|
b>Uşak Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Karun Hazineleri’nin en değerli parçaları arasında yer alan Kanatlı Deniz Atı Broşu’nun çalındığı haberi tüm dünyada yankı buldu. Müzelerde sahte taraması yaptıran Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç’un benzer bir hırsızlık olayı ile de karşılaştıklarını söylemesi akıllardaki soru işaretlerini artırdı. İşin ilginci 12 yıllık bir hukuk mücadelesi ve 20 milyon dolarlık bir bedel ile Türkiye’ye getirilen Karun Hazineleri’nin en değerli parçası olan Kanatlı Deniz Atı Broşu’nun müzelerin güvenliğine en fazla önem veren bakan olan Atilla Koç’un döneminde çalınması. 95 müzenin 71’inde özel güvenlik ve temizlik hizmeti başlatan Koç, ayrıca Uşak Müzesi’nde güvenliği de silbaştan yenilemişti.
Ayasofya Müzesi’nin güvenliğini sağlayan TR-VIP adlı şirketin Genel Koordinatörü Kenan Işık, dünyanın önde gelen müzelerinden olan Ayasofya’nın korunması ile ilgili elde ettiği tecrübeyi göz önünde bulundurarak çarpıcı iddialarda bulunuyor. Işık, müze müdürünün böylesine dünya çapında üne sahip bir eserin çalınmasına karışmasını şüpheli buluyor. “Bu eseri satın alanın başına bela alacağını herkes bilir. Bu yüzden ben bu hırsızlık olayının maddi boyutunun olduğunu sanmıyorum. Bunu ‘biz getirdik siz koruyamadınız’ şeklinde siyasi malzeme yapmak için çaldılar. Partiyi yıpratmak ve ülkeyi tüm dünyanın gözünde rezil etmek için yaptılar. Bu ancak bir çetenin işi olabilir.” diyor. Nitekim Uşak Valisi Kayhan Kavas olayın akabinde verdiği demeçte de şöyle konuşmuştu: “Müzenin güvenliği tamdır. Olayın organize bir çalışma olduğunu tahmin ediyoruz.”
Kenan Işık, Ayasofya’ya ve ona bağlı birimlerin özel güvenliği devraldıkları esnada çok sayıda müze yetkilisinin özel şirketlerin müzelere girmesine karşı çıktığını hatırlatıyor. “Şimdi Ayasofya ve bağlı birimlerde 67 güvenlik görevlisi var. Halbuki koskoca müze sadece 4-5 kişiyle korunuyordu.” diyor. Işık’a göre Koç’un bakanlıktaki icraatları, bir kısım çevreleri rahatsız etti. Bu yüzden Koç’u direkt olarak hedef alan alan bir tertip düzenlendi. Işık, müze girişleri, tarihî eser kaçakçılığı gibi konularda alınan tedbirlere karşı verilen bir cevap da olabileceğini söylüyor.
Müzede kapkaç olayları bitti
TR-VIP, 2005 yılından beri Ayasofya olmak üzere Türk-İslam Eserleri, Kariye, İmrahor ve Mozaik Müzesi’nin güvenliğini sağlıyor. Haliyle bir müze ile bir alışveriş merkezinin güvenliği arasında sorumluluk açısından dağlar kadar fark var. Bir mağazadan çalınabilecek bir elektronik eşyanın değeri maddi açıdan karşılanabilir; ancak tarihî bir eser için aynısını söylemek söz konusu değil. Çalınan, yerinden koparılan bir kültür hazinesinin telafisi mümkün değil.
Işık, müzelerdeki güvenliği oturtmak için üç ay gece gündüz çalıştıklarını söylüyor. İlk olarak kapkaç olaylarına çekidüzen verilmiş. Işık, “Daha önce bilet alıp kapkaç yapıp koridordan kayboluyorlardı. Her koridora eleman yerleştirdik. Bunlar devamlı seyir halinde. Aralarında resmî kıyafetli arkadaşlarımız da var. Bunlar grupları uzaktan, kimseyi rahatsız etmeyecek şekilde üçgen içine alıp rahat bir şekilde müzeyi gezmelerini sağlıyor. Şüpheli şahısların yanına kadar sokulup kontrol ediyor. Zaten güvenlikte girişteki intiba çok önemli. Hırsız girişte güvenlik önlemlerinin yoğunluğunu fark ederse kendini riske atmaz. Dolayısıyla kapkaçı ve hırsızlık olaylarını kapıda önlemiş oluyorsunuz.” diyor.
Güvenlik, ayrıca müze içinde turistlerin aşırı hareketlerini de uygun şekilde uyarıyor. Özellikle katlar arasındaki aşırı hareketlerde bulunanlara güvenlik tarafından nazik bir dille ‘mekanın her iki din için kutsal sayıldığı’ hatırlatılıyor. Işık, yabancıların bu anlamda kendilerine yapılan ikazları anlayışla karşılamalarına rağmen, yerli turistlerin ilgili personele bazen hakaret içeren sözlerle karşılık verdiğini söylüyor. Işık, Türk-İslam Eserleri Müzesi’nde daha çok bayan personel istihdam edilmesinin nedenini de bu müzenin daha ziyade orta yaşın üzerindeki turistler tarafından ziyaret edilmesi olarak gösteriyor. Yabancı dil bilen bayan personel koridorlarda yolunu kaybeden yaşlı turistlere yardımcı oluyor.
Yeniçeri kıyafetli güvenlik görevlileri
Kenan Işık’ın en büyük hayallerinden birisi de müzelerdeki güvenlik görevlilerine Osmanlı dönemine ait kolluk kuvvetlerinin kıyafetlerini giydirmek. Yurtdışındaki müzelerde bunun örneklerini görmek mümkün. Yeniçeri kıyafeti giymiş güvenlik görevlilerinin müzeye ayrı bir hava vereceğini söylüyor. Işık’a göre bu durumda turistler yeniçeri kıyafetli görevlilerle fotoğraf çektirmek için sıraya girer.
|
