|
br/>
Avrupa Birliği ile müzakerelere hazırlanan Türkiye, uyum yolunda önemli bir adım daha atıyor.
Türkiye’nin gürültü haritasını çıkaracak olan Çevre ve Orman Bakanlığı, daha sonra eylem planları geliştirerek gürültüyü standart seviyelere indirecek. Gürültü öncelikle kaynağından önlenecek. Bu mümkün olmazsa ağaç veya beton ses perdeleri oluşturulacak. Gürültü haritasıyla ilgili çalışmalar için 175 bin Euro kaynak ayrıldı. Bu paranın 131 bin 250 Euro’luk kısmını Avrupa Birliği verdi.
Gürültü haritası ile ilgili süreç geçtiğimiz ay yürürlüğe giren Gürültü Kontrol Yönetmeliği ile başladı. Yönetmelik, işyeri açma ve çalışma ruhsatı için ‘gürültü kontrol izin belgesi’ alınmasını mecburi hale getirdi. Eski yönetmelikte yer alan; ancak pek uygulanmayan cezalar yeni yönetmelikte de yer alıyor.
Ancak 59 maddelik yeni yönetmelik, gürültünün engellenmesi için bilimsel çalışmalar yapılmasını öngörüyor. Stratejik gürültü haritası, eğlence merkezlerine gürültü ölçüm cihazı takılması, yol kenarlarına ağaç ve betondan ses duvarları oluşturulması, trenlere susturucu takılması, tren yollarının bazı kesimlerine lastik takoz konulması, tren frenlerinin değiştirilmesi, binalarda standartlara uygun ses yalıtım malzemelerinin kullanımının mecburi olması bu hükümlerden bazıları. Yönetmeliğe göre gürültü denetiminden mülki amirler ile belediyeler sorumlu olacak. Belediyeler, özel işletmeler ve kamu kuruluşları stratejik gürültü haritalarını en geç 30 Haziran 2013’e kadar çıkaracak. 5 yılda bir yenilenecek olan gürültü haritasında çok gürültülü ve az gürültülü yerlerin yanı sıra gürültü türleri de işaretlenecek. 2014’e kadar da gürültüyü engelleyecek eylem planları oluşturulacak. 2022’ye kadar gürültünün önüne geçilecek.
Bilim adamları gürültünün engellenmesiyle ilgili 17 yıllık süreci uzun bulurken, Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa Öztürk, eleştirilere katılmıyor. Öztürk, “Gürültü ile mücadele için toplumun da eğitilmesi gerekiyor. İnsanımız ısıtma ve soğutma ile ilgili yalıtımı bile yeni öğreniyor. Almanya’ya göre yüzde 70 fazla enerji harcıyoruz. Yönetmelik sadece trafik ve tren gürültülerini değil her türlü gürültüyü kapsıyor. Bu da evin yapımından karayollarına kadar bir dizi yeni yapılanma ve önlemi gerektiriyor. Kademeli geçiş olması lazım.” diyor.
İnsan için gürültüde tehlike sınırı 65 desibelde başlıyor. 90 desibelden sonra ise vücut dengeleri bozuluyor ve baş ağrıları hissediliyor. 120 desibelde, kulak zarında patlamaya varan sıkıntılar oluşuyor. Yüksek gürültüde tansiyon yükseliyor, kalp damar hastalıkları, beyin kanamaları ve dolaşım bozuklukları ortaya çıkıyor. Gürültü ayrıca davranış bozukluklarına ve strese yol açıyor. Gürültü değerlerinin aşıldığı kentlerin başında İstanbul geliyor. Yapılan ölçümlere göre en gürültülü yerler Mecidiyeköy ve Beşiktaş’ın merkezi ile Bağdat Caddesi çıktı. Buralardaki gürültü seviyesi 90 desibele kadar yükseliyor. Şişli’de ve Merter’de 85 desibele yaklaşan oranlar, Ataköy’de 80, Yeşilköy’de 60 civarında.
Yeni yönetmelik gürültü ile ilgili yeni yaptırımlar da getirdi. Ancak bunlar yetersiz bulunuyor. Müşteşar Yardımcısı Mustafa Öztürk, ekim ayında çıkacak Çevre Kanunu ile cezaların önemli oranda artırılacağını kaydediyor. Ege Üniversitesi Çevre Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ümit Erdem, gürültüyle mücadele için gevşek dokulu bitkilerle perdeleme yapılması gerektiğini belirtiyor. Erdem, “Avrupa’daki otobanlarda cepli taşlar kullanılıyor ve bunlara örtü bitkiler döşenerek ses emiliyor. Otoban yakınına ev yapılmamalı. Ses perdeleri yola en az 100 metre uzaklıkta olmalı. ABD ve Avrupa ülkelerinde ayrıca gürültüye sebep olan kurum ve kuruluşlara ağır para cezaları veriliyor.” diyor.
Yönetmelik gereği gürültüyle mücadelede alınacak önlemler
-Demir ve karayollarının kenarlarına canlı veya cansız gürültü perdeleri oluşturulacak.
-Binalarda ses yalıtımına uygun yapı elemanları kullanılacak.
-Mimarlar yapı projesi hazırlarken gürültü yalıtımını da dikkate alacak.
-Yerleşim alanı içerisinde konser, gösteri, miting, tören, festival ve düğün gibi açık hava aktivitelerinin gerçekleştirilmesi yasak olacak.
-Motorlu dikiş makinesi, matkap, çim biçme makinesi ve koşu bandı gibi araçlar 19.00-07.00 saatleri arasında çalıştırılamayacak.
-Kamuya açık alanlarda patlayıcı, maytap ve benzeri şeyler ateşlenemeyecek.
-Motorlu araç veya motosiklet üzerindeki susturucu çıkarılamayacak.
-Zorunlu haller dışında korna çalınmayacak.
-Radyo, televizyon ve her türlü müzik aleti, rahatsızlık verecek şekilde çalınmayacak.
-Bir dakika için otomatik olarak ayarlanmayan soygun veya yangın alarmlarına izin verilmeyecek.
-Konut bölgeleri içinde sadece 07.00-19.00 saatleri arasında şantiye çalışması yapılabilecek.
-Tatil beldelerinde tüm şantiye faaliyetleri hafta sonları veya birkaç ay süre ile tamamen durdurulabilecek.
-Trenlere susturucu takılacak, fren özellikleri değiştirilecek.
-Tekerleklerde ses yutucu malzeme kullanılacak.
-Rayların belirli kesimlerinde lastik takoz kullanılacak.
AB DESTEKLi PROJE
Gürültü haritasıyla ilgili çalışmalar için 175 bin Euro kaynak ayrıldı. Bu paranın 131 bin 250 Euro'luk kısmını Avrupa Birliği verdi. Gürültü kirliliği, işitme kaybının yanısıra tansiyon, kalp rahatsızlığı, stres, yorgunluk hissi, denge bozukluğu, baş ağrısı, sinirlilik, uyku bozukluğu gibi rahatsızlıklara yol açıyor.
|
