2. İstanbul Tasarım Bienali

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 2. İstanbul Tasarım Bienali, Zoë Ryan küratörlüğünde "Gelecek Artık Eskisi Gibi Değil" başlığıyla gerçekleştiriliyor.

1 Kasım - 14 Aralık 2014 tarihleri arasında ücretsiz olarak gezilebilecek bienalin ortak alanı olan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, 53 projeye ve bienal süresince devam edecek farklı etkinliklere ev sahipliği yapıyor.

Gelecek Artık Eskisi Gibi Değil

Gelecek Artık Eskisi Gibi Değil başlığıyla gerçekleştirilen 2. İstanbul Tasarım Bienali, “Şu anda gelecek nedir?” sorusunun cevabını arıyor. Bugünün tasarım çalışmalarının bir portresini çizmeyi hedefleyen bienal, tarih boyunca, sınırsız diyaloğu besleyen, radikal bir süreç olarak sorgulamanın peşinden koşan ve hedef beyanları olarak işlev gören manifestoların, sadece metinlerin üretiminde değil, eylem, hizmet, kışkırtma veya nesne olarak nasıl yeni baştan icat edilebileceği fikrini sorguluyor.

Bienal, geleceği hayal ederken gündelik yaşamı birebir etkileyen konulara odaklanan ve her gün karşımıza çıkan tasarımlara, bu alanda yenilikçi yaklaşımları benimseyen projelere yer veriyor. Sergide, Avustralya’dan Çin’e Fransa’dan Japonya’ya Meksika’dan Türkiye’ye Hollanda’dan Amerika Birleşik Devletleri’ne çeşitli ülkelerde çalışan tasarımcıların ev eşyaları, moda aksesuarları, menüler, haritalar, binalar, yemekler, kartpostallar ve görsel alfabelere, farklı biçimlerde alternatif manifestoları sunuluyor.

Bienalin ortak alanı Galata Özel Rum İlköğretim Okulu

2. İstanbul Tasarım Bienali’nin ortak alanı Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda tasarım, teknoloji, moda, grafik tasarım, şehircilik, ürün tasarımı, film ve yemek gibi alanları kapsayan 53 proje yer alıyor.

Küratör Zoë Ryan ve yardımcı küratör Meredith Carruthers, sergi alanını çalışmaların içeriğine göre 5 bölüme ayırıyor. Farklı manifesto konularına göre derlenen bölümler: Yayın Bölümü, Kişisel Bölüm, Kaynaklar Bölümü, Norm ve Standartlar Bölümü ve Toplumsal İlişkiler Bölümü. 

Okulun giriş katı ve bienalin merkezi olarak konumlanan Yayın Bölümü , atölye çalışmaları, söyleşiler, film gösterimlerinin yapılacağı, diyalog ve tartışmayı teşvik etmeye yönelik bir buluşma merkezi. Burada H. Cenk Dereli, Hayrettin Günç ve Yelta Köm’ün projesi ile bienalin yayın istasyonun da adı olan Kontraakt yer alıyor. Bienal konularına değinen canlı radyo yayınları, sokak röportajları, söyleşiler ve ev hanımlarıyla fikir alışverişinde bulunulan “gün” buluşmalarına ziyaretleri içeren bir programla, bienal süresince her gün bu merkezden yayın yapacak.

Kişisel Bölüm , kendi kimliklerimizi nasıl oluşturduğumuzu ve yansıttığımızı, nasıl gruplar kurduğumuzu ve nasıl bir topluluk veya aidiyet duygusu yarattığımızı araştıran bir grup manifestoyu bir araya getiriyor. Burada yer alan projeler ziyaretçileri erkeksilikten kadınsılığa, güzellikten çirkinliğe, aşktan kahramanlığa kadar her konudaki önyargılarını yeniden düşünmeye davet ediyor. Bu bölümde, Jessica Charlesworth ve Tim Parsons’un, afet sonrası acil tahliye süreçlerinde kullanılan alternatif acil durum çantalarının nasıl hazırlandığına odaklanan Yeni Hayatta Kalmacılık projesi yer alıyor. Charlesworth ve Parsons’un tasarladığı bu çantalarda temel ihtiyaçların ötesinde, acil durumlarda ortaya çıkan duygusal ve fiziksel ihtiyaçlara yönelik malzemeler bulunuyor. Ayrıca, Meriç Canatan ve Fatoş Erhuy’un, savaş ve çatışma halinde kullanılan koruyucu giysileri “tüyle rötuşlayarak” yarattıkları sosyal ve davranışsal normlara dair bir incelemesi olan Birdy aksesuarları da bu bölüm kapsamında. Tasarımcılar bu proje ile insanların kriz durumlarına uyum sağlama yetilerine ve kostümlerdeki kimlik iletebilme ile kural ve standartları altüst edebilme gücüne dikkat çekmeyi amaçlıyor.

