Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın, Ankara’daki son
kazalara yol açan iş güvenliği eksikliğindeki sorumluluğu, defalarca yargıdan
dönen yönetmelikler nedeniyle 7 yıllık süreç sonunda geçen yıl,
Danıştay’ı by-pass ederek taşeronlara devrettiği ortaya çıktı.
Bakanlığın bir türlü düzenleyemediği iş güvenliğiyle ilgili süreç şöyle gelişti:
Yasanın yönetmelikleri çıkmadı: Haziran 2003’te yeni İş
Yasası’nın yürürlüğe girmesinden sonra özellikle işçi sağlığı ve iş güvenliği
konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın birçok yönetmeliği yürürlüğe
koyması gerekiyordu.
Yasaya uymayan yönetmelik iptal: Yeni İş Yasası sanayiden
sayılan “6 aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı 50’den fazla işçinin çalıştığı
işyerlerinde” işverenlere ilk kez iş güvenliği uzmanı istihdam etme
zorunluluğunu getirdi. Ancak yasada “iş güvenliği ile görevli mühendis veya
teknik elemanlar” denilmesine karşın bu konuda yürürlüğe konulan yönetmelikte
“iş güvenliği uzmanlığı” ifadesine yer verilmesi ve diğer nedenlerle Danıştay
10. Dairesi yönetmeliğin pek çok maddesinin yürütmesini durdurdu.
Bakanlık katılımcı olmadığını kanıtladı: Öte yandan bakanlık
yeni İş Yasası’ndan önce tamamen Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından
düzenlenen işyeri hekimleriyle ilgili yönetmeliği kendi yetkisine alarak AKP’nin
demokratik katılımdan yana olmadığını kanıtladı.
İş güvenliği taşeronlaştırılıyor: Danıştay TTB’nin açtığı
dava üzerine yönetmeliğin önemli maddelerini iptal etti. Bakanlık bu kez de
Danıştay kararlarına uymak yerine 5763 sayılı Kanun ile İş Yasası’nı
değiştirerek çıkardığı yönetmelikte, Yargıtay’ın işyeri hekimi çalıştırma
yükümlülüğünün taşeronlara devredilemeyeceği konusundaki kararlarına karşın, ilk
kez işverenlere iş sağlığı ve iş güvenliği hizmetlerini özel hukuk
tüzelkişilerinden de oluşabilecek “ortak sağlık ve güvenlik birimleri”nden alma
olanağını getirdi.
Danıştay bir kez daha durdurdu: Danıştay TMMOB’-nin ve
TTB’nin açtığı davalar üzerine, bakanlığın yönetmelikle sağlık ve güvenlik
eğitimi verme yetkisinin “özel hukuk tüzelkişisi”ne devredilemeyeceğini gerekçe
göstererek yönetmeliğin bazı hükümlerinin yürütmesini durdurdu.
Bakanlık yasayla by-pass etti: Bakanlık bu kez de 23.07.2010
tarih ve 6009 sayılı Yasa ile İş Yasası’na, “İş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerini vermek üzere, gerekli donanım ve personele sahip olan bakanlıkça
yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Ticaret Kanunu hükümlerine
göre faaliyet gösteren şirketlerce kurulan ve işletilen müesseseler ortak sağlık
ve güvenlik birimini.... ifade eder” hükmünü ekleyerek Danıştay’ı by-pass edip
bu alanı taşeronlaşmaya açmış oldu.
|