|
stanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın kentin su sorununu çözmek için büyük umutlar bağladığı yağmur bombalarından sonuç alınamadı. Geçtiğimiz kasım ayında uygulanmasına başlanan "İklim değişikliklerinin İstanbul su kaynaklarına etkisi" adlı projenin bombalama safhasının 3 Şubat tarihi itibariyle sona erdirildiği açıklandı.
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği'nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi'yle birlikte yürüttüğü çalışmanın başında bulunan Prof. Dr. Orhan Şen, Sabah'a önemli açıklamalarda bulundu: "Kasım'dan bu yana 20-25 civarında yağmur bombası attık. Havzaların üzerinde uçakla dolaştım, çok fazla kar yoktu. Istıranca Dağları'nın üzerinde bayağı kar varken Terkos'ta göremedim. Kar yağışından sonra buharlaşma meydana geldi." Prof. Dr. Orhan Şen, eldeki verilere göre, İstanbul'un su probleminin geçen yaza göre daha ağır yaşanacağını söyledi. Şen, "Tahminlerime göre haziran başına yüzde 37 dolulukla gireriz. Geçen haziran başında bu oran yüzde 58'di. Dilim varmıyor ama bu yıl çok ciddi su sıkıntısı çekeceğiz" dedi.
'Amaç yağmur değildi'
Şen, beklenen yağışı gerçekleştiremeyen ve toplam maliyeti 2.5 milyon dolara çıkan projeyi "Bir yıl sürecek bu çalışmanın temel amacı yağmur yağdırmak değil, bulutların yapısını anlamak, havadaki partiküllerin bulut içinde yağışa ne gibi etki yarattığını araştırmak" sözleriyle savundu. Belediye Başkanı Topbaş, 16 Kasım 2007'de yaptığı açıklamada "Yağış artırımı, bulut özelliğine göre yüzde 20-30 civarında mümkün olabiliyor. 100 günlük suya 20 günlük su daha ilave etmiş oluyorsunuz" demişti. Kadir Topbaş, 28 Ocak 2008'deki konuşmasında ise "Diğer bölgelerde metrekareye 1.5-2 kilogram yağış düşerken, denemenin yapıldığı bölgeye 4.5- 5 kilogram yağış düştü. Yüzde 20-30 gibi bir artıştan bahsedilirken, burada ciddi bir artış görüldü'' müjdesini İstanbullulara vermişti.
'Bomba kışın etkili olmaz'
Uzmanlar yağmur bombalarından sonuç alabilmek için uygun hava şartlarının olduğu mevsimlerin beklenmesini öneriyor. 18 Mart Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Murat Türkeş, kış mevsiminde atılan yağmur bombalarının bizim iklim şartlarımızda etkili olmayacağının altını çizdi. Türkeş, "Yağmur bombası hızlı hava sistemlerin hüküm sürdüğü mevsimlerde etkili olmaz, çünkü yağmuru istediğiniz yere düşüremezsiniz" dedi. Murat Türkeş'e göre İstanbul için "kış geçtikten sonra ortaya çıkan mevcut su açığını kapatmak mümkün değil." Durumu yağmur kronolojisi açısından değerlendiren Türkeş, "Türkiye'de yıllık ve aylık ortalama yağış miktarı seneler itibariyle çok büyük farklılık göstermiyor. Kış mevsiminin bitmesiyle gerçekleşecek baraj doluluk oranlarının önümüzdeki aylardaki yağışlarla ciddi artış göstermesi beklenemez" dedi.
|