N°41, Workoutcomputer, Horizontal, ©BLESS

Maddi dünya ile ilişkilerimizi yeniden düşünmemizi sağlayacak Kaynaklar Bölümü ’nde, dünya kaynaklarının giderek artan bir hızla tüketilmesini dikkate alan, yerel imalat, küresel üretim, yeni teknolojiler gibi konuları işleyen projeler yer alıyor. Formafantasma’nın araştırma temelli bir yaklaşımla alternatif malzemeleri inceleyerek mevcut zanaat üretimine yeni bir bakış açısı kazandıran Açık Manifesto projesi yer alıyor. Ayrıca, ürün tasarımcısı Coralie Gourguechon’un çağımızdaki elektronik alet tüketimine dikkat çektiği, karmaşık sistemleri parçalara ayırıp, onları kâğıttan tekrar inşa ettiği Elektronik ve Dijital Araçları Baştan İnşa Etmek projesi bulunuyor. Bunun yanı sıra, Can ve Aslı Altay (FutureAnecdotesIstanbul) okuma için dinamik bir sosyal alan sağlayan Okuma Odası projesi ile derinlemesine düşünme ve yorumlama fırsatı sunuyor. Moisés Hernández ise Meksika’ya özgü objelere ilişkin bir toplum, kültür ve tasarım eleştirisi olan Diario (Günlük) projesini ziyaretçilerle buluşturuyor.

Norm ve Standartlar Bölümü, günlük hayatımızı biçimlendiren ve bu yolla kendimizi anlamamıza yarayan gündelik rutin ve ritüelleri yeniden ele alan manifestolar sunuyor. Christian Boer’in Utrecht Sanat Akademisi’ndeki tez projesi kapsamında kendisi gibi disleksik bireylerin daha rahat okumalarına yardımcı olabilmesi için geliştirdiği fonttan oluşan Dyslexie Yazı Tipi projesi bu bölüm bünyesinde bulunuyor. Bu projede bir font yaratmak üzere yola çıkan Boer, harflerin biçimlerini, disleksideki ters çevirme, karıştırma ve yön değiştirmeyi göz önüne alarak dönüştürüyor. Bunun yanı sıra, Mansour Ourasanah’ın dünyadaki nüfus artışı ve kronik açlığa çare olarak insan tüketimi için çekirge yetiştirmeyi önerdiği projesi LEPSIS: Çekirge Yetiştirme Sanatı yer alıyor. Ayrıca, Bless’in yeni düşünme ve eylem biçimleri üreten, şaşırmaya, esinlenmeye ve cesaret bulmaya olanak veren bir durum tasarımına odaklanan N°41 Sporbilgisayarı projesi sunuluyor.

Toplumsal İlişkiler Bölümü ise toplumsal pratikler ve kolektif eylemlere ilişkin konuları ele alıyor. Etik kaygılara dayanan projelerin yer aldığı bu bölümde, insanlar ve mekânlar ile uluslararası çalışma koşulları arasındaki ilişkiler sorgulanıyor. Bu bölümde, Atelier Bow-Wow’un Galata Köprüsü ve çevresindeki yaşamı; balık tutmak, teknelerde yemek pişirmek, sokakta yemek ve otobüs beklemek gibi davranışları yansıttığı mekâna özgü bir çizim projesi olan Kamuya Açık Çizim projesi, Anthony Dunne ve Fiona Raby’nin alternatif değerler, inanışlar ve öncelikler önererek paralel bir dünyadan sahneler sunan illüstrasyon projesi Birleşmiş Mikro Krallıklar: Hayatlar ve Peyzajlar bulunuyor. Sergide ayrıca, İtalyan kolektif disturbATI’nin manifestonun bugünkü toplumda bir sorumluluk ve katılım biçimi olarak geçerliliğini sorguladığı, ısmarlama manifesto yaratımı hizmeti sunarak manifestonun bir retorik aygıt olarak kapasitesini sınadığı ABC Manifesto Şirketi Yazar ve Danışmanları projesi yer alıyor.

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda serginin yanı sıra altı hafta boyunca haftanın her günü farklı etkinlikler de gerçekleştiriliyor. Bienal ortak alanı, Salı günleri Kontraakt ekibinin yayın programı, Çarşamba günleri söyleşi ve paneller, Perşembe günleri ise film gösterimleri ve atölye çalışmalarıyla tasarım meraklıları için bir buluşma noktası oluyor.

