Arkadaşlıktan alışverişe, eş bulmaya, iş bulmaya kadar
her şeyin gerçeği yerine sanalının yapılmaya gitgide alışıldığı 21. yüzyıl
dünyasında, insan ruhunun incelikli yanı sanat duygusunu tatmin etmek için de
sanal müzeler, sanal sergiler hızla artıyor. Türkiye'nin resmi ve özel pek çok
müzesinin yanı sıra günümüz sanatçılarının son çalışmaları, usta Türk
ressamlarının seçme eserlerinden oluşan retrospektif sergileri, orijinalini
yerinde görme imkanını bir nedenle bulamayan sanatseverlerin ilgisini
çekiyor.
Türkiye'de Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı 98 müze müdürlüğü mevcut
olmasının yanı sıra ilk kez 1980 yılında kurulan Sadberk Hanım Müzesi'nden
bugüne, özel müzelerin sayısı da 127'ye ulaştı. Müzeciliğe, müzelere ve son
yıllarda Türkiye'de düzenlenen dünya çapında ressamların seçkilerinden oluşan
sergilere olan ilgi, internette açılan sanal müze ve sergileri de beraberinde
getirdi.
Sanal müze uygulamasının başını çeken Kültür ve Turizm Bakanlığı, birkaç yıl
önce başlattığı sanal müze uygulamasını, yeni müzeler ekleyerek sürdürüyor. Pek
çok ünlü müzeyi görmek isteyip de bugüne kadar fırsat bulamayanlar, "www.kultur.gov.tr" ile "www.guzelsanatlar.gov.tr" adreslerine
girerek, Türkiye'nin dört bir yanındaki 20'yi aşkın müzeyi, sanki
oradaymışçasına 360 derece panoramik görüntülerle izleme ve bir parça da olsa
meraklarını giderme imkanı bulabiliyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığının sitesinde yer alan sanal müzeler şunlar:
"Ayasofya Müzesi, Dolmabahçe ve Topkapı Sarayları, Sümela Manastırı, Aya İrini
Müzesi, Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Galata Mevlevihanesi Müzesi, Kapadokya
Açıkhava Müzesi, Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi, Antalya Müzesi, Konya
Mevlana Müzesi, Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi, İshak Paşa Sarayı, Burdur
Arkeoloji Müzesi, Çorum Müzesi, Denizli Hierapolis Arkeoloji Müzesi, Efes
Müzesi, Efsaneler Diyarı Gordion, Ertuğrul Gazi Müzesi, Gaziantep Müzesi, Kars
Müzesi, Mardin Müzesi, Side Müzesi, Uşak Arkeoloji Müzesi, Uşak Atatürk ve
Etnografya Müzesi." Sanal müzecilik dalında sadece bilinen müzelerle yetinmeyen
bakanlığın bir de "Sanal Müzik Müzesi" bulunuyor.
Anadolu'nun müzik zenginliğini sergileyen bu müzede de dünyada benzeri
olmayan 12 bin yıllık müzik materyali "Raspa" da dahil, antik dönem
uygarlıklarından başlayarak tarihsel süreç içinde var olmuş Türk kültürüne ait
müziklerin kronolojisi, çalgıların ve müziklerin kendilerine özgü ses kayıtları
elektronik ortamda bir arada yer alıyor.
Sanal müzeler
Öte yandan, sanal müzesi bulunan tek resmi kurum Kültür ve Turizm Bakanlığı
ile sınırlı kalmıyor. Türkiye'nin en önemli resmi kurumlarından Genelkurmay
Başkanlığı ve Cumhurbaşkanlığının web sitelerinde de birer sanal müze bulunuyor.
Genelkurmay Başkanlığının sitesinde, Anıtkabir'in dış mekanları, Atatürk'ün özel
eşyası, Çanakkale panoraması, tablolar bölümü, Sakarya ve Büyük Taarruz
panoramaları, tonozlu galeriler bölümü ve Atatürk özel kitaplığının yer aldığı
bir "Anıtkabir Sanal Müzesi" yer alıyor.
Atatürk'ün kişisel eşyaları ve özel kitaplarının da görülebildiği sanal
müzeye, "http://www.tsk.mil.tr/anitkabir/sanal_muze/index.html"
adresinden ulaşılabiliyor.
Cumhurbaşkanlığının resmi web sitesini ziyaret eden vatandaşlar da
Çankaya'daki Cumhurbaşkanlığı Köşkü'nün içinde yer alan Atatürk'ün Müze Köşkü'nü
de sanal ortamda gezebiliyor.
