İstanbul’daki Konut Krizi Meclis Gündeminde

CHP İstanbul Milletvekili Suat Özçağdaş, TBMM Genel Kurulu'nda konuşarak, parti grubu olarak verdikleri önergenin gerekçelerini açıkladı. Sözcü’de yer alan habere göre; kiralardaki fahiş artışlar nedeniyle yoksullar, dar gelirliler, devlet memurları ve emekliler başta olmak üzere toplumun tüm kesimlerinin olumsuz etkilendiğini ve bu artışların altında ezildiğini söyleyen Özçağdaş, şunları kaydetti:

“İstanbul'da 2019 yılının Mayıs ayında konut kirası ortalama 1.963 TL iken, Mayıs 2023 itibariyle yüzde 707,2'lik artış ile 15.847 TL'dir. Özellikle dar gelirli yurttaşlarımızın yaşadığı bazı ilçelerimizden örnekler verirsek: Sultanbeyli ilçemizde 2019 yılı Mayıs ayında konut kirası ortalama 1.121 TL iken, Mayıs 2023 itibariyle yüzde 740,39'luk artış ile 9.422 TL olmuştur.

‘Üsküdar'da kiralar 4 yılda yüzde 705 arttı’
Yıllardır benim de yaşadığım Üsküdar ilçesinin ise 2019 yılı Mayıs ayı konut kirası ortalaması 2.142 TL iken, yüzde 705,67'lik artış ile 17.257 TL'ye yükselmiştir. Yine Üsküdar ilçemizin dar gelirli hemşerilerimin oturduğu bir mahalle olan Yavuztürk mahallesinde 2019 yılında 1.070 TL olan konut kirasının şu anki değeri ortalama 11.000 TL'dir.

Kiralar 8-10 kat arası artmışken, asgari ücretin sadece 5,6 kat arttığını görüyoruz. Bunun sonucu olarak: Kiracılar, bir yandan mutfağı yangın yerine çevirmiş olan gıda enflasyonu ile boğuşurken, diğer yandan kiralarını ödeyemez hale gelmektedirler. Kredi kartı borçlanması ile ayı çevirmeye çalışan bu kesimler her geçen gün artan bir borç batağına saplanmaktadırlar.

‘Devlet memurları diğer illere tayin istiyor’
Mevcut düşük maaşlar nedeniyle, İstanbul gibi kentlerde barınamayacak duruma gelen devlet memurları diğer illere tayin istemekte ve adeta büyükşehirlerden kaçmaktadır. Bunun doğal sonucu olarak, kamu hizmetlerinin gerektirdiği norm kadro sayısını çok daha azı ile hizmet verilebilmektedir.

‘Yüzde 25 sınırı, ev sahibi ile kiracıları karşı karşıya getirdi’
Peki böylesi derin bir barınma krizi karşısında saray iktidarı ne yapmaktadır? Barınma krizine karşı çözüm diye sunulan yüzde 25 kira artışı sınırı ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirmiştir. Bu durum, kira tespit davalarının artmasına, her iki taraf arasında yaralanma ve hatta ölümle sonuçlanan olayların yaşanmasına, toplumsal huzurun ortadan kalkmasına neden olmuştur.

‘10 milyondan fazla mültecinin yaşaması kiraları artırdı’
Yaşamakta olduğumuz barınma krizinin bir diğer nedeni ülkemizin kontrolsüz göç nedeni ile yol geçen hanına dönmesidir. Bu kapsamda: Ülkemize gelen yoğun mülteci göçünün doğal sonucu olarak, 10 milyondan fazla mültecinin yaşamaya başlaması nedeniyle, İstanbul başta olmak üzere birçok kentimizde konut talebinin artması kira artışlarının bir başka nedenini oluşturmaktadır. Aynı şekilde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının konut alımı ile satılan bir hale gelmesi hem ulusal onurumuz hem de ülkemizin geleceği açısından bir tehdit haline gelmiştir. Sadece 2022 yılında yabancılara 67.490 konut satılmıştır.

‘Bu durumdan nasıl çıkabiliriz?’
Peki bu durumdan nasıl çıkabiliriz? Öncelikle sorunun Meclis bünyesinde tüm boyutları ile ele alınması gerekmektedir. Ülkemizdeki konut kiralarında son yıllarda yaşanan artışların nedenlerinin belirlenmesi ve yaşanan kira artışlarına yönelik alınabilecek önlemlerin ve politikaların tespit edilebilmesi amacıyla Anayasanın 98'nci ve İçtüzüğün 104'ncü ve 105'nci maddeleri gereğince vermiş olduğumuz Meclis Araştırma Önergesinin kabul edilmesi için çağrıda bulunuyoruz.

Toplu Konut İdaresi'nin asıl görevi olan sosyal konut üretimine odaklanmasının sağlanması; dar gelirli ailelerin kira öder gibi taksitlerle konut sahibi olmalarına ya da düşük bir bedelle kiralayabilmelerine olanak sağlayacak programlar oluşturulması; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcımız Dr. Buğra Gökçe'nin de bugün açıkladığı gibi sadece İstanbul'da boş durumda olan 450 bin ile 750 bin arasındaki konutun sosyal konut olarak değerlendirilmesi, dezavantajlı grupların, yeni evlenenlerin, uzun süre işsiz olanların sosyal konut imkânından öncelikle yararlanmasının sağlanması; yerel yönetimlerin kiralık sosyal konut inşa etmeye teşvik edilmesi ve bu amaçla kaynak sağlanması; konut birlikleri ve kooperatiflerinin de bu kapsamda desteklenmesi; gençlere nitelikli barınma imkânı sağlamak üzere tüm üniversitelerin içinde veya yakınında yeterli sayıda öğrenci yurdu açılması; konut üretiminde çağdaş bir şartname, kodlama ve maliyet sistemi oluşturulması; düşük maliyetli ve daha hızlı konut üretimi için endüstriyel inşaat tekniklerinin geliştirilmesinin teşvik edilmesi; Türkiye'yi bir açık ülke haline getiren düzensiz göç politikalarına son verilerek, mültecilerin ülkelerine dönmelerinin teşvik edilmesi sorunun çözümüne yönelik öneriler arasındadır.”

AKP ve MHP reddetti
CHP’nin kiracıların sorunlarıyla ilgili araştırma önergesinin gündemin önüne çekilerek TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesine ilişkin grup önerisi, AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.

(Fotoğraf: AA)