Radikal’in ‘Beleşbahçe’ manşetiyle
gündeme taşıdığı Dolmabahçe Çay Bahçesi, diğer vakıf mallarının
kiralarını akıllara getirirken bedellerin ‘tutturabildiğine’
belirlendiği ortaya çıktı. Dolmabahçe Sarayı’nın hemen
yanındaki çay bahçesi ve 400 araçlık otopark Vakıflar Genel
Müdürlüğü’nden aylık 2 bin 500 liraya kiralanırken, aynı sahil
şeridindeki Ortaköy Camii’nin tuvaleti iki yıl önce aylık 24 bin lira muhammen
bedelle ihaleye çıkarılmıştı.
Vakıflar Genel Müdürlüğü 2003 yılına kadar vakıf mallarını 1998 yılı Devlet
İhale Kanunu’na göre kiralıyordu. Buna göre kiraya verilme usulü kapalı teklif,
açık teklif, pazarlık ve kıymet takdiri suretiyle yapılıyordu. Genel Müdürlük,
31 Ekim 2003 tarihli tebliğiyle kiralama şartlarını değiştirdi. Buna göre, 1998
ve 2000 yıllarında yürürlüğe giren Vakıf Taşınmaz Malların Kiralama Usul ve
Esasları Hakkında Tebliğ ve ek genel şartnameleri yürürlükten kalkarken bu
tarihten sonra da “Vakıf taşınmaz malların, arazi ve arsaların kira artış
oranları ile kiralama işlemleri hakkındaki usul ve esaslar, Vakıflar Genel
Müdürlüğü tarafından belirlenir” denildi.
Bu tebliğ uyarınca pek çok vakıf malındaki komik kira bedelleri
değiştirilerek bulunduğu bölgenin şartları doğrultusunda rayiç bedeller göz
önüne alınarak yükseltildi. Örneğin Vakıflar’a ait Trabzon’daki Sümela Manastırı
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na 1999’da yıllık 60 liradan 10 yıllığına kiraya
verilmişti. Bu oran her yıl TEFE oranında arttırıldı ve geçen yıl sözleşme
bittiğinde ödenen kira bedeli 270 liraydı. Vakıflar Genel Müdürlüğü kira
bedelinin arttırılmasını talep etti. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yapılan sıkı
pazarlık sonucunda 333 kat arttırılarak bu yılın nisan ayında yıllık 90 bin
liradan kira sözleşmesi imzalandı.
İstanbul’un turistik merkezlerinden Ortaköy’deki Ortaköy Camii’nin tuvaleti
de Vakıflar’ın ‘kiralık’ yerlerinden biri. Tuvaleti kiralayan kişi 2008
itibariyle aylık 10 bin lira kira ödüyordu. Vakıflar Genel Müdürlüğü bedeli
aylık 17 bin liraya çıkartmak isteyince kiracı dava açtı. Ancak mahkeme Vakıflar
Genel Müdürlüğü’nü haklı buldu ve kiracı tahliye edildi. Vakıflar iki yıl önce
tuvalet için aylık 24 bin lira kira talebiyle ihale açtı ancak ihaleyi kazanan
olmadı. Tuvalet halen ücretsiz.
Ulus’ta 65 liraya büro
Vakıflarda kira artışları ve kiralamalarda hâlâ pek çok tutarsızlık var.
Vakıfların yeni kiralama ihalelerindeki muhammen kira bedellerine bakıldığında
bu çarpıklık dikkat çekiyor. Ankara Anafartalar ve Ulus gibi işyerlerinin yoğun
olduğu semtlerde 65 ile 250 lira arasında değişen bedellerle kiralık dükkân,
büro bulmak mümkün. Yine Beyoğlu ve Fatih bölgelerinde de farklı fiyatlarla
işyerleri kiralanabiliyor. Sarıyer Bahçeköy’de 2757 metrekare bir arsa da 25
Mayıs’ta aylık kira bedeli 4 bin 500 liradan ihaleye çıkıyor. Vakıf mallarının
kiralanmasında yaşanan bu tutarsızlık farklı soruları beraberinde getiriyor.
Vakıflar İstanbul Bölge Müdürlüğü’nden bazı yetkililer, kiralamalardaki
tutarsızlığın nedenini, ‘işini bilen memur’ zihniyetine bağlıyorlar.
|