Foto: Ergin Akgün (AA)
Türkiye'de kurulan ilk mermer fabrikasına sahip Marmara
Adası'nın Saraylar Beldesi, irili ufaklı çok sayıda
mermer işletmesi, yıllık 250 bin metreküp mermer ihracatı potansiyeli, tarihi ve
doğal güzellikleriyle Marmara Denizi'nin dünyaya açılan kapısı konumunda
bulunuyor. Saraylar Belediye Başkan Yardımcısı Selahattin
Çolak, Belde de 3 bin 500 kişinin yaşadığını ve insanların büyük
bölümünün mermercilikle uğraştığını söyledi. Çolak, adanın ekonomik yapısını
''burada hayat mermer üzerine kurulu'' şeklinde tarif ederken,
''Beldemizde yapılan araştırmalarda Antik Çağ döneminden yani 3000 yıl öncesine
ait mermer işçiliğine dair kalıntılar bulundu. O zamanlarda bu adada
mermercilikle uğraşıyorlarmış. Yine Roma dönemine ait bulunan mezar taşlarından
buranın mermercilikle geçinen bir bölge olduğunu biliyoruz. Antik Çağ'dan
günümüze kadar da mermer bu adanın kaderi durumunda. Şimdi ise, Türkiye'nin
mermer ihtiyacının yüzde 20-30'unu Marmara Adası karşılıyor'' dedi.
Kabe'de Marmara
mermeri Marmara mermerinin doğada en
dayanıklı mermer olma özelliğini taşıdığını anlatan Selahattin Çolak, dünyanın
birçok ülkesinde Marmara mermerinin tercih edildiğini belirtti. Çolak, ''Marmara
Denizi'ne ismini veren, Marmara mermeridir. Dünyada Marmara mermeri
dayanıklılığında bir mermer daha yok. Diğerleri mermer olarak bile geçmiyor.
Marmara mermerinin fiziksel özellikleri farklı. Sürtünmeye dayanıklı ve
rengarenk mermerler çıkıyor. Desenleri diğer mermerlerden değişik oluyor. Bir
yapıda kullanıldığı zaman, o yapıya 100 yıl sonra da gelseniz aynı sağlamlıkta
durabiliyor. Osmanlı döneminde, Mekke'de Kabe restorasyonunda Marmara mermeri
kullanılmış'' diye konuştu. Saraylar
Beldesi Tekirdağ'a bağlanmak istiyor
Başkan Yardımcısı Çolak, Saraylar Beldesi'nin Tekirdağ üzerinden İstanbul ve
Avrupa'ya daha kolay açıldıklarını ifade ederek, gerek ulaşım gerekse ticaret
hacmi bakımından Tekirdağ'a bağlanmalarının daha uygun olacağını dile getirdi.
Çolak, üç yıl önce ilçede referandum yaptıklarını belirterek, konuşmasını şöyle
sürdürdü: ''Adada,
ulaşım ile ilgili sorunlar var. Burası Tekirdağ'a bağlanmak istiyor. Marmara
Adası'nda 35 mermer işletmesi var. Marmara Adası'ndan, Yunanistan, Çin,
Endonezya, Ortadoğu ülkeleri, Balkan ülkeleri ve ABD'ye kadar ihracat yapılıyor.
En çok da Suriye'ye gönderiyoruz. Burada bütün firmaları düşünürsek yıllık 200
bin metre küp mermer üretiliyor. Ticaret ile uğraşanların Balıkesir'de işleri
olduğunda, ulaşımdan ötürü çok zorluk çekiyor. Bizim ticari işlerimiz genellikle
İstanbul'da oluyor. Marmara Adası'ndan İstanbul'a gitmek için en uygun yol
Tekirdağ üzeri. Ama biz Balıkesir'e bağlıyız. Devlet daireleri veya hastanelerde
bir işimiz olduğunda, işimizi Balıkesir'de iki günde halledebilirken,
Tekirdağ'da bir günde halledebiliyoruz. 3 yıl önce beldemizde referandum yaptık.
Referandumda Tekirdağ'a bağlanma kararı çıktı. Fakat çeşitli nedenlerden dolayı
hala uygulanamıyor.''
