Tuz Gölü Kurtulacak, Çevresinde Yaşayan 1 Milyon Kişi Kalkınacak

anayi ve ev atıkları sebebiyle yok olma tehlikesi altında bulunan Tuz Gölü’nün kaderi, çevresinde yaşayan yaklaşık bir milyon kişiyle birlikte değişecek.

Çevre Bakanlığı’na bağlı Çevre Koruma Kurumu, gölün kurtarılmasıyla birlikte havzada bulunan fakir halkın hayat standartlarını yükseltmeye yönelik geniş kapsamlı bir proje hazırladı. Proje, kanalizasyonlarını göle döken il ve ilçelere arıtma tesisi kurulmasıyla tarım ve hayvancılığın gelişmesine yönelik bir dizi teşviki içeriyor. Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanı Önder Kıraç, her yıl ekonomiye yaklaşık 500 milyon dolar katkıda bulunan Tuz Gölü ve çevresinin kurtarılmasını öngören çalışmaların 60 milyon dolara tamamlanacağını söyledi. Tuz Gölü’ne, kirlenmenin devam etmesi durumunda 10 yıl ömür biçiliyor.

Aksaray, Şereflikoçhisar, Kulu ve Cihanbeyli’de kurulması planlanan arıtma tesislerinin faaliyete geçmesiyle kirlenmenin önüne büyük ölçüde geçilmiş olacak. Çevre Koruma Kurumu, İller Bankası ve belediyelerin ortak çalışması sonucu bu yöndeki ihaleler tamamlandı. Bazı tesislerin inşaatına başlanırken, 3 yıl içerisinde göle akan tüm kanalizasyonların durması hedefleniyor. Çalışmaları organize eden Çevre Koruma Kurumu, Tarım Bakanlığı’yla da işbirliği yaparak gölün çevresindeki il, ilçe ve köylerde yaşayan yaklaşık 1 milyon insanın ekonomik refahına yönelik de çalışmalar yapıyor. Göldeki tuz oranı nedeniyle kuraklaşan bölgede tarım ve hayvancılık yapamayan çiftçilerin büyük bölümü yurtdışına çıkmış.

Zaman’a bilgi veren Kıraç, gölü kurtarmakla birlikte bölgenin makus kaderini de değiştirmeye çalıştıklarını vurguladı. Projenin hem çevresel, hem ekonomik hem de sosyal boyutlar taşıdığını belirten Kıraç, çevrede bulunan 28 belediye ve çok sayıda köyün proje kapsamına alındığını anlattı. Öncelikli hedefin gölün kirlerden arınması olduğuna dikkat çeken Kıraç, “Geniş kapsamlı 3 ayrı toplantı yaptık ve projenin sistematik bir şekilde hayata geçirilmesi için kararlar aldık.” dedi. Başkan Kıraç, arıtma tesislerinin İller Bankası’nca belediyelerden kesinti yapılmak suretiyle inşa edileceğini, sosyal ve ekonomik çalışmaların ise çeşitli kurumlarla yapılan işbirliği çerçevesinde hayata geçirileceğini söyledi. Kıraç, sadece tuz üretimiyle ülke ekonomisine yılda yaklaşık 500 milyon dolar katkı sunan Tuz Gölü’nün kurtarılması projesinin 60 milyon dolara mal olacağını sözlerine ekledi.

Tuz Gölü, jeolojik olarak tektonik çukurdan oluşuyor. Uzunluğu 90 km olan gölün genişliği 35 km. Dünyada bir benzeri sadece ABD’de bulunan ve bin 100 kilometrekarelik bir alanı kapsayan gölden Tekel Tuz İşletmesi tarafından tuz hammadde olarak çıkarılarak satılıyor. Türkiye’nin 3,5 milyon ton olan yıllık tuz ihtiyacının 2,5 milyon tonu Tuz Gölü’nden karşılanıyor. Çevre Bakanlığı’nın 1992 verilerine göre göle yılda 1944 ton deterjan, 90 bin ton yağ ve gres, 1500 ton organik madde, 276 ton cıva ile yüksek oranda kurşun gibi ağır metaller ve bor gibi kirleticiler karışıyor.