Yeşil Bina Tasarımının Yol Haritası YEM'de Çizildi

Yapı-Endüstri Merkezi (YEM) tarafından dördüncüsü gerçekleştirilen “EKODesign Konferansı 2011” kapsamında bugün (15 Nisan 2011) düzenlenen "Yeşil Bina Tasarımı için Yol Haritası" atölye çalışmasında, yurt içi ve yurt dışında hayata geçirilen LEED ve BREEAM uygulamaları, Altensis'in deneyimleri üzerinden katılımcılar ile paylaşıldı. Altensis kurucu ortakları Berkay Somalı ve Serkan Emin'in, yeşil bina sertifikaları ile ilgili ayrıntılı sunumları, atölye katılımcılarının soruları ve katkıları ile daha da zenginleşti.

"Yeşil Bina Yol Haritası", "Sertifika Alan Projelere Bakış" ve "Uygulama Örnekleri" olmak üzere üç bölümde gerçekleşen atölye çalışmasında, Türkiye'de, Altensis danışmanlığında LEED ve BREEAM sertifikası alan şu projeler, vaka etüdü şeklinde ayrıntılı olarak incelendi:

Unilever Merkez Ofisi – LEED Silver (Türkiye'nin ilk LEED sertifikalı projesi)
Philips Merkez Ofisi – LEED Silver
Turkish Engine Center (TEC) - LEED Gold
Eser Holding Binası – LEED Platin (Türkiye'nin ilk LEED Platin sertifikalı projesi, aynı zamanda uluslararası sıralamada ilk 10'a girdi)
Tekfen Levent Ofis – LEED Gold (Türkiye'nin ticari yapılar kategorisinde ilk LEED Gold sertifikalı projesi)
Toyota (Onatça) Adana – BREEAm Very Good
Sabancı Nanoteknoloji Binası – LEED Gold ve BREEAM Very Good

On Basamakta "Yeşil Bina Yol Haritası"

Yeşil bina tasarımı izlenmesi gereken süreci adım adım aktaran Berkay Somalı ve Serkan Emin; yeşil bina sertifikasyon sürecinde danışmanlık ve denetim hizmeti sunan Altensis'in konuya "yeşil bina tasarımı"nın ötesinde, "sürdürülebilirlik yönetimi" şeklinde yaklaştığına dikkat çekti. Yatırımcının motivasyonuna göre çözüm geliştirmenin önemine değinen Somalı ve Emin, "yeşil bina yol haritası"nda izlenmesi gereken basamakları şöyle sıraladı:

1. Entegre Tasarım: Konvansiyonel ve hiyerarşik proje tasarım sürecinden, tüm paydaşların tasarıma entegre edildiği katılımcı bir sisteme geçilmesi
2. Arazi Tasarımı: Tasarım sürecinde, özellikle büyük şehirleri ilgilendiren; yağmur suyu kontrolü, ışık kirliliği, ısı adası oluşumu, biyolojik çeşitlilik gibi başlıkların dikkate alınması.
3. Su: Yağmur suyu ve gri su uygulamalarının önceden göz önünde bulundurularak projeye entegre edilmesi.
4. Enerji: Yeşil binaların olmazsa olmazı "enerji verimliliği" konusunda, öncelikle talebi azaltılıp, son aşama olaral alternatif enerji çözümlerine gidilmesi.
5. Malzeme: Türkiye'de çevre dostu malzeme üretimi yurt dışına oranla daha kısıtlı olsa da, bilinçlenmeyle birlikte son yıllarda bu konuda belirli bir artış gözleniyor.
6. İç Mekan Kalitesi: Hava ve akustik gibi alt başlıklara sahip iç mekan kalitesi, insan sağlığını doğrudan etkilemesi açısından çok önemli.
7. İnşaat Uygulamaları: Sadece şartnamelerin dayadığı maddelerle sınırlı kalmayıp, projelerin genel anlamda daha çevreci planlanması ve müteahhitlerin de bu anlamda bilinçlendirilmesi.
8. "Commissioning" (İşletmeye alma): Yeşil binanın tasarımının uygulamaya doğru aktarılması
9. Operasyon ve bakım: Binayı işletecek olanların doğru şekilde eğitilmesi; uygulamanın ardından tasarımın tekrar ölçülüp değerlendirilmesi.
10. İnovasyon: Yeni bir icat gerektirdiği düşünüldüğünden, Türkiye'de çekinilen bir konu. Oysa Türkiye'de henüz gerçekleştirilmemiş bir uygulamayı buraya entegre etemek de inovasyondur.