Türkiye'nin ilk mermer
fabrikası 'Mermer Taş' Belediye Başkan
Yardımcısı Çolak, 1912 yılında inşa edilen ve günümüz modern mermer
fabrikalarının ilki kabul edebilen mermer taş fabrikasının da Marmara Adası'nda
bulunduğunu söyledi. Çolak, ilk mermer fabrikasının, 1960'lı yıllara kadar
üretimini sürdürdüğünü anlatarak, şunları söyledi:
''İngiliz ve Belçika ortak yapımı olan fabrika buharla çalışıyordu. İçinde
sekiz katrak bulunuyor. Katraklar hala sağlam bir şekilde duruyor. Fabrikanın
içinde demiryolu var. Bu demiryollarını kullanarak mermerler, vagonlarla limana
taşınıyordu. Limandan da diğer şehirlere sevkıyatı gerçekleştiriliyordu. Bu
fabrikanın müze olmasını istiyoruz. Burayı restore ettirip halka sunmak
istiyoruz.'' Mermer üreticisi de düşük
mazot ücreti istiyor Tekirdağ Aktif
Sanayici ve İşadamları Derneği (TASİAD) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Kadir Çelebi de, devlet tarafından Gökçeada ve Bozcaada'ya
yapılan yatırım teşviklerinin Marmara Adası'na da yapılması gerektiğini
vurguladı. Çelebi, şöyle konuştu:
''Marmara
Adası'ndaki mermer üreticilerinin en büyük sıkıntısı, mazotun yüksek maliyeti.
Türkiye'deki bazı sektörlerdeki gibi adaya da ucuz mazot verilirse daha iyi
ihracat potansiyeli sağlayacağımızı düşünüyoruz. Rekabet şansımızın olması
lazım. Gökçeada ve Bozcaada'da yatırımı teşvik için kolaylıklar sağlanıyor. Biz
de bu durumdan faydalanmak istiyoruz. Sadece mazot değil, elektrik maliyeti de
oldukça yüksek. Adaya elektrik tek hat üzerinden geliyor ve bu çok büyük risk
taşıyor. Çünkü, tek bir hatta arıza meydana geldiğinde adada hayat durur ve bu
büyük bir risk. Adaya ikinci bir hat gelmesi lazım. Aynı zamanda, bu bölgede
rüzgar enerjisi de kullanabiliyor. Marmara Adası geri dönüşümlü enerjiye açık
bir ada.''
"Artık işçilik makine gücüne
dayanıyor" Marmara Adası'nda 40 yıldır
mermer işiyle uğraşan mermer ustası Naci Altun (56), mermer
işçiliğinde son yıllarda büyük yol kat edildiğini bildirdi. Altun, kendisi gibi
babasının da mermer işi ile uğraştığını belirterek, şunları kaydetti:
''Mermer işçiliğinde, çalışma
aletleri çok değişti. Eskiden mermer, tokmak ve matkapla deliniyordu, yontarak
yapılıyordu. Eskiden, taşların işlenme tarzı tamamen insan gücüne dayanıyordu.
Doğadan sökümü ve işlemesi tokmak çivi ve odun yardımıyla yapılırken, şimdi
elmas testerelerle yapılıyor. Artık işçilik makine gücüne dayanıyor. O
zamanlardaki işçilik şimdi olsa, çalışacak adam bulamayız. O zamanlarda yılda
250 metreküp mermer işleyebiliyorduk, şimdi ise bir günde bu miktar
çıkarılabiliyor. Mermer işi ağır bir iş. Başlı başına bir zorluk.''
![](http://www.yapi.com.tr/Uploads/HaberMedya/2011\haberler\88720_marmara_adasi_mermer_04.jpg)
Foto:
Yavuz Karaduman (AA)
Mermer hayatın her alanında
Maden Mühendisi Üstün
Öztürk (43) de, mermerin cam sektörü hariç hayatın her alanında
olduğunu söyleyerek, mermerde bulunan kalsit maddesinin boya üretiminden kağıda,
ilaçtan kozmetik ürünlerine kadar her alanda bulunduğunu ifade etti. Öztürk,
''Marmara mermeri, dünyada tek. Buradaki mermerin özelliklerini taşıyan mermer
sadece Yunanistan'da vardı oda bitti. Dünyada, diğer mermer ocakları bilinmezken
marmara mermeri vardı. Mermerin değerliliği, kalitesi, pahalılığı, çizgisi ve
desenine göre değişiyor. Ama beyaz renk daha çok tercih ediliyor'' diye
konuştu.
|