Hedef, 2040 yılında İzmir’de Metabolik Bisiklet Ağı

Şubat 2018’de Hollanda Yaratıcı Endüstriler Fonu, Hollanda Dışişleri Bakanlığı ile işbirliği içerisinde “Tasarım Yoluyla Sürdürülebilir ve Kapsayıcı Şehirler” başlıklı finansman kapsamında Hollandalı şirketler ve Türk ortakları ile Türkiye’de proje geliştirmek üzere iki aşamalı bir proje çağrısı yayınlamıştı. Hollandalı mimarlık/planlama firması FABRIcations ve WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler ortaklığında geliştirilen “İzmir Metabolik Bisiklet Ağı” projesi, Türkiye’den ilk aşamada destek almaya hak kazanan dört proje arasında yer alıyor. Söz konusu proje ile 2040 yılına yönelik bir strateji hazırlanarak İzmir’de önümüzdeki yıllarda yapılması planlanan bisiklet yollarına, kentin strateji ve projeleri ile uyumlu olacak şekilde başka işlevler kazandırılarak kaynakların daha verimli kullanılmasının teşvik edilmesi amaçlanıyor.

1 Ağustos Çarşamba günü Havagazı Fabrikası’nda düzenlenen çalıştay ile, WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler ve Fabrications uzmanları kamu ve sivil toplumdan paydaşlar ile bir araya geldi. 32 kişinin katıldığı program, İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Dr. Sırrı Aydoğan’ın“İzmir, bisiklet ağında ne kadar çok güçlenirse o kadar çevreci uygulamalara destek vermiş olur. Bisiklet ağını genişletmekte belediye olarak kararlıyız. Bizim kültürümüzde bisiklet, çocukların eğlence aracı olarak görülüyordu. 60 sene evvel bana bisikletin kentlileri rahatlatacak bir ulaşım aracı olduğunu söyleselerdi inanmazdım, daha doğrusu düşünemezdim.” sözleri ile başladı. Hollanda Büyükelçiliği Ekonomik İş Ağı Direktörü Helene Rekkers’in Amsterdam ve Pekin’de bisiklet kullanımına dair gözlemlerini paylaşmasından sonra WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler Direktörü Dr. Güneş Cansız 2014 yılından bu yana İzmir’de gerçekleştirdikleri çalışmalar hakkında bilgi vermenin yanı sıra bu projeye verdikleri önemi “İzmir bisikletli ulaşım konusunda bugüne kadar çok önemli bir yol katetti. Hollanda ve Türk uzmanlığını ve deneyimini bir araya getiren bu proje ile de bu önemli çalışmalarında İzmir’e katkı sağlamayı hedefliyoruz.” diyerek özetledi. Fabrications kurucu ortağı Eric Frijters ise katılımcılara daha önce Hollanda’da çeşitli şekillerde uyguladıkları “metabolik” yaklaşımı anlatırken; yaklaşımı İzmir’in ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak nasıl adapte etmeyi ön gördüklerini özetledi. Açılış konuşması ve sunumların ardından program, grup tartışmasıyla devam etti. 

Kentlerin de tıpkı insanlar gibi bir metabolizması var
Kent kaynaklarını daha verimli kullanmayı hedefleyen kentsel metabolizma, kentlere tıpkı insan vücudu gibi yaklaşıyor. Nasıl ki insan vücudu damarları vasıtasıyla hücrelere ihtiyaç duydukları madde ve enerjiyi iletiyorsa, kentler de elektrik ve yol ağları ile kent içinde enerji aktarımı, eşya taşıması ve insan hareketliliğini sağlıyor. Ne var ki insan vücudu bunu döngüsel bir sistem içinde gerçekleştirirken, kentlerde bir sistemin girdisi aynı sistemin atığı olarak yatay bir düzlemde işliyor. Metabolik kent yaklaşımı ise kentlerde atık olarak görülen bir unsurun başka bir sistem içinde kaynak olarak değerlendirildiği döngüsel ekonomi ile kaynak verimliliğini esas alıyor. Bu yaklaşım ile kent içindeki enerji ve materyal akışları optimize ediliyor ve atıklar kaynaklara dönüştürülerek kaynak açısından daha performanslı kentsel alanlar elde ediliyor.

Bu yaklaşım doğrultusunda, uzmanlar ve İzmir’li paydaşlar İzmir’de yapılması planlanan bisiklet yollarına eş zamanlı olarak lojistik, atık ve turizm gibi işlevlerin de kazandırılmasıyla daha verimli bir kent yönetimi alternatiflerini tartıştı.

Metabolik Bisiklet Ağı ile İzmir’in havası da daha temiz olacak, kentte arsa değeri de artacak.
İzmir’de metabolik bisiket ağı yaklaşımının hayata geçmesi halinde İzmir’de olması beklenen değişiklikler:
• Daha temiz hava
• Daha az gürültü kirliliği
• Azalan trafik
• Azalan trafikte bekleme süresi • Turizm faaliyetlerinin artması
• Arsa değerinin artması
• Daha nitelikli kamusal alanlar
• Daha fazla miktarda işlenen ve toplanan atık