Serbest Bölge Yapılacak Araziye Acil Kamulaştırma

Dünya Gazetesi'nin haberine göre, Serbest Bölgeler Kanunu’nda değişiklik yapılıyor. TBMM Başkanlığı’na sunulan tasarıya göre serbest bölge ilan edilen yerlerdeki arazi ve tesisler acele kamulaştırılabilecek, sınır bölgelerinde geçici serbest bölgeler kurulabilecek. Tasarıyla TİM ve ihracatçı birlikleri, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu statüsüne kavuşacak, üyeleri işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılacak. Bölgesel bazda hizmet veren birliklerin personel giderleri, gelirlerinin yüzde 50’sini geçmeyecek. Serbest Bölgeler Kanunu değişiyor. TBMM'ye sunulan tasarıya göre TİM ve ihracatçı birlikleri, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu statüsüne kavuşacak, sınır bölgelerinde geçici serbest bölgeler kurulabilecek.

Serbest Bölgeler Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Tasarıyla, KDV Kanunu'ndaki fiziki serbest bölge tanımı ile Serbest Bölgeler Kanunu'ndaki tanım uyumlaştırılıyor. Tasarıya göre, Bakanlar Kurulu serbest bölge ilan edilen yerlerdeki arazi ve tesislerin acele kamulaştırılmasını kararlaştırabilecek. Kamulaştırma bedeli ve bu esnada ortaya çıkan masraflar, serbest bölgeyi kurup işletmeye talip işletici şirketlerce karşılanacak ve böylece kamu maliyesine yük getirilmeyecek. Serbest bölge ilan edilen yerlerde yatırım yapacak yerli veya yabancı gerçek veya tüzel kişiler, Çevre Kanunu uyarınca yükümlülüklerini yerine getirecek.

Serbest bölge teşviklerinden yararlanan kullanıcıların, Bakanlar Kurulu'nca belirlenen vergi dışı teşviklerden yararlandırılmasındaki mevcut düzenlemeye devam edilecek. Serbest bölge teşviklerinden yararlanmayan kullanıcılar ile işletici şirketler, kanun kapsamında yararlanılmayan vergi ve vergi dışı teşviklerden yararlandırılacak. Bu kapsamda, serbest bölge yatırımcılarına düzenlenecek yatırım teşvik belgeleri, kanunda belirtilen faaliyetler itibarıyla belirtilen teşvik unsurlarını ve serbest bölgelerin doğası gereği sağlanan teşvik unsurlarını kapsamayacak biçimde düzenlenecek.

Yurtdışında bölgeler kurulması

Düzenleme kapsamında, kazançları gelir veya kurumlar vergisinden müstesna tutulan kullanıcılar, yatırım ve üretim safhalarında, Bakanlar Kurulunca belirlenecek vergi dışı teşviklerden yararlandırılabilecek. Ücrete tabi yurtdışından getirilen mallar ile imalatçı kullanıcılarca üretilen malların, bölge içinde satılması ve sonrasında Türkiye'ye çıkarılması durumunda ücret alınacak.

Tasarı, işletme sözleşmelerinin yenilenmesi, değiştirilmesi ve süre uzatımını yeniden düzenliyor. Buna göre, sözleşme süresi Ekonomi Bakanlığınca uzatılabilecek.

Tasarı, yurtdışında bölgeler kurulmasını da yeniden düzenliyor. Buna göre, bölgeler, özel bölgeler, dış ticaret merkezleri ve lojistik merkezle rin yurtdışında kurulacağı ülkeleri belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak. Bu bölgelerin, Türkiye'de yerleşik şirket eliyle kurulmasına, işletilmesine ve yapılacak yatırımlara yönelik devlet yardımlarını belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

TİM'in statüsü

Türkiye İhracatçılar Meclisi ile ihracatçı birlikleri, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu statüsüne kavuşacak. TİM ve Birlik Genel Kurulları, yönetim ve denetim kurullarının ibrasına karar verecek. Birliklerin personel giderleri, gelirlerin yüzde 50'sini geçmeyecek.

Birlik ve TİM organlarının üyeleri ile personeli, görevleriyle ilgili suç teşkil eden fiil ve hareketleriyle bu kuruluşların paralarıyla para hükmündeki evrak, senet ve sair varlıklarıyla muhasebeye ilişkin her çeşit defter ve evrakla ilgili işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi olarak cezalandırılacak.

Kuruluşun asli görevlerini Bakanlığın yazılı uyarısına rağmen yerine getirmeyen birlik veya TİM organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerinin seçtirilmesine, Bakanlığın veya bunların bulundukları ildeki Cumhuriyet Savcısının istemi üzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemesince karar verilecek. Yargılama, en geç iki ay içerisinde sonuçlandırılacak. Görevlerine son verilen organların yerine, en geç 2 ay içerisinde yenileri seçilecek.

Milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde, gecikmede sakınca varsa, birliklerde vali; TİM'de Bakanlar Kurulu, organların faaliyetten geçici olarak men edilmesine karar verebilecek. Bu kararı, 24 saat içerisinde yetkili hakimin onayına sunulacak; hakim kararını 48 saat içinde açıklayacak.

Vergi istisnası sağlanacak

Hizmet ihracatının geliştirilmesi amacıyla bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme ve depolama hizmetlerine gelir veya kurumlar vergisi istisnası sağlanacak. Yeri, zamanı ve süresi Bakanlar Kurulu kararı ile tayin edilmek üzere, sınır bölgelerinde geçici serbest bölgeler kurulabilecek. İnşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl geçici muafiyetten faydalandırılacak. Serbest bölge ilan edilen arazi, kullanıcı lehine tapuda tescil tarihe kadar arazi vergisinden muaf olacak. Yurtiçinden serbest bölgelere yapılan veya serbest bölgeden yurtiçine yapılan yük taşıma işleri, KDV'den kısmi olarak istisna tutulacak.