Sanayinin 500 Dev Şirketinden Bir İyi Bir Kötü Haber

2007'de dış borçlanmayı sürdüren şirketlerin faaliyet dışı gelirleri, YTL'nin değer kazanmasının etkisiyle yüzde 81,2 arttı. Kambiyo gelirinin kârdaki payı yüzde 35,6'ya yükseldi. Global likidite bolluğunun etkisiyle son dört yılda dış borçlanmaya ağırlık veren özel sektör şirketleri, YTL'nin değer kazanmasının etkisiyle kârlarında patlama yaşadı. Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşlarının belirlendiği İSO 500 listesinde yer alan firmaların üretim dışı faaliyet gelirleri 2007'de yüzde 81,2 artarak 6.1 milyar YTL'ye ulaştı. Faaliyet dışı gelirlerdeki yükseliş, 2001'den bu yanaki en yüksek artış oldu. Şirketlerin vergi öncesi kârının yüzde 34 oranında arttığı 2007'de, faaliyet dışı gelirlerin kâra oranı yüzde 26'dan 35'e yükseldi. Özel sektörün dış borcunun yüzde 30 oranında artarak 158 milyar dolara ulaştığı 2007 yılında, YTL'nin reel olarak yüzde 18,7 değer kazanması, yurtdışı yükümlülüklerin Türk Lirası karşılığını azalttı. Bu durum şirketlerin kambiyo kârlarını zirveye taşıdı.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük, bu durumun çok riskli olduğuna dikkat çekerek, "Şirketlerin açık pozisyonları, çok büyük oranda devalüasyon ve kur riski taşımaktadır" dedi. İSO 500'de ilk sırada, geçen yıl olduğu gibi, 18.4 milyar YTL'lik üretimden satışla Tüpraş birinci sırada yer aldı. Tüpraş'ı Ford Otosan ve Elektrik Üretim A.Ş izledi. İlk 500 içindeki 450 kuruluş kâr ederken, toplam kâr 19.2 milyar YTL oldu. Ford Otosan, Tüpraş'ı geçerek ihracatta ilk sıraya yerleşti. İLk 500'ün içinde yabancı sermaye paylı şirket sayısı 143 oldu.
 
Faizin yerini düşük kur aldı, borçlanan şirketin kârı patladı

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük, 2007 yılında İlk 500'e giren sanayi kuruluşlarının karlarında görülen iyileşmenin üretim artışının bir sonucu olmadığını vurgulayarak, "Sanal bir iyileşmedir, bir yanılsamadır. Gerçekçi olmayan kur politikasının ve dövizle borçlanmanın bir yan etkisi olarak ortaya çıkan böyle bir karlılık nereye kadar devam edebilir? Ne kadar kalıcı olabilir?" dedi. Küçük, Türkiye'nin bir an önce siyasetin tozu dumanından sıyrılarak, orta ve uzun vadeli politikaları hayata geçirmesi gerektiğini söyledi.

Dün İSO EN Büyük 500 Sanayi Kuruluşu listesini açıklayan Küçük, sanayinin önündeki risklere dikkat çekti. Cari fiyatlarla GSYİH içinde imalat saniyinin payının 1998 yılında yüzde 23,9 iken, bu oranın 2007 yılında yüzde 16,5'e gerilediğini vurgulayan Küçük, sürdürülebilir büyümeyi sağlamak için bu oranın yüzde 24-25'lere çıkarılması gerektiğini söyledi. Türkiye ile benzer kategoride bulunan hiçbir ülkede böyle bir durum bulunmadığını ifade eden Küçük, Çin'de sanayinin GSYİH içinde 2002'de yüzde 39 olan payının 2006'da yüzde 41'e, Hindistan'da yüzde 16'ya, Rusya'da ise yüzde 19'a çıktığını dile getirdi.