b>Dilovası ve Tuzla’da geçen haftalarda ortaya çıkarılan atık tehlikesinin yerel olmadığı, sorunun Türkiye’nin ‘katı atık politikası’nın olmamasından kaynaklandığı belirtiliyor. Katı atık sorunu Türkiye’nin çevre sağlığını tehdit ettiği gibi, geri dönüşümü sağlanarak 400 milyon dolarlık tasarruf sağlayabilecek atıkların çöpe gitmesine yolaçıyor. Kişi başına üretilen ortalama günlük çöp miktarı 600 gram olan Türkiye’de günde 42 bin ton, yılda ise 15 milyon ton çöp üretiliyor. 1 ton çöpün belediyelere getirdiği yük 50 dolar. Yıllık çöp ortalamasına göre bu rakam 750 milyon dolara çıkıyor.
Büyükşehir ve belediyelerle ilgili kanunlar çerçevesinde toplama ve taşıma işlemlerinden ilçe veya alt kademe belediyeleri, bertaraf veya yeniden değerlendirme işlemlerinden de büyükşehir belediyeleri sorumlu. Mevzuat karmaşası dolayısıyla belediyelerin kendi aralarında atık ekonomisine yönelik ciddi ve rasyonel bir işbirliği bulunmuyor.
Ülkemizde katı atıkların yönetimi konusunda birkaç farklı proje uygulanıyor. Türkiye ve Almanya Mali İşbirliği çerçevesinde Erzurum, Isparta, Denizli ve Samsun’da toplam maliyeti ise 36,6 milyon Euro’yu bulan katı atık yönetimi projeleri yürütülüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) katı atık yönetimi projeleri de yürütülen projeler arasında. Büyükşehirler arasında Katı Atık Yönetimi ile ilgili ilk adımı Erzurum attı. Bakanlar Kurulu’nun 09.04.2003 tarihli kararı ile kurulan Erzurum Katı Atık Belediyeler Birliği (KABB) bu konuda ilk ve pilot uygulama olma özelliğini taşıyor. Birliğin uygulamaya koyduğu ‘Katı Atık Yönetimi Projeleri’ başarıya ulaşırsa; belediyelerin çöp giderleri yüzde 50 oranında azalacak.
Erzurum Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Alman Teknik İşbirliği GTZ-GOPA Proje Bürosu’nun teknik destekleriyle oluşturulan projeler kapsamında katı atık konusunda belediyeler tek çatı altında toplandı. GAP bölgesinde yer alan 10 yerleşimi (Adıyaman, Batman, Kilis, Siirt, Şırnak illeri ile Bismil, Kızıltepe, Nizip, Silvan, Viranşehir ilçeleri) içeren “GAP Bölgesi Katı Atık Yönetimi Projesi” GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülüyor.
Proje aşamaları şöyle:
1. Aşama: Yer seçimi ve ön fizibilite çalışmaları;
2. Aşama: Fizibilite raporları ile SED ve ÇED çalışmaları;
3. Aşama: Uygulama projelerinin hazırlanması;
4. Aşama: Uygulama çalışmaları. Türkiye’de Katı Atık Yönetiminin Güçlendirilmesi projesi ise
Avrupa Birliği ve Life Fonu çerçevesinde gerçekleştirilecek olan en büyük kapsamlı projelerden birisi. Çevre ve Orman Bakanlığı’nın yanı sıra projeye Merkat, Exergia ve FEAD uygulama ve uygulamayı bizzat gerçekleştirme olarak destek veriyor.
|