Raylı Sistemlerde 'Yerlilik' Atağı

Türkiye, milli elektrikli tren dizisinin üretimini 2020 yılında tamamlamak, milli elektrikli lokomotifin seri üretimine 2022'de başlamak ve milli yüksek hızlı trenin prototipini 2023'te bitirerek tüm raylı sistem araçlarında yüzde 80 yerliliğe ulaşmak için yol haritasını belirledi.

TBMM Başkanlığına sunulan On Birinci Kalkınma Planı'na (2019-2023) göre, raylı sistem araçları ile kritik bileşenlerinin yerli imkanlarla üretilmesine yönelik Ar-Ge, tasarım ve üretim kabiliyetlerinin geliştirilmesi ve bu alanda "milli marka" oluşturulması hedefleniyor.

Bu kapsamda, raylı sistem araçlarının yerli üretiminde ilgili kuruluşlar arasında eş güdümün ve yerli katma değere ilişkin takibin sağlanması amacıyla Sanayileşme İcra Kurulu kararıyla kamu kurumları ile belediyelerin üretilen milli araçları tedarik etmesi yönünde gerekli düzenlemeler ve finansal tedbirler hayata geçirilecek.

Sanayi ve Teknoloji ile Ulaştırma ve Altyapı bakanlıkları raylı sistem araçlarında envanter, talep ve tedarik planlaması yaparak, Sanayileşme İcra Kuruluna sunacak. Kamu alımları ve uzun vadeli sipariş yöntemlerine ilişkin karar, bu kurul tarafından verilecek. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından raylı sistem araçlarında mevcut envanterin tespiti, orta vadede oluşması beklenen talep ile tedarike ilişkin mevcut kamu-özel üretim yapısı ve kabiliyetlerinin tespiti yapılacak.

Araç kayıt sicil sistemi oluşturulacak
Kent içi ulaşımda kullanılan tramvay, hafif raylı sistem ve metro araçları için araç standartları geliştirilecek ve kent içi araç kayıt sicil sistemi oluşturulacak. Tüm raylı sistem araçlarının milli imkanlarla tasarımı ve yerli üretimi yapılacak. Cer sistemi, boji, tren kontrol sistemi, yolcu bilgilendirme sistemi, pnömatik sistemler, araç gövde tasarımı, sistem entegrasyonu, dişli kutusu başta olmak üzere raylı sistem araçlarındaki kritik bileşenlerin milli imkanlarla tasarlanması ve üretilmesi sağlanacak.

Milli elektrikli tren dizisinin üretimi 2020 yılında tamamlanacak, milli elektrikli lokomotifin seri üretimine 2022'de başlanacak ve milli yüksek hızlı trenin prototipi 2023'te bitirilerek, metro ve tramvay üretimi dahil tüm raylı sistem araçlarında yüzde 80 yerlilik düzeyine ulaşılacak.

Markalaşma stratejilerine ve ihracata odaklanılacak
Üniversitelerle ortak çalışmalar yapılarak, raylı sistem aracı ve yedek parçaları üreten kamu ve özel sektör kuruluşlarının kurumsal kapasiteleri artırılacak. Bu alanda satış, pazarlama ve markalaşma stratejileri oluşturularak, yurt dışı pazar ve ihracat imkanları geliştirilecek. Raylı sistem araçlarının tasarım, geliştirme, üretim ile test ve sertifikasyonu süreçlerinde yer alacak proje yöneticisi, sistem yöneticisi, sistem mühendisi ve tasarım mühendisi ihtiyacını karşılamaya yönelik eğitim programları oluşturulacak.

Türkiye'de üretilen yerli raylı sistem araçlarının kalite ve güvenilirlik düzeyinin sürekliliğinin sağlanabilmesi için ulusal ve uluslararası düzeyde hizmet verebilecek Eskişehir'deki Ulusal Raylı Sistemler Test ve Araştırma Merkezi tamamlanacak, bağımsız bir yapı tesis edilerek, ilgili enstitü ve araştırma merkezlerinin de içinde bulunduğu işletim modeli uygulamaya geçirilecek.