|
Orta Doğu Teknik Ünversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölüm
Başkanı Prof. Güney Özcebe'nin başında olduğu akademisyenler
depreme karşı yeni bir güçlendirme yöntemi buldu. Boğaziçi Üniversitesi,
İstanbul Teknik Üniversitesi ve Kocaeli Üniversitesi'nin de iş birliği yaptığı
çalışma ile insanları evlerinden çıkarmadan evleri güçlendirmek artık
mümkün.
NATO'dan da destek bulan çalışmada çeliğe göre çok daha güçlü 0.1
milimlik karbon lifli polimerler kullanılıyor. Aslında bu malzeme daha önce de
güçlendirme çalışmalarında kullanılıyordu ancak burada yöntem tamamen değişti.
Karbon lifli polimerler evlerin iç duvarlarına çaprazlama monte ediliyor ve
binaların çökmesi engelleniyor.
ODTÜ İnşaat Bölümü üyeleri Prof. Güney
Özcebe ve ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Barış Binici
ile yaptığımız röportajın ayrıntılarını aşağıda okuyabilirsiniz...
- Normalde güçlendirme nasıl yapılır?
Binanın
belli duvarlarını kaldırıp oraya yeni betonarme duvarlar oturtup bir temele
bağlarsınız. Yani sistemi dört ayaklı bir masa halinden çıkarıp kenarları
doldurulmuş ve kutu şekline çevrilmiş bir masa haline getirirsiniz. Sistemi daha
sağlam ve daha katı hale getiren ve yıkılmaktan kurtaran bir uygulama. Biz
buna betonarme dolgu duvar uygulaması diyoruz.
- Dezavantajı
nedir?
Bu uygulama kesinlikle binanın boş olmasını gerektirir.
Yani bina güçlendirilirken içeridekiler gidecek başka bir yerde oturacak.
Kullanımda olan bir binanın bu yöntemle güçlendirilmesi çok zor, hatta
imkansız...
- Peki siz ne yaptınız?
Bizim
araştırmalarımız Türkiye'ye özgü bir yöntem belirlemekle başladı. 1999 depremine
kadar elimizde böyle bir yöntem yoktu ve dünyadaki yöntemler de bize çok uygun
değil. Çünkü bizde denetim sıkıntısı var. İnşa edilen bina yapıldığı dönemki
yönetmelik hükümlerini bile sağlamıyor çoğu zaman. ABD'de adam binanın hangi
yönetmeliğe göre yapıldığına bakıyor ve bina hakkında karar veriyor. Bizde ise
hangi yönetmeliğe göre yapılırsa yapılsın ne kadar denetlendiğini bilmiyorsunuz.
Sizin kendinize göre bir tedavi şekli belirlemeniz lazım.
Biz de tüm
ilgi odağımızı Türkiye'deki zayıflıkları çerçeveleyerek belirledik.
- Projenin tam adı nedir?
Mevcut yapıların
depremden zarar görürlüklerinin belirlenmesi ve şüpheli yapıların
güçlendirilmesi.
HEDEFİMİZ, YAPILAR ADAM
ÖLDÜRMESİN
- Tam olarak neyi
hedefliyorsunuz?
Binayı kale gibi yapamazsınız, hedef o değil.
Zaten bütün bu yapıları depremde hiç hasar görmeyecek şekilde onarmak hem
ekonomik değil hem de gerek yok. Çünkü bu yapıların bir kısmı zaten 20-30 senede
ömrünü tamamlayacak.
Hedef şuydu: Adam öldürecek yapıların göçmesini
önlemek. Öyle bir güvenlik seviyesi ki gerekirse depremden sonra icabında o
yapıdan vazgeçebilelim ama yapı depremde göçerek topluma bir acı yaratmasın. Biz
buna yönelik önlemler araştırmaya başladık. Ama evlerde hayat devam ederken bir
şey yapmak lazım. Bu nedenle insanlara en az rahatsızlığı vererek binanın
göçmesinin engellenmesine yönelik metotlar araştırdık.
|
