Trabzon'da Bir Tarihi Menfez Daha Bulundu
Tarihi geçmişi 4 bin yıllık olan Trabzon’un antik kalbi olarak anılan Ortahisar ilçesindeki kentsel dönüşüm kapsamında devam eden kazı çalışmalarında geçen yıl 1300 yıllık tarihi surlar ve menfez ortaya çıkmasının ardından önceki gün yapılan kazı çalışmalarında yine bir tarihi menfeze rastlanıldı.
|
Aynı bölgede ortaya çıkan tarihi menfezin açığa çıkmasının ardından kazı çalışmaları Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından durduruldu. Bölgede yapılacak antik kazı çalışmalarının ardından yapılaşmanın nasıl devam edeceğine karar verilecek. Konuyla ilgili bilgi veren Trabzon Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Doç. Dr. Coşkun Erüz, açığı çıkan tarihi menfezin büyük bir kısmının kesme taştan yapıldığını kaydetti. Erüz, “Tarihi menfezin ortaya çıktığı yer antik Trabzon limanının surlara bağlandığı ve 1970'lere kadarki dönemde Aşağıhisar dediğimiz Trabzon'un sahildeki tarihi antik limanı, hemen arkasındaki surların doğu bölümünde bulunuyor. 1950 yılından sonra imar planlarıyla birlikte bu bölüm kaldırıldı ve sur ortadan kalktığı için bu alan boş gibi gözüküyor ama 1950'lerin başında burada Mumhane Kulesi, hemen içerisinde Mumhane camisi vardı. Arka kısmında yani deniz tarafında ise Mumhane Köprüsü dediğimiz köprü bulunuyordu. Surlar, 1300'lerde yapılmış. Osmanlının 1644 döneminde imar çalışmaları sırasında buradaki ticaretin gelişmesine paralel olarak surlara Mumhane ve Moloz kapısı açıldı. O dönemden sonra burası aktif ticaret merkezi olarak kullanıldı. Mumhane, Anadolu'da en önemli mum üretim merkezlerinden birisi olması dolayısıyla bölgeye bu ad verilmişti” dedi. Bölgede yapılacak antik kazı çalışmalarının ardından karar verilecek “Başka yerlerde örnekleri var tarihi menfez temizlenip müze veya sanat galerisine dönüştürülebilir" “Bizim önerimiz Trabzon halkı adına bu menfezin hemen doğusunda şu anda yeni menfez yapıldı. Dere ve akarların tamamı ona bağlandı. Dolayısıyla bu tarihi menfez boşa çıkıyor. Biz de diyoruz ki bu menfezi tamamen yok edip atıl hale getirmek yerine 100 ya da 200 metrelik kısmını içini temizlemek suretiyle çünkü bunun genişliği yaklaşık 4.5-5 metre, derinliği de yaklaşık 3 metrenin üzerinde olduğunu düşünüyoruz. Bunun içini temizlemek suretiyle başka yerlerde örnekleri olduğu gibi bir şekilde tarihi bir mekan, müze, galeri ya da turistik etkinliklerin olacağı bir mekan haline getirilebilir. Sahilden girip Tabakhane Vadisi'ne açılan bir yeni tarihi mekan cazibe merkezi haline getirilmeli. Çünkü böyle bir değeri yeniden yapmamız mümkün değil. Dolayısıyla tarihi menfezi de gündeme alarak Trabzon tarihine kazandırmak hem Türkiye için hem Trabzon için hem de bizler için önemli bir değer olacağını düşünüyoruz. Bu anlamda Koruma Kurulu'nun da gerekli hassasiyeti göstererek en azından buradan yukarıya olan menfez kısmını koruma altına aldırmasını daha sonrasında buraya bir restorasyonla Trabzon turizmine kazandırması için çalışma yapılabilir. Trabzon'un altında antik dönemden bugüne taşınan yapı kalıntıları var. Onlarında değerlendirmek suretiyle tarihi ticaret merkezi olan Mumhane Çarşı ve Pazarkapı bölgesini geleceğe taşımanın çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu konuda yöneticilerinde ilgi alaka ve gerekli desteği bekliyoruz.” |