Ayrıca, bienal süresince her gün İNFORMEL EĞİTİM-çocukistanbul tarafından çocuk atölyeleri yapılacak. Atölyeler, Ülker Çocuk Sanat Atölyesi sponsorluğunda gerçekleştiriliyor. Bunun yanı sıra, SALT Yorumlama işbirliğiyle, lise öğrencileriyle tasarım fikri ile bu alandaki akımlar ve yenilikçi düşünceler ele alınıyor. Rehberler eşliğinde bienali gezecek olan öğrenciler, bienal ekibinin yanı sıra profesyonel tasarımcı ve mimarlarla tanışacak; kamusal mekân, mutfak tasarımı ve ergonomi konularında atölyelere katılacak. 

Ücretsiz olarak gerçekleştirilecek tüm etkinliklerle ilgili detaylı bilgilere tasarimbienali.iksv.org adresinden ulaşılabilir.

Bienalin sergi alanının tasarımı, katalog ve görsel kimliği Project Projects ve SUPERPOOL, tanıtım kampanyası ise Alametifarika tarafından hazırlanıyor. Bienalin ortak alanındaki oturma grupları ve diğer özel tasarımlar Amorim ’in malzeme desteğiyle yapılıyor.

Tasarım Bienali etkinlikleriyle kente yayılıyor

İstanbul Tasarım Bienali, ana serginin yanı sıra gerçekleştirdiği etkinliklerle İstanbul’u bir tasarım kentine dönüştürüyor. Bienal süresince, Tasarım Rotaları, Akademi Programı, Kadıköy’den Bul Kadıköy’de Buluştur projesi, atölye çalışmaları, sergi, seminer ve söyleşiler gerçekleştirilecek.

İstanbullular Tasarım Rotaları ile kentin farklı köşelerini keşfediyor

Tasarım Rotaları, İstanbul’un farklı bölgelerindeki tasarım odaklı ofis, mağaza, atölye, imalathane ve yapıların yanı sıra, çeşitli bölgelerin kendine has dokularının inceleneceği tematik yürüyüşler de içeriyor. Kentin Asya ve Avrupa yakalarındaki farklı bölgeleri kapsayan 12 rota , 14 Aralık’a kadar devam ediyor. Tasarım Rotaları’nda Kuzguncuk, Çemberlitaş-Kapalıçarşı-Sultanahmet, Galata-Şişhane, Fener-Balat, Beyoğlu-Galatasaray-Cihangir, Moda bölgeleri, tematik rotalar kapsamında ise Kadıköy Koku Tasarım Rotası, Kadıköy Font Rotası, Kadıköy Ses Rotası, Kadıköy Ağaç Rotası ve Kadıköy Sivil Mimari Rotası ve 2014 Maslak: Çeperde Archi-Walk yer alıyor.

Tasarımın farklı disiplinlerine ve evrelerine dair bilgi edinme ve gözlem yapma olanağı sağlayan rotalar, Müstesna İstanbul: Küçük Dükkânlar Kitabı’nın yazarı Ilgın Yorulmaz’ın işbirliğiyle sunuluyor. Tasarım Rotaları’na ek olarak gerçekleştirilen tematik yürüyüşler TAK ve İstanbul’un önde gelen tasarımcı ve mimar, akademisyen ve kültür kurumlarının işbirliğiyle oluşturuldu.

Akademi Programı kapsamında 31 üniversiteden 70’e yakın proje

Akademi Programı kapsamında ise üniversitelerin yıl boyunca bienal temasına yeni açılımlar kazandırmak ve temanın farklı boyutlarını ortaya çıkarmak amacıyla öğrencilerle birlikte yaptığı çalışmalar izleyicilerle buluşuyor.  Program kapsamında, 31 üniversite, atölye çalışmaları, sergiler, paneller ve seminerlerden oluşan 70’e yakın proje ile yer alıyor. Akademi Programı sergisi, üniversitelerin kampüslerinde ve Salıpazarı Liman Sahası’nda bulunan Antrepo 7’de gezilebilir.

İstanbul, Ankara, İzmir gibi kentlerdeki üniversitelerin yanında KKTC ile Avrupa ve Amerika’daki üniversiteler de çeşitli etkinlik ve projelerle programa katılıyor. Oslo Mimarlık ve Tasarım Okulu-AHO (Norveç), Graz Üniversitesi (Avusturya), New Design University-NDU (Avusturya), Oregon Üniversitesi (ABD) ve Yale Üniversitesi (ABD), Kadir Has Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’nin ev sahipliğinde bienalde yer alıyor. Ayrıca İtalya’dan Istituto Europeo di Design-IED da programa bağımsız olarak katılan kurumlar arasında bulunuyor.

