Hasılat paylaşımı modeliyle yılda ortalama 70 bin konut üreten
Başbakanlık Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) bu modeli
yurtdışında büyük ilgi görüyor. Dar gelirli aileler için kira öder gibi ödeme
modeli ile 8 yılda 472 bin konut üreten TOKİ, bu modelin
yurtdışında çok ilgi görmesi nedeniyle Avrupa'dan Orta Asya'ya Afrika'dan Latin
Amerika'ya kadar geniş bir coğrafyada hem bilgi aktarımı hem de karşılıklı
üretim için görüşmeler yapıyor. Bir kısmı devam eden görüşmelerle TOKİ,
uluslarası alanda yeni bir konut hamlesine hazırlanıyor.
TOKİ yetkililerinden alınan bilgiye göre son 8 yıldır Türkiye'deki konut
hamlesi yurtdışında yakından takip ediliyor. Bugüne kadar 10'dan fazla ülke ile
görüşmelerini sürdürdüklerini söyleyen yetkililer 2003'ten bu yana Moğolistan,
Ukrayna, İran, Suriye, Kuveyt, Katar, Bosna Hersek ile bilgi aktarımı konusunda
anlaşma imzaladığını belirtti. Bunun yanı sıra Pakistan, Endonezya ve Sri
Lanka'da deprem ve sel felaketleri sonrasında ise Başbakanlık'ın görevlendirmesi
ile bu ülkelerde konut yaptı. Pakistan'daki 4 bin 620 deprem konutunun yapımına
başlandı. Son dönemde görüşmelerin sürdüğü ülkeler arasında ise Venezüella'dan
sonra dün Nijerya da eklendi. Türkiye'yi ziyaret eden Nijerya Devlet Başkanı
Goodluck Jonathan TOKİ'den ülkesinde konut yapmasını istedi. Geçtiğimiz
haftalarda ise Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, TOKİ yetkililerini
ülkesine davet ederek petrol karşılığında Anzoategui şehrinde 5-10 bin konut
yapımı önermişti. Bu görüşmeler sonrasında Venezüela devlet petrol şirketi
Corporacion Venezolana de Petroleo (CVP) şirketinin genel müdürünün Ankara'ya
gelerek incelemelerde bulunması ise ilk somut adımı oluşturdu.
Her hafta bir heyet geliyor
TOKİ yetkilileri son aylarda "Suriye, Irak, İran, Lübnan, Ürdün, Afrika, Orta
Asya ve Latin ABD ülkelerinden görüşme taleplerinin geldiğini söyleyerek
"Neredeyse her hafta yabancı bir heyet ağırlıyoruz" diye konuştu. Yetkililer
bazı ülkelerin TOKİ modelini inceleyip kendi ülkelerinde de kurmak için teknik
destek istediklerini bazılarının ise TOKİ ve Türk müteahhitlerin ülkelerinde
konut yapmasını istediklerini kaydetti.
İran ve İspanya'da inceledi
Ekim 2010'da Tahran'da gerçekleştirilen Confair Fuarı'nda ise İran Emlak
Geliştirme Bakanlığı (IPRA) ile işbirliği mutabakatı zaptı imzalanmıştı. Ocakta
İran İskân ve Kentsel Gelişim Bakanı Ali Nikzad da TOKİ'yi ziyaret ederek benzer
bir modeli ülkesine taşımak için incelemelerde bulunmuştu. Gelişmekte olan
ülkelerin yanı sıra İspanya da TOKİ modelini incelemişti.
100 bin konut ihtiyacı olan Yemen'le görüşülecek
TOKİ yetkilileri Dışişleri Bakanlığı kanalıyla TOKİ modelini incelemek
isteyen başka ülkelerden de görüşme talepleri geldiği bilgisini vererek
önümüzdeki günlerde Yemen, (100 bin konut ihtiyacı var), Ürdün, Cezayir, Lübnan
gibi ülkelerin de sırada olduğunu bildirdi. Mısır'ın da görüşmek isteyen ülkeler
arasında olduğu, ancak ülkedeki siyasi karışıklığın ardından bu durumun askıya
alındığı öğrenildi. Bu yıl Türkiye'de 500 bin konut hedefine ulaşmayı hedefleyen
TOKİ bugüne kadar düzenlenen 3 bin ihale sonucunda ise 35 milyar liralık yatırım
yaptı.
|