|
Birçok ülke tarafından örnek alınan Türkiye'ye özel organize sanayi
bölgesi modeli, yatırımcılara pek çok avantaj sunuyor. 113 yeni
OSB kuruluyor. OSB'lerin alanı 69 bin hektara ulaşıyor. İşte il il
OSB'ler.
Ayrıca, önümüzdeki dönemde OSB'lerin sektörel ve bölgesel teşviklerden özel
bir pay alabilmesi için lobi çalışmaları yürütülüyor. Kazakistan, İran, Suudi
Arabistan gibi ülkelerin Türkiye'yi ilgiyle izleyip bugün¬lerde model almak
istedikleri organize sanayi bölgelerinin (OSB) sayısı 261'e çıkıyor. Yani 113
yeni OSB kuruluyor. Böylece OSB'lerin alanı 69 bin hektara ulaşıyor. Bir yandan
faaliyette bulunan 148 OSB içindeki tahsis edilecek yerler, bir yandan yeni
OSB'lerdeki arazilerle yatırımcıya altyapı, elektrik, doğalgaz, su, telefon ve
atık üniteleri gibi hizmetlerde avantaj sağlanıyor. Aynı zamanda sanayide
kümelenme hedefine ulaşılıyor. Sanayiciler organize davranarak sektörel ve
bölgesel teşviklerden yeni dönemde özel bir pay alabilmek için lobi
çalışmalarını yürütüyorlar. Sanayicinin bürokratik işlemlerden kurtulduğu,
altyapı ve diğer maliyetlerini en aza indirdiği OSB'lerin sayısı, OSB'lerin
ortaklaşa kurduğu OSB üst kuruluşu (0S-BÜK) ile 261'e çıkıyor.
Böylece yeni 113 OSB ile 19 bin 203 hektar alan daha OSB alanı olacak ve
toplam alan 69 bin hektar alana çıkacak. Bursa ve izmir'de 13, Kocaeli ve
Ankara'da 12, Afyon ve Konya'da 9, istanbul'da 8 OSB olacak. Toplamda 260
OSB'nin 31'i ihtisas OSB'si olarak fa¬aliyet gösterecek. İlk kez Yalova'da
bilişim için özel ihtisas OSB kurulacak.
Afyon, İzmir ve Ankara OSB
Halen faaliyette olan 148 OSB'de de toplam 42 bin 700 adet parselin 32 bin
777 adedi tahsis edildi. Yani mevcut alanda da doluluk oranı yüzde 76 düzeyinde.
OSB'ler içinde 39 bin fabrika faaliyette, inşa halinde 3 bin 546 fabrika
bulunuyor. OSB'ler içinde kriz ve diğer nedenlerle 4 bin 687 fabrika kapalı
durumda. Yine OSB alanı içinde yaklaşık 1 milyon kişi çalışıyor.
113 yeni OSB'nin 7'şer tanesi Afyon, izmir ve Ankara'da; 5'er tanesi Denizli
ve Konya'da, 4'er tanesi ise Aydın ve Kocaeli'de kurulacak. Yeni OSB'lerin 23'ü
yer seçimi aşamasında. Bunlar 3 bin 395 hektar alanı kapsayacak. 30 yeni OSB
için kamulaştırma yapılıyor. Bunların alanı ise 5 bin 965 hektar olacak.
Planlama aşamasında olan 18 OSB 3 bin 757 hektar alanı kaplayacak. 42 OSB'de ise
altyapı inşaatları devam ediyor.
OSB nasıl kuruluyor?
OSB'lerle sanayinin disipline edilmesi, şehrin planlı gelişmesine katkıda
bulunulması amaçlanıyor. Ayrıca birbirini tamamlayıcı ve birbirinin yan ürününü
teşvik eden sanayicilerin bir arada ve bir program dahilinde üretim
yapmalarıyla, üretimde verimliliğin ve kar artışının sağlanması, sanayinin az
gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması ile tarım alanlarının sanayide
kullanılmasının disipline edilmesi hedefleniyor. Sağlıklı, ucuz, güvenilir bir
altyapı ve ortak sosyal tesisler kurulması, ortak arıtma tesisleri ile çevre
kirliliğinin önlenmesi de diğer amaçlar arasında. OSB'ler devlet gözetiminde,
kendi organlarınca yönetiliyor.
Türkiye'de dört tip OSB kurulabiliyor. Bunlar bakanlık kredi desteğiyle
kurulan OSB'ler, bakanlık kredi desteğinden yararlanmayan OSB'ler, özel OSB'ler
ve tarıma dayalı ihtisas OSB'leri olarak sıralanıyor. Ayrıca, OSB'ler yatırım
konularına göre de "karma OSB" ve "ihtisas OSB" olmak üzere ikiye ayrılıyor.
OSB'ler, kurulması öngörülen yerde varsa sanayi odası, yoksa ticaret ve
sanayi odası, o da yoksa ticaret odasından en az biri ile talepleri halinde il
özel idaresi veya OSB'nin içinde bulunacağı il, ilçe veya belde belediyesinin,
büyükşehirlerde ayrıca büyükşehir belediyesinin temsilcilerince imzalı ve
valinin olumlu görüşünü alarak kuruluş protokolünün bakanlıkça onaylanması ve
sicile kaydıyla tüzel kişilik kazanıyor. Ancak ihtisas OSB'lerde bunların
dışında konusuyla ilgili mesleki kuruluş ve teşekküller de kurucular arasına
dahil ediliyor.
OSB'nin avantajları
OSB'lerin kuruluşunda görev alan oda, belediye ve il özel idaresi gibi
kurumların görevleri, OSB'de yer alan sanayicilerin üçte ikisinin üretime
geçmesiyle sona eriyor. Bundan sonra OSB katılımcılarının iştirakiyle yapılan
genel kurul toplantılarında seçilen yönetim ve denetim kurulları tarafından
yönetiliyor. OSB tüzel kişiliği, kendi bütçesi ve gelir kaynakları ile imar
planları ve altyapı projelerini yaparak inşasını tamamlıyor. OSB'de faaliyet
gösteren sanayicilerin her türlü izin, ruhsat ve bürokratik işlemlerini
sonuçlandırıyor.
OSB tüzel kişiliklerinin görevleri arasında arazi temini için gerektiğinde
kamulaştırma yapmak, yapı ruhsatlarını vermek ve inşaatları denetlemek, yapı
kullanma izin belgelerini vermek, işyeri açma ve işletme ruhsatlarını vermek,
elektrik üretim tesisleri kurarak veya satın alarak elektrik dağıtımını yapmak,
doğalgaz dağıtımını yapmak, su temin ederek dağıtımını yapmak, atık su
şebekesini yönetmek ve ortak arıtma tesisini kurmak ve işletmek ile katı atık
yönetimi ve genel güvenlik hizmetlerini sağlamak yer alıyor.
|
