Pahalı Gaz ve Bedava Kömür Hava Kirliliğini Geri Getirdi
Yaklaşan yerel seçimler nedeniyle hızlanan kömür dağıtımları, özellikle büyük kentleri 1990'lı yıllarda yaşadığı kronik hava kirliliği sorunuyla yeniden karşı karşıya getirdi. Kalitesiz kömürler, bir yandan yıllardır doğalgaz şebekelerine yapılan dev yatırımlar yoluyla temizlenen havayı kirletirken, diğer yandan da kirlilik değerleri insan
/FONT>
30 yıldır Yenisahra'da ikamet eden mahalle marketinin sahibi Osman Öztürk, ilk doğalgaz şebekesi geldiğinde 5 bin YTL harcayarak doğalgaz tesisatı kurduğunu ve yeni kombi aldığını belirterek, "Bu kadar harcamanın ardından üzerine her ay 100 YTL'den fazla fatura gelmeye başladı. Baktım belediye kömürü bedava dağıtıyor. Daha fazla zarar etmemek içinde belediyeden kömür alıp kullanmaya başladım" diye konuşuyor.
Öztürk, mahallenin arka tarafında oturanların ise kömürü bile bulamadığını, lastik, odun hatta çöp yakanların bile olduğunu anlatıyor. Doğalgaz kullanan birçok kişinin kömür yardımı aldığını anlatan Öztürk, "Bu işin ticareti oluşmuş. 120 torba kömür alanları tanıyorum. Çok büyük miktarını satıyor" diyor.
Naciye Hanım ise, bedava kömür bile bulamamış. Sobada yakmak için eski çekyatını apartmanının önünde baltayla parçalayan Naciye Hanım, "Kiracıyım, doğalgaza para yetmiyor. Bazıları torbalarca kömür almasına rağmen bu yıl biz bir şey alamadık. Çekyatı gözden çıkardım" diyor.
İstanbul Valiliği 130 bin ton kömür dağıtacak
Sadece Ankara Büyükşehir Belediyesi, 100 bin tona yakın kömür dağıtırken, valiliğin dağıtımlarıyla bu rakamın 200 bin tonu aştığı belirtiliyor. Ankara'nın yıllık kömür kullanımının ise yaklaşık 300 bin ton olduğu tahmin ediliyor. İstanbul'da 25 YTL'lik ithal kömür 14 ile 18 YTL arasında değişiyor. Aynı kiloda yerli kömürün fiyatı ise 7-8 YTL. Ankara'da 25 kiloluk ithal kömürün fiyatı 15.75 YTL'den başlıyor. Yerli kömürün fiyatı ise 9.20 YTL. Ankara Belko'nun geçen yıl tonunu 368 YTL'ye sattığı kömürün fiyatı bu yıl 638 YTL'ye çıktı. İstanbul Valiliği, geçen yıl 120 bin ton kömür dağıttı. Bu yıl şu ana kadar 60 bin tonluk dağıtım yapılırken, toplam dağıtımın 130 bin tona ulaşması bekleniyor.
Yardımlar kömürcüleri vurdu el altından satışlar başladı
Akarçeşme Kömür'ün sahibi ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) kömür meslek komitesi Başkan Yardımcısı Hüseyin Akarçeşme, hükümetin dağıttığı kömürler nedeniyle sektörün de bitme noktasına geldiğini söyledi. Özellikle perakende kömür satışlarının en az yüzde 50 azaldığına dikkat çeken Akarçeşme, "Kömür dağıtımlarında suistimaller yaşanıyor. Sürekli sipariş iptalleri geliyor. Geçen bir arkadaşımızın 5 bin YTL'lik kömür siparişi iptal edildi. Alıcı, belediye yardımlarıyla verilen kömürleri bu yardımları alanlardan temin etmiş. 5-6 katlı apartmanı olan, doğalgaz kullanan bile kömür yardımı alıyor. Bu insanlar aldıkları kömürü piyasada yarı fiyatın altına satıyor" dedi.
Devletin dağıttığı kömürlerin daha kalitesiz olduğunu ve çevreyi daha çok kirlettiğini de savunan Akarçeşme, "Bu tarz kömürlerin geçen yıla kadar satılması yasaktı. Bunları deposunda tutanlara dahi ağır idari yaptırım uygulanıyordu. Enerji fiyatlarındaki artış nedeniyle geçen yıl bu yasağı esnettiler ve geçen yıla kadar yasakladıkları kömürü dağıtmaya başladılar" şeklinde konuştu.
Tekkömür'ün sahibi Erdoğan Tekeli, büyük sıkıntı içinde olduklarını vurgulayarak, "Zaten havalar nedeniyle satışlar azdı. Bir de bize yasak olan kömürler halka bedava dağıtılmaya başlandığı için çok zor durumda kaldık" dedi.
Yarı fiyatına kömür satmak istiyorlar
Kalafatoğlu Kömür'ün sahibi Seyfullah Ünal da, siftah yapmadan dükkanı kapatmaya başladıklarını belirterek, şunları söyledi: "Kiramızı veremez hale geldik. Geçen seçimdeki kömür dağıtımları nedeniyle 25 bin YTL zararım var. Ayrıca bize yasak olan kömürü devlet halka bedava dağıtıyor. Bu kömürler ciddi hava kirliliği yapıyor ve ısı değeri çok düşük. Ama yasaksa ya herkese yasak olsun yada biz de satalım. Hiçbir denetim olmadan İstanbul'a tırlarla sokuluyor. İhtiyacı olmayan da bu kömürlerden alıyor. Adamın 5 katlı binası var. Gelmiş bana yarı fiyatına kömür ister misin diye teklifte bulunuyor."
Ankara'da faaliyet gösteren Pak Kömür'ün yetkilileri ise, 2007 kasım ayında 500 ton kömür sattıklarını, geçen ay ise, 100 ton satış bile yapamadıklarını söyledi. Kalitesiz kömürün kullanımının Murat Karayalçın döneminde yasaklandığını hatırlatan yetkililer, "20 yıl öncesine geri dönüyoruz. Ancak karşımızda devlet var. Mücadele edecek gücümüz yok. Şimdi hergün birsürü insan gelip fazla kömürüm var, yarı fiyatına alır mısın diye soruyor" dedi. |