Sit Alanlarında Kömür Madenciliğine Koruma Kurulu Freni

Aydın’ın Söke ilçesi yakınlarındaki Beşparmak (Latmos) dağındaki kömür ocağı için kamulaştırılan arazilerin bir kısmında madencilik yapılması yasaklandı. Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü (KVKBK) Çavdar köyü yakınlarında kömür madeni için kamulaştırılan parsellerin bazılarında 1. ve 3. derece arkeolojik sit alanı bulunduğu gerekçesiyle bu parsellerde madencilik yapılamayacağına karar verdi.

Evrensel'den Özer Akdemir'in haberine göre; antik çağlardaki adı Latmos olan Beşparmak dağları, dünyada nadir bulunan bir jeolojik yapıya sahip olmasının yanı sıra 8.500 yıllık kaya resimleri ve neolitik çağdan günümüze kadar gelen çok sayıda kültür varlıkğı ile de tarihi önemde bir bölge. Binlerce yıldır insan yerleşiminin görüldüğü dağda yaşayan yurttaşlar için fıstık çamları, zeytincilik ve hayvancılık en önemli geçim kaynakları arasında. Son yıllarda özellikle feldspat ve kuvars madenleri nedeniyle adeta delik deşik edilen dağın ortasında yer alan Çavdar köyü bu madencilik talanının en yoğun olarak hissedildiği köylerden birisi.

Çavdar köyü etrafında birçok kuvars ve feldspat madeni olması bir yana köy yakınlarında 1979 yılından bu yana işletilen bir de linyit maden işletmesi bulunmakta. Geçtiğimiz aylarda Çavdar Köyü ile Mersinbelen köyleri arasındaki bulunan linyit yataklarının olduğu bölgede köylülere ait 19 parsel arazi Yatağan Termik Santrali'ne kömür temini için Cumhurbaşkanının kararı ile Acele Kamulaştırma yöntemiyle kamulaştırılmıştı. Kamulaştırılan bu 19 parsel arazinin 9’un da ören yeri ve kale kalıntısının içinde yer aldığı 1. ve 3. derece sit alanı bulunduğu ortaya çıkmıştı.

Bu alanların sit koruması altında olduğunun ortaya çıkması üzerine bölgede faaliyet gösteren Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) sit alanı olan yerlerde madencilik faaliyetinin yapılamayacağıyla ilgili Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne (KVKBK) bir yazıyla müracaat etmişti.

EKODOSD bu başvurusu ile ilgili Aydın KVKBK’dan kendilerine gönderilen yanıtla ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamaya göre “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün 2 adet 4.grup işletme sahası ve 4 adet ihalelik sahanın 'Sarıçay Mevkii Arkeolojik Alanı 1. Ve 3. Derece Arkeolojik Sit' ve 'Sarıçay Mevkii Kutsal Alanı 1. Ve 3. Derece Arkeolojik Sit' alanları ile çakıştığı, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu İlke Kararı gereği tescilli 'Sarıçay Mevkii Arkeolojik Sit' alanlarında madencilik faaliyeti yapılamayacağı” derneğe bildirildi. Bu tescilli arkeolojik alanlar içindeki madencilik faaliyetlerinin yasaklandığının belirtildiği açıklamada, kurulun ayrıca Sarıçay Mevkii Kutsal Alanı 1. Derece Sit sınırının bulunduğu bölgede yapılan çalışmalarda tahribat olduğu anlaşıldığından, yasal soruşturma başlatılması gerektiğine dair de karar aldığı dile getirildi.

“Diğer parsellerde de madencilik yapılmamalı”
Koruma kararı bulunan alanlarda madencilik yapılamayacağı kararının olumlu olduğuna dikkat çekilen açıklamada geri kalan parsellerde madencilik faaliyetine izin verilmesi halinde; Söke, Davutlar, Güzelçamlı ve Kuşadası’na içme ve kullanma suyunu sağlayacak olan Sarıçay barajını tehdit edeceği uyarısında bulunuldu.

Haberin tamamına linkten ulaşılabilir.