Elbistan A Termik Santrali'nin rehabilitasyonu için açılan ihaleler
gerçekleştirilemeyince Dünya Bankası'ndan sağlanan 280 milyon Euro'luk kredi
iade edildi. Kahramanmaraş'ın Elbistan İlçesi'nde 25 yıldan bu yana elektrik
enerjisi üreten santral, baca gazı arıtma tesisi olmadan çalışıyor ve kül tutucu
filtreleri de artık işlevini yitirdi. İhale hazırlığında harcanan yaklaşık 2
milyon Euro ise boşa gitmiş oldu.
Elektrik Üretim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü (EÜAŞ), yıllardır üretimiyle
ülkeye koyduğu katkının yanı sıra çevreye verdiği zararla da konuşulan ve
mekanik ömrünü tamamlamış olan Afşin- Elbistan A Termik Santrali'nin
rehabilitasyonu için Dünya Bankası'na kredi için müracaat etti. Uzun süren
görüşme ve devlet güvencesinin sağlanması üzerine 12 Eylül 2006'da Dünya
Bankası, kredi musluğunu çevreye zehir kusan termik santral için açtı. Dünya
Bankası ile 280 milyon Euro'luk kredi sözleşmesini imzalayan EÜAŞ,
rehabilitasyon için 21 Kasım 2006'da da ön ihale yaptı. Bu ihaleye katılan
firmalar, 15 Nisan 2008'deki asıl ihaleye teklif vermeyince ihale iptal edildi.
İlkinde santralin tamamının rehabilitasyonu için ihaleye çıkan, ancak hiçbir
firmadan teklif alamayan EÜAŞ, bu defa paketler halinde ihaleye çıkma karar
verdi ve kazan ile elektro filtreleri için 9 Mart 2009'da ön yeterlilik
ihalesini yaptı. EÜAŞ, ihaleye teklif veren firmalardan dördünün yeterlilik
şartlarını taşımadığı gerekçesi ile ihaleyi iptal etti. EÜAŞ, bu kez ihaleyi
tamamen iptal etti ve bu süre içinde taahhüt, faiz ve komisyon ücreti olarak
Dünya Bankası'na 6 ayda bir yaklaşık 360 bin Euro olmak üzere bugüne kadar
toplam 2 milyon Euro'yu aşkın ödeme yapıldı. Böylece, sadece ihale hazırlığında
devletin zararı 2 milyon Euro olurken, EÜAŞ Genel Müdür Vekili Nurettin Kulalı,
Dünya Bankası ile krediyi sonlandırdıklarını duyurdu. Yazılı bir açıklama yapan
Kulalı, ihalenin iptal edilmesi nedenlerinden birinin de santralin özel sektöre
devrindeki belirsizliğin devam etmesinin olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Bahse konu kredi anlaşması kapsamında anlaşmanın imzalandığı tarihten bu
yana yılda iki kere (6 ayda bir) taahhüt, faiz ve komisyon ücreti olarak Dünya
Bankası'na yaklaşık 360 bin Euro ödenmiştir. Afşin- Elbistan A Termik Santrali
kazan ve elektro filtrelerin rehabilitasyon İşleri için Dünya Bankası satın alma
kılavuzlarına göre çıkılan ihaleler uygun teklif olmadığından iptal edilmiştir.
Tüm bu ihale işlemlerinin olumsuzlukla sonuçlanması ve kredi anlaşmasının
imzalanmasından bu yana, anlaşma gereğince Dünya Bankası'na ödenen taahhüt, faiz
ve komisyon ücretinin kuruluşumuza getirdiği ek mali yük, Afşin- Elbistan A
Termik Santrali’nin imtiyaz sözleşmesine istinaden işletme hakkının devrine
ilişkin belirsizlikler dikkate alındığında, kamu yararı gözetilerek bahse konu
Dünya Bankası kredisinin sonlandırılmasının uygun olacağı şirketimizce mütalaa
edilmiştir.”
Kulalı, açıklamasında rehabilitasyon çalışmasını ise kendi öz kaynaklarıyla
yapmayı planladıklarını da kaydetti.
Zehir saçıyor
Geçen yıl İl Çevre ve Orman Müdürlüğü'nün 27 bin 683 lira para cezası kestiği
Afşin- Elbistan A Termik Santrali'nde yılda 500 bin ton partikül madde, 10 bin
500 ton karbonmonoksit, 364 bin ton azotoksit, 57.6 ton toryum çevreye
yayılıyor. Dünya ortalamasına göre atmosferdeki kükürtdioksit miktarı 150 mg/m3
olması gerekirken, bu değer yörede 1500 mg/m3 dolayında. Kirlilik bu boyutlara
ulaştığı için kanser olma riski de 10 kat artıyor.
|