|
Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, bir
televizyon kanalında katıldığı programda çeşitli konulardaki soruları yanıtladı.
Bakan Yılmaz, ''Devlet destekleri yeni teşvik sisteminin içine alınacak
beklentisi var ayrıntılar neler'' şeklindeki soruya karşılık, devlet
yardımlarının büyük bir çerçeve, teşvik sisteminin de bunun bir parçası olduğunu
söyledi.
En son 2009'da yeni bir teşvik sistemi ilan ettiklerini ve bu
sistemin genel teşvikler, büyük ölçekli projeler ve bölgesel teşvikler şeklinde
3 ayağa oturduğunu hatırlatan Yılmaz, şu anda yaptıkları çalışmalarla gerçekten
kavramsal yapısı güçlü olan bu sistemi biraz daha rafine ettiklerini, bunu
yaparken de bir taraftan cari açık konusuna eğildiklerini bir taraftan da
bölgesel boyutu güçlendirdiklerini ifade etti.
Cevdet Yılmaz, ''Bu, cari açığa ne kadar çare olacak
peki'' şeklindeki soruya cevap verirken de hiçbir enstrümanı tek
başına bir sorunu çözecek diye görmemek gerektiğine işaret etti. Cari açığın
kurla, makro ekonomik politikalarla, ticaret, gümrük ve enerji politikalarıyla
ilişkili olduğuna dikkati çeken Yılmaz, ''Yerli yenilenebilir nükleer enerji
üretmeden orta uzun vadede cari açığı halledebilir miyiz- Geçen sene cari
açığımızın 3'de 2'si enerjiden kaynaklandı. Teşvik politikası cari açık
sorununun giderilmesi yönünde katkıda bulunacak ama tamamen bu teşvik sistemiyle
çözülecek diye hiçbir zaman iddia etmedik. Değişik politika alanları var
bunların hepsinin bileşmesiyle cari açık daha olumlu bir noktaya doğru gelecek''
dedi. Yılmaz, bunun ne kadarlık bir zamanda görülebileceğine ilişkin soru
üzerine de çok net bir hesaplarının olmadığını, ama en az bir iki sene sonrasını
düşünmek gerektiğini söyledi.
Stratejik
sektörler sistemin yeni ayağı
Bakan
Yılmaz, ''stratejik sektörlerden bahsediliyor hangileri
bunlar'' diye sorulmasına karşılık da şunları kaydetti:
''Yeni sisteme bir de stratejik sektörler
kavramı giriyor ve teşvik sistemi dört ayaklı hale geliyor. Stratejik sektör
dediğimiz; Türkiye'nin ithal bağımlılığı yüksek olan sektörler. Bizim
ithalatımızın yüzde 70'ini ara malları oluşturuyor yüzde 13'ünü tüketim malları,
geri kalanını yatırım malları oluşturuyor. Daha önce yapılmış girdi tedarik
sisteminden ve diğer çalışmalardan da hareketle ithal bağımlılığımız fazla olan
alanlara daha güçlü destekler veriyoruz. Bu yatırımlar hangi bölgede yapılırsa
yapılsın, belli bir ölçekte olmaları ve belli katma değer içeriğine sahip
olmaları şartıyla bunlara oldukça güçlü destekler vereceğiz.''
Yeni teşvik sistemine ilişkin sürecin 1-2 hafta
içinde tamamlanacağını da söyleyen Yılmaz, teknik düzeyde çalışmaların
olgunlaşmış durumda olduğunu, bundan sonra bir takım siyasi tercihler,
değerlendirmeler yapılması gerektiğini ifade etti. Yılmaz, ''nedir bu siyasi
tercihler'' diye sorulması üzerine de her teknik çalışmanın alternatifleri
olduğunu belirtti ve ''Bir konuyu 10 gruba da ayırabilirsiniz 7 gruba da
ayırabilirsiniz, yüzde 50 de verebilirsiniz desteği, yüzde 80 de verebilirsiniz;
değişik maliyetleri olur işte bu tür teknik alternatifler arasında tercihler
yapılması lazım'' dedi.
Yılmaz, sektöre göre vergi indirim oranlarının farklılaşıp
farklılaşmayacağına ilişkin soruya da ''farklılaşabilir tabi'' yanıtını verdi.
Yılmaz bu aşamada net birşey söylemenin doğru olmayacağını da dile getirdi.