Haberin devamı için lütfen ilerleyiniz.

Atölyenin sonraki bölümünde, Türkiye'deki LEED ve BREEAM sertifikalı projeleri, topladıkları puanlar üzerinden değerlendiren Berkay Somalı ve Serkan Emin, sunumlarına altlık oluşturması bakımından, her iki sertifikaya ilişkin kısa bir bilgilendirmede bulundu.

LEED sertifikasyonunun temel kriterleri:
- Arazinin Sürdürülebilirliği
- Su Verimliliği
- Enerji Verimliliği
- Malzeme ve Kaynak Kullanımı
- İç Mekan Yaşam Kalitesi
- İnovasyon
- Yerel önem sırası (yeni versiyonda eklendi)

BREEAM sertifikasyonunun temel kriterleri:
- Yönetim
-Sağlık
- Enerji
- Ulaşım
- Su
- Malzeme
- Atık
- Arazi
- Kirlilik

Puanlamaya ilişkin genel bilgilendirmenin ardından, atölye çalışmasının son bölümünde katılımcılara, sertifikalı projelerin puan kazandıkları uygulamalar kategorilerine göre ayrıntılı olarak aktarıldı:

- Yeşil alanlar ve biyoçeşitlilik: Eser Holding ve Tekfen Levent projelerinde dikey yeşil alan kullanımı; Kapital GYO'da endemik bitki kullanımı; Toyota Plaza Onatça'da ekolojik açıdan zenginleştirme
- Yağmur suyu kontrolü ve sel riski: Schneider ADH Fabrikası'nda açık otopark alanına çim taşı uygulaması
- Alternatif ulaşım: TEC ve Toyota Plaza Onatça projelerinde bisiklet parkı kullanımı
- Işık kirliliği: Schneider ADH Fabrikası armatür uygulamaları
- Isı adası: TEC beyaz çatı uygulaması
- Su verimliliği: Toyota Plaza Onatça'da pulse'lu sayaç kullanımı, Eser Holding'de yağmur suyu ve gri su geri kazanımı
- Enerji verimliliği: TEC'te ısı izolasyonu; Tekfen Levent'te dış gölgeleme elemanı olarak bitkilendirme

Atölyeden çıkarılan dersler...

* Türkiye'deki projelerin koşuşturmacalı bir şekilde uygulanması, yeşil bina analizi için gereken süreyi maliyet hesabı açısından imkansız kılıyor. Temponun düşmesi projenin rekabet gücünü olumsuz etkilediğinden, yeşil bina tasarımı tercih edilmiyor. Uygulamaların çoğaltılması için, endüstri olarak bu yönde hareket etmek lazım. 

* Türkiye'de ceza yaptırımına dayalı, negatif bir motivasyon sistemi var. Öte yandan "yeşil bina pahalıdır" gibi bir yanlış bilgilendirme hakim. Bunların önüne geçilebilmesi için, yatırımcının gerçek motivasyonunu öğrenmek ve buna göre argümanlar geliştirmek gerekiyor.

* İnovasyon her zaman icat gerektirmez, projenin uygulandığı ülkede var olmayan bir örneği hayata geçirmek de inovasyon kabul edilir.

* Projenin gerçekleştirildiği coğrafya, yeşil bina kriterlerini doğrudan etkilediğinden, kendi standartlarımızı belirlememiz şart.

* Doğal havalandırma halen tartışmalı bir konu. Yerel otoritelerin kabul ettiği uygulamaları uluslararası sertifika sistemleri de kabul ediyor. Çünkü asıl önemli olan "mikroklima" ve projeye uygun olarak geliştirilmeyen doğal havalandırma, enerji verimliliği açısından dezavantajlı bile olabilir.

* Enerji simülasyonunun ideal olan, binanın tasarım aşamasında hazırlanmasıdır.