Boğaz’a Sokullu Planı

Ulaştırma Bakanı Yıldırım, Meclis’te İstanbul Boğazı’nın yükünü azaltmak için Karadeniz’i Sakarya Nehri ve Sapanca Gölü’nden Marmara’ya bağlayacak ’yapay kanal’ı anlattı. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, TBMM Genel Kurulu’nda teknelere vergi kolaylığı getiren yasa görüşülürken İstanbul Boğazı’nın yükünü azaltmak için Karadeniz’den Marmara’ya yapay kanal açılmasının gündemde olduğunu söyledi

Yılda 56 bin gemi...

İstanbul Boğazı’nın dünyanın en zor su yollarından birisi olduğunu belirten Yıldırım şunları söyledi:

“İstanbul Boğazı’n-dan yılda 56 bin gemi geçiyor ve bunlardan 10 bini tanker. Her yıl da 145 milyon ton ham petrol boğazlardan geçiyor. Bir anlamda patlamaya hazır bomba gibi olan bu yüklerin, bir kaza sonucu İstanbul’da telafisi zor bir felakete dönüşmemesi için radar ve kameralı izlemeyle emniyete yönelik çok ciddi tedbirler geliştirilmiş ve son 5-6 yılda da bir kaza yaşanmamıştır. Ancak kuzey komşularımız başta olmak üzere birçok ülke, Boğaz’da trafiğin daha artırılması yönünde sürekli baskı yapmaktadır. Biz de deniz seyir ve güvenliği açısından bunun uygun olmadığını söylemekteyiz. Bunun için de seyir emniyetini artırıcı tedbirleri en üst seviyeye çıkardık. Yıllar boyu artacak taleplere karşı, bir hattın kurulması veya Karadeniz’den Marmara’ya yeni bir yapay kanal açılması fikir projesi olarak gündemdedir. Bu maliyet ve zaman olarak çok büyük bir projedir. Böyle bir fikir projesi mevcuttur. Bunun yanında, Kuzeydeki denizlerden güneydeki denizlere boru hatlarıyla nakil yapma konusu da gerek Rusya’nın gerek Türkiye’nin üzerinde çalıştığı projelerdir.”

Karadeniz-Marmara kanal projesi Osmanlı döneminde 7 kez gündeme geldi. Sakarya Nehri’ni Sapanca Gölü ve İzmit Körfezi’ne bağlama fikri ilk kez Kanuni Sultan Süleyman döneminde ortaya atıldı. Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa, Sakarya’yı Sapanca Gölü yoluyla İzmit Körfezi’ne bağlamak istedi. Proje için de Mimar Sinan’ı görevlendirdi. Kanal ve kazı yapılmaya başlandı, kazılar Körfez tarafından 15 kilometre ilerledikten sonra harplar dolayısıyla yarıda kaldı.

Yeni proje 1999’da hazırlandı, deprem engel oldu...

Karadeniz ile İzmit Körfezi’ni Sakarya Nehri ve Sapanca Gölü’ne kanalla birleştirecek su yolunun, küçük gemiler için İstanbul Boğazı’na alternatif oluşturacağı bildirildi. İTÜ İnşaat Fakültesi Hidrolik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Necati Ağıralioğlu, tarihte ilk olarak Sokullu Mehmet Paşa tarafından ortaya atılan Karadeniz-Sakarya-İzmit iç su yolu için 7 kez girişimde bulunulduğunu ancak Osmanlı’nın zayıflaması sonucu gerçekleştirilemediğini söyledi. Prof. Ağıralioğlu, 1999’da Sakarya Valiliği’nin isteği üzerine bir grup bilimadamı ile fizibilite raporu hazırladıklarını bildirdi. Prof.Ağıralioğlu, projenin 1999 Ağustos’undaki deprem nedeniyle gündemden düştüğünü vurguladı.

140 km. kanal olacak

Prof. Ağıralioğlu, bu projede ise yaklaşık 140 kilometrelik bir su yolunun söz konusu olduğunu ve fazla yüksek olmayan bir maliyetle çok yönlü ve uzun süreli bir yarar sağlayacağını dile getirdi.