Rüzgarı Gören Koşuyor

Hürriyet'ten Merve Erdil'in haberine göre, cari açığın ve enerjide dışa bağımlılığın azaltılması Türkiye’nin enerji politikasının ana eksenini oluşturuyor. Bu politikanın hedeflerine ulaşılmasında büyük katkı sağlayacak, yerli ve yenilenebilir bir enerji kaynağı olan rüzgar enerjisi alanında heyecan dorukta. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın “Türkiye’yi yenilenebilir enerji teknolojilerinin üretim üssü haline getireceğiz” diyerek açıkladığı, YEKA (yenilenebilir enerji kaynak alanları) stratejisinin ikinci projesi için teklifler perşembe günü alınıyor. Enerji Bakanlığı’ndan edinilen bilgilere göre, dünyanın en büyük rüzgar türbini üreticileri 1000 megavatlık (MW) rüzgar tesisi yarışması için teklif verecek. İhaleyi kazanan firma yüzde 65 yerlilik oranında rüzgar türbini üretecek olan fabrika yatırımını gerçekleştirecek ve rüzgar teknolojileri alanında Türk mühendisler ve üniversitelerle Ar-Ge yapacak.

Teknoloji transferi

2016 sonu itibarıyla 6 bin 106 MW’lık rüzgar kurulu gücüne ulaşan rüzgar enerjisinde 20 bin MW’lık 2023 hedefine kilitlenen Bakanlık, güneşin ardından rüzgarda da yenilenebilir enerji kaynak alanları modelini devreye sokacak. Bakan Albayrak’ın, Milli Enerji ve Maden Stratejisi çerçevesinde açıkladığı YEKA stratejisi doğrudan teknoloji transferini hedefliyor. Sadece enerji alanında değil, enerji teknolojileri alanında da dışa bağımlılığı ve cari açığı düşürmeyi hedefleyen model çerçevesinde; yatırım için belirlenmiş yüksek kapasitede enerji alanları, fabrika kurma, yüzde 65 yerlilik oranında üretim yapma, yüzde 80 yerli mühendis ile Ar-Ge yapma şartları ile alım garantisi sağlanan elektrik fiyatı üzerinden açık eksiltme usulü ile yarışmaya açılıyor. İlki güneşte yapılan YEKA yarışmasını Kore firması Hanwha QCells – Kalyon ortaklığı kazanmıştı. Yarışma sonucunda güneş alanında teknoloji transferinin yanında, 19.5 dolar cent/kWh olan yerlilik oranlı elektrik fiyatı 6.99 dolar cent’e düşmüştü.

Dev istihdam

Yarışmayı kazana firma, Türkiye’yi rüzgar türbini alanında teknoloji üretim merkezine dönüştürecek Ar-Ge faaliyetleri yapmayı da taahhüt etmiş olacak. Kanat, jenaratör tasarımı, malzeme teknolojileri ve üretim teknikleri, yazılım ve yenilikçi dişli kutusu alanlarından en az üçünden olmak üzere toplam 5 alanda 10 yıl boyunca, yüzde 80’i Türk mühendislerden oluşan 50 teknik personel ile Ar-Ge faaliyeti yürütecek. Her yıl için bu faaliyetlere 5 milyon dolar ayıracak. Fabrika ile RES’lerin kurulumu ve işletilmesi, Ar-Ge faaliyetleri dikkate alındığında, rüzgar YEKA’sı yaklaşık 3750 kişilik bir istihdam sağlayacak.

Yarışmayı kazanan neler yapacak?

* Yarışmayı kazanan firma, 100 milyon dolar üzerinde yatırım ile fabrika kuracak.

* Fabrikada en az 2.3 MWe gücünde olmak üzere ortalama 300 ila 450 adet yerli rüzgar türbini üretimi gerçekleştirilecek.

* YEKA’larda kurulacak olan yerli rüzgar türbinlerinin üretileceği fabrika, tek vardiyada en az 150 adet/yıl veya 400 MW/yıl rüzgar türbini üretim kapasitesine sahip olacak.