İşadamlarına çağrı
Bakan Yılmaz, ''Yeni yatırım yapan iş
adamının eski yatırımına teşvik gelecek mi'' sorusuna cevap verirken de ''Tabi,
belli bir tarihten itibaren başlatacağız bu sistemi. Yani geriye dönük olarak
başlamış olacak. Dolayısıyla yatırımcılar sakın bu teşvik sistemini bekleyip
yatırımlarını durdurmasınlar çünkü geriye doğru belli bir tarihten itibaren bu
teşviklerden faydalanacaklar'' dedi. O tarihin ne olduğunun sorulması üzerine de
Yılmaz, ''Zannediyorum geçen yılın yaz aylarından itibaren ama net bir tarih
hatırlayamadım doğrusu. Her halükarda bugün yatırım yapan bundan istifade
edecek. Bu teşvik sistemi çıksın diye sakın sakın kimse beklemesin yatırımlarına
devam etsinler bu teşvik çıktığında onlar da zaten kapsanmış olacak'' diye
konuştu. Doğudaki iller açısından nasıl bir teşvik olacağının sorulmasına
karşılık da Yılmaz, sistemin 4 boyutu olduğuna işaret etti ve bölgesel kısmı
içinde en güçlü desteği doğudaki güney doğudaki illerin alacağını bildirdi.
''GAP büyük oranda tamamlandı''
Kalkınma Bakanı, ''GAP ne zaman
tamamlanacak'' şeklindeki soruyu yanıtlarken de şu bilgileri verdi:
''GAP aslında büyük oranda tamamlandı. GAP'ın ana unsurları tamamlanmış
durumda yatırımlar, ihaleler yapılmış bir kısım bitmiş bir kısım devam ediyor.
Önümüzdeki birkaç sene içinde o klasik GAP yatırımlarını tamamlamış olacağız ama
GAP bölgesinin kalkınması bitmeyecek, İstanbul'un, Antalya'nın kalkınması
bitmediği gibi GAP bölgesinin kalkınması da bitmeyecek, yeni bir eylem planıyla
yeni bir programla yolumuza devam edeceğiz.''
Van'daki çalışmalar
Yılmaz, Van'a ilişkin bir soru üzerine de şunları kaydetti:
''Hafta sonu Van'daydım. Gerçekten çok büyük
mesafe almışız, 30 bine yakın konteyner kurulmuş, 500 milyondan fazla para sırf
bu konteynerler için harcandı. Vali ile görüştüm çadırda kalan çok az insanımız
kalmış (onlar da birkaç gün içinde konteynerlere geçecekler) dedi bana. Yalnız
evlerinin kapısında yine çadır tutanlar var. Bir kısmı ihtiyaten tutuyor veya
evi sağlam denildiği halde belki psikolojik olarak güvenmiyor, yoksa normal
ihtiyacı olan bütün insanlarımız için artık çadır kentler kalkıyor ortadan.
Sadece tutmak isteyen evinin bahçesinde çadırını tutuyor. Gerçekten konteyner
şehirler oluşmuş çok büyük alanlarda her türlü altyapı hizmeti de sağlanarak
ciddi bir organizasyonla bir çalışma yürüttük ve aşağı yukarı tamamlandı.
Bir yandan da geriye dönüşler başladı. Şu anda Van'a giden otobüslerde,
uçaklarda yer bulunamadığını söylediler bana. Konteynerler yapıldıkça göç
edenlerin bir kısım geri dönmüş, eğitim öğretim bittiğinde çok daha yoğun bir
geriye dönüş başlayacak. AFAD geçici hizmetleri yürütüyor, TOKİ kalıcı konutları
ihale etmiş durumda. Van ve Erciş'te 15 bin civarında konut ihale edilmiş veya
edilme sürecinde, inşaatlar devam ediyor. Ağustos sonu inşallah tamamlanacak.
Gelecek yıla kalıcı konutlarda girecek insanlar, fakat biz bir taraftan da şunu
düşünüyoruz; deprem sonrası kalkınma sürecinin hızlandırılması konusunda bir
program yapıyoruz. Yani orada üretkenliği nasıl artırırız, yoksulluk, işsizlik
konularına daha fazla nasıl müdahale ederiz diye düşünüyoruz. Diğer taraftan Van
ve Hakkari sınır illerimiz, komşu ülkelerle nasıl daha fazla ticaret olur onun
arayışı içindeyiz.''
|
