196
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2016
• Sektörde çalışacak eğitimli personel bulunamıyor. Kurumlar
kendi ihtiyacı için gereken elemanı kendileri eğitmek zorunda
kalması.
• Sektörde büyük Ar-Ge yatırımları yapabilecek potansiyelin he-
nüz oluşamamış olması.
• İnşaat sektöründe yaşanan olumsuz gelişmeler ve süreçler so-
nucu yapı malzemesi sanayisinde geliştirilen yeni ürünlerin or-
taya çıkarak pazarda kirecin yerini almaya başlaması.
• Ciddi finansman zorlukları, AB çevre mevzuatı uygulamaları
nedeni ile yapılmak zorunda kalınan sabit yatırımların çok yük-
sek maliyet yaratması.
• Dünyada yaygın olarak kullanılan kireç uygulamalarının (Baca
gazı desülfürizasyonu, killi zeminlerin kireç ile stabilizasyonu,
sıcak asfalt karışımlarına kireç katılması gibi) geleneksel olarak
Türkiye’de kullanılmıyor olması.
• Hammadde temininin güvenli bir şekilde yapılması için hazır-
lanan mevzuatın, bu konuda süreci kolaylaştırmaktan ve kireç
yatırımlarını özendirmekten uzak olması.
• Sanayide kullanılan elektrik maliyetlerindeki yükseklik nede-
niyle Türkiye’nin uluslararası platformda rekabetçi gücünün
çok düşük olması.
Kireç sektöründe çok sayıda küçük ölçekli firma üretim yapsa
da üretimin büyük bir bölümünü 30 firma gerçekleştirmektedir.
Sönmemiş kireç üretiminde 22, sönmüş kireç üretiminde 25 firma
faaliyet sürdürmektedir. Kireç sektöründe istihdam 6.000 kişi ci-
varındadır. 2015 yılı Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre kireç
sektörü 2015 yılında 453 milyon TL değerinde üretim gerçekleştir-
miştir. Satış cirosu ise 400 milyon TL büyüklüğündedir.
Kireç; kireç taşının 8000 C üzerinde kalsinasyonu sonucu el-
de edilen ve olduğu gibi kullanılabilen ya da su ile işleme tabi tu-
tularak piyasaya sürülebilen bir üründür. Temel kullanım alanla-
rı; demir-çelik, demir dışı metal, kimya (şeker, soda), inşaat, çevre
(baca gazı arıtma, su arıtma, çamur arıtma), kil zeminlerin stabi-
lizasyonudur.
2015 yılında 4.325.000 ton kireç üretilmiştir. 2015 yılında Ki-
reç Sanayicileri Deneği üyelerinin üretim miktarı 1.832.895 ton
olarak gerçekleşmiş, kapasite kullanım oranı % 78 olmuştur. İnşa-
at sektöründeki kullanımı 2015 yılında 630.000 ton, endüstriyel
alandaki tüketimi 3.054.000 ton olarak gerçekleşmiştir.
2016 YILI SEKTÖR PROFILI
KIREÇ
Firma Sayısı
30
İstihdam
6.000
Üretim (Sönmemiş) (2015)
4.325.000 Ton
Tüketim (İnşaat Sektörü)
630.000 Ton
İhracat
10 Milyon USD
İthalat
1,25 Milyon USD
Sektörün Sorunları
• Yakıt maliyetlerindeki değişkenlikler, fiyat dalgalanmaları ve
teminindeki güçlüğün her zaman ciddi sorun olarak durması.
• Ucuz bir ürün olan kireci nakliye maliyeti nedeniyle ucuz böl-
gelere yollayabilmek mümkün olmadığından, bütün kireç fab-
rikalarının pazara yakın yerlerde kurulması.
• Sektörde mevzuattan kaynaklanan maliyetleri sadece sanayi ku-
ruluşlarının ödemesi, birçok çalı ve yamaç ocağının ise denetlen-
memesi nedeniyle kolayca faaliyetlerini sürdürüp çok ciddi bir
haksız rekabete neden oldukları bir süreç içinde bulunulması.
Kaynak: Kireç Sanayicileri Derneği
YILLAR KAPASITE ÜRETIM İNŞAAT TÜKETIM SANAYI TÜKETIM
2009
5.705
2.877
535
2010
5.824
3.225
600
2.664
2011
5.824
3.819
500
2.448
2012
6.202
4.621
760
3.281
2013
7.400 4.400
680
3.113
2014
6.302
4.442
700
3.142
2015
4.325
630
3.054
TÜRKİYE SÖNMEMİŞ KİREÇ GÖSTERGELERİ (BIN TON)
Kaynak: Kireç Sanayicileri Derneği
YILLAR
İHRACAT DEĞIŞIM (%)
İTHALAT DEĞIŞIM (%)
2010
793.520
13,84
836.361
18,39
2011
974.285
22,78
1.065.915
27,45
2012
985.268
1,13
1.116.444
4,74
2013
1.070.473
8,65
1.160.860
3,98
2014
1.101.347
2,88
1.188.134
2,35
2015
982.527
-10,79
1.058.032
-10,95
DÜNYA KİREÇ İHRACATI VE İTHALATI (2010-2015) (BIN USD)
Kaynak: International Trade Center
GTİP 2522 Kodlu Ürün
Dünya kireç ihracatı ulaşım zorlukları nedeni ile yeterince ge-
lişememektedir. 2015 yılında 983 milyon USD Kireç ihracatı ger-
çekleşmiştir. 2014 yılına göre dünya kireç ihracatı % 11’e yakın ge-
rileme göstermiştir.