“Metropollerin Göz Kamaştıran Ruhu Mahalle Ortamıyla Yarışamaz”

Parisli ve çok yönlü bir şehir felsefecisi olan Thierry Paquot, şehirlerin evreleri boyunca türlü kalıplara girmiş ya da özgürleşmiş bedenlerimizi izliyor “Şehirsel Bedenler” adlı kitabında.

Büyüyen şehirler bize kendi kurallarını dayatırken, bedenlerimizin bu kurallara uyumunu ya da isyanını sorguluyor. Bunu yaparken iflah olmaz bir “bisikletli” olduğundan, sokakların nabzını çok yönlü tutabiliyor.

Bense, içinde yaşadığımız ve şekillenmesinde çokça rol aldığımız şehirler ile bizler arasındaki ilişkinin değişik yüzlerini anlatan bu kitabı genel olarak değerlendirip özetlemek yerine, çarpıcı bulduğum ve okuyucuyu düşünmeye, karşılaştırmaya ve en önemlisi sorgulamaya iten yanlarıyla paylaşmayı yeğliyorum.

Giriş, gelişme ve sonuç olmaksızın işin kendimce kolayına kaçıyorum. Zoru seven ve konuya merak duyanların, 135 sayfalık bu kitabı baştan sona keyifle okuyacağını düşünmesem bu kısmi paylaşıma hiç soyunmazdım…

Paquot, zor bir durum dediği taşra insanından metropol insanına geçişle başlıyor kitabına: Metropolleşen şehirlerin sokakları ve taşıtları bizlere kendi kurallarını dayatırken bizler ya uyum ya isyan halinde oluyoruz. Ancak herkesin herkesi tanıdığı taşra şehirlerinden, insanların birbirlerini ve hatta kendilerini bile tanımadan, git gide daha da maddeci bir anonimlik içinde birbirlerinin yanından geçip gidiyor oldukları metropollere evriliyor olduğumuzu düşününce, bedenlerimizin olası tepkileri bizleri düşündürüyor ister istemez…

Nasıl düşünmeyelim ki? Julien Gracq’ın şehirlerde yaşamayı günlük gidiş-gelişler yoluyla kimi ana eksenler etrafında güzergahlar danteli örmeye benzetmesi, Paquot’un zor durum tespitini daha da pekiştirir. Çünkü günümüz şehirlerinde insan bedeni şehrin eksenlerine öylesine bağlıdır ki, günlük gidiş-gelişleri alışkanlık haline getiren bedenlerimiz kimi zaman geri kalan her şeyi unutur. Bazen de bu rutinden kurtulmaya, saklı potansiyelini kullanmaya çalışır ve bir şekilde yolunu arar… der Paquot.