zun tartışmaların ardından Kyoto Protokolü’nü imzalayan
Türkiye’nin sera gazlarıyla ilgili durumu iç karartıcı.
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın bir soru önergesine verdiği
yanıta göre:
* Türkiye’nin karbondioksit emisyonu, 2007 yılında 1990
yılına göre enerji sektöründe yüzde 123, endüstriyel işlemlerde yüzde 71 arttı.
* 2007 yılında Türkiye’nin toplam sera gazı emisyonunun 373 milyon ton
CO2’ydi. Bunun yüzde 17’si yani 52 milyon tonu sadece ulaştırma sektöründen
kaynaklandı.
* Ulaştırma sektöründen kaynaklanan emisyonun yüzde 84’ü
(42.93 milyon ton) karayolu taşımacılığına aitti. Onu 6.06 milyon tonla
havayolu, 1.59 milyon ton ile denizyolu, 0.42 milyon ton ile demiryolu
izledi.
* Ulaşım emisyonlarında ikinci olan havayollarında Türkiye müthiş
bir artış yaşadı. 1997-2007 arasında Türkiye’de havayolu kaynaklı emisyonlar
yüzde 558 arttı. Demiryollarındaki emisyonlar ise hatlardaki iyileştirmeler
nedeniyle aksine düştü.
* Türkiye’de 2007 yılında ulaşım kaynaklı toplam
sera gazı emisyonu 52 milyon tonken, AB ortalamasının 36 milyon ton olması
dikkat çekti.
Yanıtta çözüm yollarına da değinen Yıldırım, CO2
emisyonunun azaltılması için uygulanan ya da uygulanacak bazı önlemleri şöyle
sıraladı:
“Demiryollarında elektrikli hatlar artırıldı. 1800 km mevcut
ray rehabilite edildi. 2003-2004 yılında trafikten 320 bin eski araç çekilerek
yüzde 5’lik bir emisyon azatlımı sağlandı. Mevcut köprülerden 10-12 kat daha
fazla kapasitesi olan Marmaray ile sera gazı emisyonunda yılda 130 bin 335 ton
azalma yaşanacak. Marmara Denizi başta olmak üzere Ro-Ro ve ferry uygulamaları
ile daha çevreci bir deniz taşımacılığına geçildi. 1972 yılı ve öncesinde
üretilmiş yük ve yolcu taşıtları iki yıl içinde aşamalı olarak trafikten
çekilecek. 20 yaş üzerindeki araçların değiştirilmesi için ÖTV oranında yüzde 25
indirime gidildi. Havayollarında daha az CO2 salan uçaklar filoya dahil edildi.
Şehirlerde metro, hafif raylı sistem, bisiklet yaygınlaştırılacak. Alternatif
yakıtlara teşvik uygulanacak.”
Az geziyor, çok
kirletiyoruz
Türkiye’de kişi başına düşen otomobil sayısı, şehir
içi ve şehir dışına yolculuk sayısı AB’nin gerisinde. Ama yine de ulaşımdan
kaynaklı emisyon AB ortalamasının üzerinde...
* Türkiye’de 1000 kişiye
düşen otomobil sayısı: 91.7
* AB’de 1000 kişiye düşen otomobil sayısı:
466
*Türkiye’de toplam demiryolu uzunluğu: 8 bin 697 km.
*
Almanya’da toplam demiryolu uzunluğu: 41 bin 209 km.
* Fransa’da toplam
demiryolu: 30 bin 871 km. (Radikal)
|