130
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2016
Dünya asansör ihracatı, 2015 yılında 2014 yılına göre % 5,8
düşerek 5,6 milyar USD’ye gerilemiştir. Bu düşüşe neden olarak
petrol fiyatlarına bağlı olarak gelirlerinde büyük düşüşler yaşayan
Rusya ve Ortadoğu ülkelerinde inşaat sektöründe görülen yavaşla-
malar ile Çin’deki inşaat büyüme hızının düşmesi gösterilmektedir.
(% 58) kırmızı etiket, 7.856 adet asansöre (% 4) sarı etiket,
8.289 adet asansöre (% 4) mavi etiket, 70.043 adet asansöre de
(% 34) yeşil etiket takılmıştır. 2012-2015 yılları arasında yapılan
periyodik kontrollerin sonuçları değerlendirildiğinde kontrol edi-
len asansör sayısı ile yeşil etiket alan asansör sayısında önemli
bir artışın sağlandığı görülmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu istatistiklerine göre asansör üretimi
yapan firma sayısı 76’dır. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın
yayımladığı 2016 yılı asansör raporuna göre asansör montaj ve
aksam üreticisi olarak da 2.069 firma mevcuttur. Sektörde çalı-
şan kişi 23.108’dir. Bu sayının 20.277’i teknik personeldir. Asansör
sektörü, yüksek seviyede yerel istihdam sağlayan bir sektör ya-
pısına sahiptir. Üretim faaliyetleri dışında bakım ve onarım işleri
büyük bir istihdam sahası yaratmaktadır. Asansörlerin emniyetli
çalışması için şart olan ve bu nedenle yasal zorunluluk olarak il-
gili mevzuatta belirtilmiş olan periyodik bakım ve yıllık kontrol-
ler neticesinde çok sayıda kişiye iş imkânı sağlanmaktadır.
2015 yılında TÜİK verilerine göre elektrik ile çalışan 94.634
asansör ve skipli yük asansörü üretilmiştir. Ayrıca, 1.649 adet yü-
rüyen merdiven üretimi gerçekleştirilmiştir.
Türk asansör sektörünün faaliyet alanı dikkate alındığında,
montaj, belgelendirme hizmetleri, periyodik kontrol hizmetleri,
yedek parça ve aksam üretimi, bakım hizmetleriyle beraber sek-
tör 500 milyon USD'lik ciroya sahiptir. Kullanımda olan asansör
sayısı kurulum kaydı tutulmadığından her kurum tarafından fark-
lı verilmekte olup 2016 yılı sonu itibarıyla 530.000 olarak tah-
min edilmektedir.
Kentsel dönüşüm ile yenilenen ve yenilenecek olan 4 kat ve
üstü binalara asansör bulundurma zorunluluğu getirilmiştir. Ay-
rıca çok sayıda otel, hastane, AVM, modern rezidanslar, ofis bi-
naları ve hızla artmakta olan metro istasyonları gibi değişik seg-
mentlerdeki binalar için asansör ve yürüyen merdiven/yol talebi
önümüzdeki yıllarda daha da artacaktır. Bir asansör ömrünün 25-
30 yıl varsayıldığı dikkate alındığında Türkiye’deki asansörlerin
önemli bir miktarı da yenilenme ihtiyacı duymaktadır. Önümüz-
deki yıllarda yenileme talepleri ile yeni asansör ve yürüyen mer-
diven kurulumunun yıllık ortalama olarak 45.000’den fazla ola-
cağı tahmin edilmektedir.
2014 yılı mart ayında AB tarafından kabul edilerek yürürlü-
ğe konulan Asansör Yönetmeliği gereği Türkiye de bu yönetme-
lik uyarınca asansör periyodik kontrol hizmetlerini sıkılaştırmıştır.
2012 yılında 101.254 adet asansörün periyodik kontrolü ya-
pılmış olup, 75.190 asansöre (% 64) kırmızı etiket, 12.062 adet
asansöre (% 12) sarı etiket ve 14.002 adet asansöre (% 14) yeşil
etiket takılmıştır. 2015 yılında ise toplamda 203.231 adet asan-
sörün periyodik kontrolü yapılmış olup, 117.993 adet asansöre
2016 YILI SEKTÖR PROFILI
ASANSÖR
Firma Sayısı
76
İstihdam
23.108
Üretim (Asansör+Skipli Yük Kaldırıcı) (2015)
94.634 Adet
Üretim (Yürüyen Merdiven/Yol) (2015)
1.649 Adet
İhracat (Asansör+Skipli Yük Kaldırıcı)
50.5 Milyon USD
İhracat (Yürüyen Merdiven/Yol)
188 Bin USD
İthalat (Asansör+Skipli Yük Kaldırıcı)
18,7 Milyon USD
İthalat (Yürüyen Merdiven Yol)
53,5 Milyon USD
YILLAR İHRACAT DEĞIŞIM (%)
İTHALAT DEĞIŞIM (%)
2010
4.109.419
-1,02
4.149.334
1,32
2011
5.052.431
22,95
4.770.514
14,97
2012
5.080.814
0,56 4.997.997
4,77
2013
5.623.084
10,67
5.406.711
8,18
2014
5.960.537
6,00 5.687.478
5,19
2015
5.615.389
-5,79 5.484.575
-3,57
DÜNYA ASANSÖR İHRACATI VE İTHALATI (2010-2015) (BIN USD)
Kaynak: International Trade Center
GTİP 842810 Kodlu Ürün
DÜNYA ASANSÖR DIŞ TİCARETİNDE İLK 10 ÜLKE
(2015) (MILYON USD)
Kaynak: International Trade Center
GTİP 842810 Kodlu Ürün
SIRA ÜLKELER
İHRACAT SIRA ÜLKELER
İTHALAT
1
Çin
1.472
1 Rusya
248
2
İspanya
601
2 Çin
236
3
Almanya
499
3 İngiltere
233
4
İtalya
463
4 Malezya
200
5
Tayland
288 5 Suudi Arabistan
190
6
Fransa
274 6 Kanada
171
7
Hollanda
267
7 Hollanda
168
8 Japonya
202
8 ABD
166
9
ABD
192
9 Avustralya
160
10 İsveç
169 10 İsviçre
155
19 Türkiye
42 11 Türkiye
143
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu / T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Dünya asansör ihracatında ilk sırada Çin bulunmaktadır. Çin’in
ihracatı 2015 yılında 1,47 milyar USD olmuştur. Çin’in arkasından
İspanya 601 milyon USD'lik ihracatı ile Çin’i takip ederken Alman-
ya, İtalya ve Tayland ilk 5 büyük ihracatçı içerisinde yer almakta-
dırlar. Türkiye asansör ihracatında 2015 yılında 42 milyon USD
ile 19. sıradadır.
Rusya, asansör ithalatında son yıllarda gerileme yaşasa da
248 milyon USD ithalatı ile ilk sıradaki yerini korumaktadır.
Çin 236 milyon USD ile en fazla asansör ithal eden 2. ülkedir.