* Fabrikanın kurulum süresi sözleşme imzalama tarihinden itibaren 21 ay olacak.

* Fabrikada üretilecek rüzgâr türbinlerinin yerlilik oranı asgari yüzde 65 olacak. Bu oranın sağlanabilmesi için ihtiyaç duyulacak olan birçok aksamın yurtiçi kaynaklardan tedarik edilecek veya yerli olarak imal edilmesi zorunluluğu bulunacak.

1 milyon evin enerjisi

Rüzgar yeka’sı yarışmasını kazanacak firma, 1 milyar doların üzerinde rüzgar tesisi yatırımı yapmış olacak. Yerli RES’lerin işletmeye girmesiyle birlikte, her yıl asgari 3 milyar kilovat saat (kWh) elektrik enerjisi üretilecek ve yaklaşık 1.1 milyon evin yıllık elektrik ihtiyacı rüzgardan karşılanıyor olacak. Güneşte 1000 MW ile dünyanın en büyük fotovoltaik güneş enerjisi üretim alanı projesini hayata geçiren Türkiye, rüzgarda da 1000 MW ile dünyada bu alandaki en büyük projelerden birisine imza atmış olacak. Kurulacak rüzgar tesisleri sayesinde ortalama 1.5 milyon ton CO2/yıl emisyon azaltımı da sağlanmış olacak.

Yerli türbinler nerelere kurulacak?

Kurulacak fabrikada üretilecek rüzgar türbinlerinin nerelere kurulacağı da belirlendi. Daha önce Bakan Albayrak’ın da ifade ettiği gibi, tek bir bölgede değil farklı bölgelerde kurulacak. Bu kapsamda şu beş bölge belirlendi: Kayseri – Niğde, Sivas, Edirne - Kırklareli – Tekirdağ, Ankara - Çankırı – Kırıkkale, Bilecik - Kütahya – Eskişehir. Yarışmayı kazanacak firma bu 5 bölgeden her birinde en az 50 MW’lık bir rüzgar gücü kurmak şartı ile toplamda 1000 MW’lık bir kurulu gücü hizmete alacak.

Albayrak: Üretim üssü olacağız

Güneşten sonra rüzgar alanında da tarihi bir proje için ihaleye hazırlandıklarını belirten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, “Bu proje, dünya çapında yatırımcılar için, büyüyen, dinamik Türkiye pazarının yanında, bu bölgede gelişmekte olan, yakın gelecek için büyük potansiyel teşkil edecek diğer pazarlara ulaşım açısından da büyük avantaj sağlayacak. Türkiye olarak firmalara sağladığımız bu avantaj sayesinde hem güneş hem de rüzgar teknolojileri alanlarında üretim üssü haline geleceğiz” dedi.

Adnan Polat: İhaleye giriyoruz

Polat Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Polat, YEKA ihalesine girmek üzere çalıştıklarını belirterek, “Yabancı ortaklarımız Fransız EDF ve Kanada’nın en büyük emeklilik fonu olan PSP olacak gibi görünüyor. Enercon zaten birlikte hareket ettiğimiz bir firma ve bir yerli ortak ile daha ihaleye girmeyi planlıyoruz” dedi. Sektör kaynaklarından edindiğimiz bilgiye göre, ihaleye katılması muhtemel diğer bazı isimler şöyle: General Electric, Fina Enerji, Kalyon, Siemens, Türkerler, Limak Enerji, Enerjisa, Vestas.

Rakamlar

Rakamlarla Türkiye’de rüzgar enerjisi: 6.106,05 MW-2016 kurulu gücü

Yüzde 29.41: 2016 sektör büyümesi

Polat Enerji: İşletmedeki RES’lerde en büyük yatırımcı

Nordex, Vestas, Enercon: İşletmedeki ilk üç türbin markası

Ege: En çok santral olan bölge