'Bodrum'da Yapılan Binalar Tasarım Değil'

Ben demiyorum, dünyaca ünlü mimar Richard Meier diyor. Modern mimarinin top 10 mimarı arasında sayılan Meier, İsveçli milyarder bir yatırımcının Bodrum'daki evlerini tasarlamak için Türkiye'deydi. Bodrum'daki yapılaşmayı beğenmeyen Meier, Yalıkavak'ta 25 özel villa tasarlayacak.

Ne yalan söyleyeyim, sırf onunla tanışmak için gittim Bodrum'a... Yoksa iki bebek evde öyle kolay bırakılmıyor. Alt tarafı iki geceydi... O yüzden ne denize girmişliğim vardır, ne güneşe çıkmışlığım. Ama olsun, dünyaca ünlü bir mimarla tanıştım. Neredeyse Avrupa'daki müzelerin yarısında imzası olan Richard Meier ile sohbet ettim. Ona sadece 'mimar' demek haksızlık olur. Mimarideki modern çizgisinin tam tersi, karmakarışık görünümlü heykelleriyle de ünlü. Ayrıca Alessi gibi dünyaca ünlü firmalara obje, çatal bıçak, tepsi hatta saat tasarımları da yapıyor. Ama beni sanatına âşık eden, mimarisi oldu.

Richard Meier modern binaları doğanın kalbine sokmakla ünlü. Kalbine derken, abartmıyorum. Ününü borçlu olduğu evlerden biri var ki... Michigan'daki Douglas House. 1973 yılında biten ev, yeşilliklerin arasında bembeyaz bir kuş yuvası görünümünde. Üstelik evi yaparken bir tek ağaca dahi dokunulmamış. Uzun lafın kısası Richard Meier geçtiğimiz hafta Türkiye'deydi. İstanbul'daki önemli bir arazi için teklif verdiğini duydum, örneğin İETT arazisi gibi, ama Meier bu konuda ser verip sır vermiyor. Richard Meier ile yaklaşık yarım saat konuşma fırsatı buldum. Fotoğrafları ise Marie-Claire dergisine çekim yapan, aynı zamanda fotoröportajlar da gerçekleştiren Bige Tınaztepe çekti. HHH Peki böylesine ünlü bir mimarı Bodrum'da ev tasarlamaya ikna eden kimdi? En iyisi mi, ben baştan anlatayım.

Ticari gayrimenkul konusunda danışmanlık yapan bir firma, Bodrum'da bir pazarlama şirketi kurmuş. Yurtdışında 80 ofise sahip bu pazarlama şirketi, üst gelir grubuna tatil evi pazarlıyor. Önce Bodrum Gümüşlük'te ünlü İsveçli mimar Thomas Sandell'e yaklaşık 100 ev yaptırıyorlar. Evlerin yüzde 90'ı İsveç ve Norveçliler tarafından satın alınıyor. Şimdi ise Yalıkavak'ta Richard Meier'e 25 özel villa tasarlatıyorlar. Gelelim en önemli soruya... Para nereden geliyor? Yani yatırımı kim yapıyor? Nicholas Berggruen isminde genç bir milyarderden. (Bu aralar onu da röportaja iknaya uğraşıyorum.)

Berggruen dünyanın her tarafına yatırım yapan bir isim. Türkiye'de de özellikle madencilik ve enerji alanında iş yapıyor. Onun gayrimenkul yatırımlarını ise Engel Völkers yürütüyor. Bu arada Nicholas Berggruen, dünyada sadece yatırımlarıyla değil, koleksiyonculuğuyla da ünlü bir isim. Örneğin Berlin'e Picasso müzesini hediye eden yine aynı adam, düşünün artık. Ayaküstü sohbet etme şansın bulduğum milyarder işadamı "Şaşırmayın," diyor. "Türkiye gayrimenkul açısından gelişmekte olan ülkeler sıralamasında çok sermaye çeker konumda, bir numara. Özellikle de Bodrum!" Peki villalar kime pazarlanacak? Ekim ayında önce Londra ardından New York'ta Richard Meier adına iki özel parti var. Partide evler ilk defa görücüye çıkacak. Meier'in Bodrum evleri için şimdiden ilgilenen dünyaca ünlü öyle isimler var ki... Maalesef söz verdim, yazamıyorum. Şimdilik!

Şimdi gelelim mimar Richard Meier ile sohbetimize. Öncelikle Meier'in bina tasarımdan bahsederken Cemil İpekçi'nin Sandalet Evleri'ni ve Eren Talu'nun devre mülklerini uzaktan işaret edip "Bunlar değil bahsettiklerim, bence bunlar mimari değil" dediğini söylemezsem röportajı sansürlemiş olurum. (Talu ve İpekçi'nin yaptıkları başarılı işleri ben beğenebilirim orası ayrı.) Hepimizin sık sık şikâyet ettiği "Bodrum'un silüetini bozdular," cümlesini Meier de kullanıyor ve ekliyor: "Bir binayı tasarlarken ilişkileri anlamak, o ülkenin geçmişini biraz bilmek gerekiyor. Bina sadece bina değildir, sürekli yaşamalıdır. Her tarih aralığına uygun olmalıdır. Bodrum'da gördüğüm binalar tasarım değil!"

1934 doğumlu Richard Meier'in en önemli özelliği ışık oyunları."Güneş ışığını çok seviyorum. Tasarımlarımda özellikle güneşi kullanıyorum çünkü moralimi yerine getiriyor. İnsanların ışıktan yoksun evlerde mutsuz ve depresif olduklarını düşünüyorum. O yüzden doğayı ve özellikle de güneşi olabildiğince içeri alabilen mimariyi seviyorum." (Yerim bugün bir röportaj için dar. Meier söyleşisine önümüzdeki pazar devam edeceğim. Çok ilginizi çekecek başlıklarım var.)

Balçiçek Pamir