Akademi Programı bu yıl ayrıca Polimeks Holding sponsorluğunda geliştirilen dijital platform üzerinden de takip edilebilecek. Bu platform, İstanbul Tasarım Bienali’ne katılan tüm üniversitelerin projeleri için uzun vadeli bir arşiv görevi üstlenecek.

İstanbul Tasarım Bienali SALT’ta

İstanbul Tasarım Bienali, SALT Beyoğlu işbirliğiyle, 30 Ekim - 8 Kasım tarihleri arasında tasarımcılar Cynthia Hathaway, Gabriele Oropallo ve Joanna vander Zanden’in kurduğu Repair Society’nin Onarım Manifestosu ’nu İstanbullulara sunuyor. 

İstanbul Tasarım Bienali TAK’ta

İstanbul Tasarım Bienali’nin, TAK Kadıköy işbirliğiyle hayata geçirdiği, 72 Hour Urban Action ekibinin “Kadıköy’den Bul Kadıköy’de Buluştur” başlıklı projesi kapsamında seçilen 5 kent mobilyası, Kadıköy’ün 5 buluşma noktasında uygulanacak. Tasarımlar, Kadıköy’ün farklı noktalarında 1 Kasım Cumartesi ve 2 Kasım Pazar günleri geri dönüşüm malzemeleri kullanılarak İstanbullularla birlikte inşa edilecek.

Ribbon, Batuhan Akkaya

TAK Kadıköy’ün evsahipliği yaptığı bir başka atölye Istanbul Bilgi Üniversitesi, LIN Architects (Berlin/Paris), ve IIDj, Institute for Information Design Japan (Tokyo) işbirliğiyle gerçekleşecek. Istanbul Smart City Atölyesi’nde İstanbul’un akıllı şehir olma geleceği üzerine fikirler üretilecek. Ayrıntılı bilgilere tasarimbienali.iksv.org ya da www.kadikoytasarim.org adreslerinden ulaşılabilir.

İstanbul Tasarım Bienali’nde Diğer Etkinlikler

İstanbul Tasarım Bienali kapsamında, 2014 yılının Polonya-Türkiye Diplomatik İlişkilerin Tesisinin 600. Yıldönümü kutlamalarının kültür programı çerçevesinde ve Adam Mickiewicz Enstitüsü’ne bağlı dijital bir platform olan Culture.pl işbirliği ile POLSKA IN BETWEEN adlı bir etkinlik gerçekleştiriliyor.

Dobag'da halı yapımı, foto: Cultur.pl

POLSKA IN BETWEEN, Polonya güncel tasarımını, ürün ve grafik tasarım örnekleri, tasarımsal düşünme, kamusal alan, yemek tasarımı, el sanatları, seramik çalışmaları ve kavramsal çalışmalar ile kapsamlı bir şekilde sunuyor. Polonya’nın tasarım kültürünü yansıtan bir serginin yanında çeşitli atölyelerin ve söyleşilerin de yapılacağı program, Salıpazarı Liman Sahası’nda bulunan Antrepo 7’de yer alıyor.

Antrepo 7’de ayrıca Arçelik, Türk Tuborg A.Ş. ve VitrA tarafından da çeşitli programlar ve atölyeler gerçekleştirilecek.

İstanbul Tasarım Bienali Ziyaret Bilgileri

İstanbul Tasarım Bienali’nin ortak alanı Galata Özel Rum İlköğretim Okulu (Kemeraltı Cad. No:25 Galata, İstanbul), Pazartesi hariç her gün 10.00-19.00, Perşembe günleri ise 10.00-20.00 arası gezilebilecek.

Akademi Programı ve diğer etkinliklerin yer aldığı Salıpazarı Liman Sahası’nda bulunan Antrepo 7 ise Pazartesi hariç her gün 10.00–19.00 saatleri arasında açık olacak.

3 Kasım Pazartesi günü her iki mekân da ziyarete açık olacak.

İstanbul Tasarım Bienali Yayınları

İstanbul Tasarım Bienali için iki yayın hazırlanıyor. Bienal sergileri ve tüm etkinliklerin detaylarının yer aldığı kitapçık ve sergide yer alan projelerin detaylarıyla birlikte bienalin kavramsal çerçevesi bağlamında yazılar içeren katalog izleyicilere sunulacak.