İnşaat sektöründeki durgunluğa bağlı olarak geçen yıl
yüzde 30 küçülen pencere sektörü, kriz yüzünden 2009'da da durgunluğu aşamıyor.
Sektörde küçük ve orta ölçekli üreticiler ayakta kalmakta zorlanırken, kriz
öncesi üretim yapan 70'e yakın firmadan 15'inin iflas ettiği belirtiliyor.
Avrupa'nın ikinci büyük pencere üreticisi durumunda olan Türkiye'de pencere
sektörü, gayrimenkul sektörünün durgunluğa girmesi nedeniyle iki yıldır zor
günler yaşıyor. 2007'de 22 milyon adetlik pencere üreten ve 3 milyonu aşkın
konuta pencere takan sektör, 2008'de ise yüzde 30 küçülmeyle 15 milyon adet
pencere üreterek 2 milyon konuta pencere taktı. Üretiminin yüzde 30'unu da ihraç
eden 2 milyar dolar büyüklüğündeki sektörde, ihracatın da gerilemesi sonucu
iflasların arttığı belirtiliyor. Yaklaşık 150 bin kişiyi istihdam eden sektöre
ürün satan profil üreticilerinin yanı sıra, makine üreticileri, pencere
aksesuarı üreticileri, yapı kimyasalları üreticileri, toptancı ve perakendeci
gibi çok sayıda yan işletme de daralmadan etkileniyor.
Batan şirketlerin sektörün yüzde 20-25'ini oluşturduğunu kaydeden Erpen
Marmara Bölge Müdürü Yakup Önal, "Pencere sektöründe krizle
birlikte en büyük üreticilerin dahi satışları yüzde 20 azaldı. Biz de ancak
batan şirketlerin pazar paylarını kaparak satışlarımızı tekrar 2008 seviyesine
getiriyoruz. 2009 yılı boyunca bu daralma sürerse, sektörde büyük şirketler de
iflaslarını isteyebilir" diye konuştu.
İş olsa da para yok
Plastik Pencere Üreticileri Kalite Birliği (PÜKAB) Başkanı İlker
Teoman, inşaat sektöründeki durgunlukla birlikte müteahhitler
tarafından ödemeleri geciktirilen ve hatta yapılmayan sektörün, son süreçte
bankaların da olumsuz tutumu yüzünden can çekişmeye başladığını söylüyor.
Sayıları 10-12 bin olarak tahmin edilen pencere üretim atölyelerinin genelde
akrabalar tarafından işletildiğini ve bu işletmelerin aile dayanışmasıyla ayakta
kalmaya çalıştığını dile getiren Teoman, ancak binlerce bayiinin iş yapamaz veya
iş yapsa da para kazanamaz durumda olduğunu belirtti.
Sektörde çok uzun vadeli ödemelerin oluşmaya başladığını aktaran Teoman,
"Aşırı şekilde çek ve senet kullanılmaya başlandı. Neredeyse yıllık vadeler
oluşuyor. Sektör eli kolu bağlı bunların geri dönüşünü bekliyor. İflas etmeyen
küçük profil üreticileri de çoğu gün işçisine izin verip bekliyor. Maalesef
bankalarımız da pencere üreticilerini ve yan sanayisini yarı yolda bıraktı, günü
gelmemiş çeklerini tahsil ederek bizleri zor duruma soktu. 200 bin kişi
çalıştırmasına rağmen bir odası bile bulunmayan sektör bazı girişimler
bekliyordu. Artık seçimler de bitti, hükümetin ekonomiye önem vermesi gerekiyor"
dedi. Afrika ve Ortadoğu can
simidi
Sektörde ihracat ayakları güçlü olan büyük üreticilerin Amerika, Avrupa ve
Rusya pazarlarına satışları ise krizle birlikte tamamen durmuş durumda. Bugüne
kadar üretiminin yüzde 35'ini ihraç eden Kompen, krizin etkisiyle Avrupa ve
Rusya'daki satışlar sıfıra yaklaşınca yeni pazar arayışına çıktı. Kompen Genel
Müdürü Erdal Küçükşehir, "Biz de farklı kıtalara yöneldik ve
kısa sürede hızlı yol aldık. Libya, Tunus, Fas, Irak, Suriye'ye satışlarımız
başladı. Savaşlarla yıkılmış ülkeler olan Gürcistan ve Afganistan'a, hatta
Ermenistan'a bile satış yapıyoruz" dedi.
İç pazarda kampanyalar kurtarıcı
İç pazarda ayakta kalmak isteyen firmalar kampanyalara yöneliyor. Pazardaki
daralmayı aşmak için yoğun çalıştıklarını belirten Egepen Satış ve Pazarlama
Müdürü Tamer Özen, satışları artırmak için müşterilere yüzde 20'lere varan
indirimler sunduklarını ifade etti. Peşin fiyatına yaptıkları taksitli
satışların süresini 15 aya kadar çıkardıklarını ifade eden Özen, krize rağmen
2009 yılını küçülmeden kapatmaya çalışacaklarını belirtti.
|