective Projesi: "Mahrum ve Boş: Akropolden Manzara"

b>Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi, "Mahrum ve Boş: Aktopolden Manzara" başlıklı xurban_collective projesi ile Bergama'yı İstanbul'un sanat gündemine taşıyor. "Mahrum ve Boş: Akropolden Manzara", bölgedeki arkeolojik kalıntıların alınıp Berlin Pergamon Müzesi'ne taşınması ve onların bıraktığı boşluğu altın madenlerinin almasını fiziksel anlamda kazı, yıkım ve yenilenme olarak okuyan xurban_collective'nin yine başka bir transfer sistemi yoluyla oluşturduğu bir sergi.

Bergama’dan alınıp İstanbul’a taşınarak Platform’un vitrinine yığılan toprak, kazı yapmayı, taşımayı ve boşluğu simgeliyor. Büyük format fotoğraflar, arkeolojik kalıntıları koruyucu bir battaniyeyle örten, boşlukları dolduran ve geçmiş kazıları saklayan bitkileri ayrıntılarıyla betimliyor. Bergama tepesinin ve maden ocağının ‘time-lapse’ filmle çekilmiş görüntülerinin yanı sıra bütün bu fikirler, xurban_collective’in bölgede gerçekleştirdiği ve filme aldığı jestler ve eylemler yoluyla özetleniyor ve anlatılıyor.

Geçen yıl boyunca, Bergama’nın iki komşu mahali ve bölgedeki altın madenleri arasındaki diyalogların çerçevesini araştıran ve sorgulayan xurban_collective, ‘kazı’ fikrini hem gerçek anlamıyla hem de kavramsal olarak, arkeolojik oluşum ve yerin içinde bulunduğu bağlamsal çerçeve arasında kalan alanları ortaya çıkarmak ve ilgili kanıt toplamak amacıyla kullanmış. xurban_collective’in birer ‘boşluk’ olarak tanımladığı bu alanlar, yapıların deneyimlediği geçmiş ve süregelen eylemleri, felaketleri ve tekrarlanan muameleleri aydınlatıyor.

İstanbul, bu söylem içinde mahaller arası bir mekan, iktidar düğümlerinin Bergama’nın ve Ovacık adıyla bilinen maden bölgesinin sömürüsünü kolaylaştırdığı ve gerçekleştirdiği bir yer olarak duruyor.

Tüm bu çalışmalar bir araya geldiklerinde, toprak ve tarihsel dönüşümün güncel sosyal koşulları üzerine düşünen bir politik meşguliyet için bir deneme zemini sunuyor. Tetikledikleri tartışmalardan sadece bazıları ise şöyle: Anıtların hiyerarşik konumlandırılması, yerel kaynakların sömürgecilik içinde yerlerinden edilerek deniz aşırı taşınması, hakikat arayışı ve siyanür madenciliğinin ekolojik etkilerinin araştırılması yoluyla bir arkeolojik kesinti yaratmak.