Ziyaretçiler, Müze Köşk'te, fonda Atatürk'ün sevdiği taş plaktan aktarılan
şarkılar eşliğinde, 360 derece görüş açısına sahip sanal tur
gerçekleştirebiliyor, müzenin bölümlerini ayrıntılı olarak gezebiliyor.
Cumhuriyet tarihinin ilk İktisat Kongresi'nin gerçekleştirildiği İzmir'den
internet dünyasına kazandırılan bir sanal müze de mevcut. İzmir Ticaret Odası
(İZTO) bünyesindeki İzmir Ticaret Tarihi Müzesi, sanal dünyada da
gezilebiliyor.
Müzeciliğe gönül vermiş kişilerin ve kuruluşların sanal müzeleri arasında
ilgi çekici olanlar arasında sanal Mevlana Müzesi yer alıyor. Kültür ve Turizm
Bakanlığına bağlı Konya Türk Tasavvuf Müziği Topluluğu semazeni Mehmet Emin
Holat'ın girişimleriyle açılan "www.semazen.net" sitesinde Mevlana Müzesi'ne
sanal tur da yer alıyor. Sanal Mevlana Müzesi de çok geniş açı objektifle
çekilmiş fotoğraflarının özel bir teknikle birleştirilmesiyle oluşturulan ve
sanal ortamda 360 derece gezilebilmesine imkan tanıyan sisteme sahip.
Türkiye'nin ilk sanal müzesi olarak 2002 yılında kurulan Eczacıbaşı Sanal
Müzesi ise alanında en kapsamlı içeriğe sahip sanal müzeler arasında başı
çekiyor. Türk sanatından dünya sanatına pek çok ünlü sanatçının
koleksiyonlarının yanı sıra sürekli güncellenen ve gerçek bir galerideymişçesine
belli süre açık kalan kişisel, karma sergiler ile sergilerde eserleri yer alan
sanatçılar hakkında sanat eleştirmenlerinin yorumları da yer alıyor.
Koleksiyonları sunulan sanatçılar arasında Hoca Ali Rıza, Avni Lifij, Fikret
Mualla, Eren Eyüboğlu, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Avni Arbaş, Nuri İyem, Gustav
Klimt, Henri Rousseau, Vincent Van Gogh, Leonardo da Vinci, Amadeo Modigliani
gibi resim sanatının yerli ve yabancı pek çok iz bırakmış ismi bulunuyor.
İslam sanatı sergisi
Sanal müze dalında ilginç örneklerinden biri olarak, pek çok ülkeden
müzelerin iş birliğiyle oluşturulan "Akdeniz'de İslam Sanatını Keşfedin" Sanal
Müzesi öne çıkıyor. Toplam 14 ülkeden 40 müzenin katılımıyla oluşturulan,
Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Portekizce ve
Türkçe olmak üzere 8 dilde hazırlanan sanal müze-sergide, Emevi Halifeliği'nin
kurulmasından Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşüne kadar süren 13 asırlık dönemde,
Akdeniz'de yaşamış büyük İslam hanedanlarının farklı sanatsal ve mimari eserleri
sunuluyor.
Sanal müzede, üç bölüm halinde 18 sanal sergi, 244 tarihsel yapı ile 603
sanat eseri yer alıyor. Müzenin birinci bölümde Emeviler, Abbasiler, Osmanlı
İmparatorluğu gibi büyük Müslüman hanedanları, ikinci bölümde "Figüratif Sanat",
"Hat Sanatı", "Kadınların Rolü", "Bitkisel ve Geometrik Bezeme" gibi konular,
üçüncü bölümde de Avrupa ile Müslüman Akdeniz tarihlerinin kesiştiği dönemle
ilgili "Haçlılar", "Mudejar Sanatı", "Sicilya'daki Arap-Norman Sanatı" ile
"Osmanlı Topraklarında Batı Etkisi" konu başlıkları İslam sanatının hemen hemen
en geniş panoramasını sanal ortamda gözler önüne seriyor.
Serginin "Daimi Koleksiyon" bölümünde ise aralarında Türkiye'nin de yer
aldığı 14 ülkeden 1235 sanat eseri, anıt ve arkeolojik sit alanı bulunuyor.
"Sınırlar Ötesi Müze"nin koordine ettiği sanal müzede, 8 bin görüntünün,
müzelerde bakılınca görülemeyen ayrıntıları ortaya çıkıyor. Avrupa Birliği
Euromed Heritage III programı çerçevesinde oluşturulan sanal müze, "www.discoverislamicart.org"
adresinde gezilebiliyor.
|