Petrole Yeni Rota

b>ABD, Kerkük-Yumurtalık boru hattını devre dışı bırakıp, petrolün Kerkük-Hayfa hattından geçişini sağlamak için girişimlerde bulunuyor. BOTAŞ önlem alınmasını istedi.

ABD'nin, Irak petrollerini Akdeniz'e taşıyan Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattını devre dışı bırakıp Kerkük-Hayfa hattını kullanabilmek için çalışma yaptığı bildirildi. BOTAŞ, hükümetten bu konuda önlem almasını istedi. Hattın kapanması halinde Türkiye yıllık 200 milyon dolar kayba uğrayacak.

ABD'nin çalışmalarına paralel olarak harekete geçen BOTAŞ, konuya ilişkin ayrıntılı bir rapor hazırladı. Rapora göre ABD Enerji Bakanlığı'na bağlı bir teknik heyet iki aydır boru hatları üzerinde çalışma yapıyor. Çalışmanın amacı 50 yıl önce devre dışı kalan Kerkük-Hayfa hattının yeniden faaliyete geçirilmesi. Kerkük'ten başlayan ve Lübnan üzerinden İsrail'in Hayfa Limanı'na uzanan hattın, Irak petrolünün batı pazarlarına ulaştırılmasında ana hat olarak kullanılması planlanıyor.

5-6 ayda hazırlanır

Raporda, 1948'den bu yana kullanılmayan Kerkük-Hayfa boru hattının ABD tarafından 5-6 ay gibi kısa bir sürede faaliyete geçirilebileceği belirtiliyor. Söz konusu raporda 'Boru hattı ister tamir edilsin, ister yeniden inşa edilecek olsun, çalışmalar 4 ya da 5 kolda birden sürdürülecek. Bir grup, İsrail topraklarında çalışırken diğer bir grup Lübnan topraklarında, 2 ya da 3 grup da Irak topraklarında çalışacak' değerlendirmesi yapılıyor.

Raporda, Kerkük-Hayfa hattının devreye girmesi ile birlikte Türkiye'nin yılda 200 milyon dolar zarara uğrayacağına dikkat çekilirken 'Hükümetin, bu konuda bir politika belirleyerek girişimlerde bulunması, önlem alması gerektiği düşünülmektedir' ifadesine yer veriliyor.

--------------------------------------------------------------------------------
Kapasitenin altında çalışıyor

Kerkük ve Irak'ın diğer bölgelerinde üretilen petrolün Akdeniz'e aktarılmasını amaçlayan Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattı, 25 Mayıs 1977'de çalışmaya başladı. Hattın Türkiye'deki bölümünü Türkiye kendi imkanlarıyla yaptı ve bugünkü değerlerle yaklaşık 1 milyar dolar harcadı. 1987 yılında devreye giren paralel ikinci boru hattı ile bu güzergahın taşıma kapasitesi yıllık 70 milyon tonu aştı. Boru hattı, Birinci Körfez Krizi'nde BM'nin Irak'a uyguladığı ambargo nedeniyle 1990 yılının Ağustos ayında işletmeye kapatıldı. Hat, 16 Aralık 1996'da, sınırlı petrol sevkıyatı için tekrar açıldı. Halen altışar aylık dönemler halinde petrol sevkıyatına devam ediliyor. Ancak kapasitesinin çok altında taşıma yapan boru hattından 2001 yılında 230 bin 855 varil petrol taşındı. 1990'da 339 bin 939 varil petrol taşınan hattan, 1996'da yaklaşık 5 bin 215, 1997'de 134 bin 562, 1998'de 277 bin 671, 1999'da 305 bin 603, 2000'de 285 bin 716, 2001'de 230 bin 855, 2002 yılında ise 175 bin 667 varil petrol taşınabildi.