Türkiye’nin Mersin Akkuyu’da kurulacak ilk nükleer santralı
için düzenlenen yarışmada tek teklifi veren JSC Atomstroyexport, JSC
İnter Rao Ues (Rusya)-Park Teknik Elektrik Madencilik ortaklığının,
“Rusya’daki en pahalı benzerinin bile iki katı para istiyor” gerekçesiyle
reddedildiği ortaya çıktı. İhale komisyonunun 8 Nisan’da alındığı kararın işleme
sokulmadığı, komisyona kararın değiştirilmesi ve yumuşatılması için baskı
yapıldığı iddia edildi. Tek teklifin geldiği nükleer santral yarışmasına ilişkin
komisyon kararı tamamlandı.
Kararda ağırlıklı ortalaması 20.79 cent/kWh olan elektrik satış tutarının
başlangıç yılı olan 2016’da 26.92 cent olarak başlayıp, 2030’da 15.72 cent’e
inen bir çizgi izleyeceği aktarıldı. Kararda, iş ortaklığının komisyona 19
Ocak’ta bir yazı ve ekinde zarf gönderdiği ve fiyatlarını güncellendiği ancak
şartname gereği bu zarfın iade edildiği bildirildi.
Ayrıca iş ortaklığının bir gün sonra aynı nitelikle bir yazı ve kapalı bir
zarf daha gönderdiği, bunun da iade edildiği hatırlatıldı. İsteklinin aynı
tarihte ilave fiyat sunduğu, 20.79 cent olan birim fiyatı 15.33 cent/kWh, 21.16
cent olan indirgenmiş birim fiyatı da 15.46 cent/kWh’ye çektiği kaydedildi.
İki katı fiyat verildi
Karara göre ortaklık, sözleşmenin bitiminden sonraki 15 yıl boyunca yıllar
bazında elektrik satışından elde edeceği net kârın yüzde 10’unu Hazine’ye
aktarmayı teklif etti. Komisyon şartnameye aykırı olan bu yazı ve ekleri
değerlendirmeye almadı. Komisyonun değerlendirmesinde, yarışmaya tek teklif
geldiği için mukayese imkanı olmadığı, en uygun teklifin belirlenmesi için
uluslararası kabul görmüş kuruluşlara ait yayınlardaki maliyetlerin ele alındığı
kaydedildi. Buna göre, elektriğin üretim maliyet tahminlerinin 2-7 cent/kWh
aralığında olduğu açıklandı.
Kararda, “Rusya’daki benzer santralların kurulu güç birim yatırım maliyetleri
1958 ile 3 bin 250 dolar/kWh aralığında olup, isteklinin teklif ettiği kurulu
güç birim yatırım maliyeti, en pahalı olanın iki katına yakındır. Bu nedenle
isteklinin teklifindeki yakıt ve işletme giderleri ayrıca incelenmemiştir”
denildi. Kararda isteklinin ilk teklifi üzerinden yüzde 28 indirim yapma ve
kardan yüzde 10 pay verme önerisinin resmi teklifindeki fiyatının yüksek
olduğunu gösterdiği belirtildi.
TETAŞ: Karar bize ulaşmadı
Nükleer santral ihalesinin değerlendirme sürecinde büyük bir skandalın
yaşandığı öne sürüldü. İddiaya göre, komisyon üyelerine, olumsuz karar
almamaları için baskı yapıldı. Komisyon kararından dönmeyince, karar metninin
yumuşatılması istendi. Komisyon görüşünden vazgeçmeyince, karar 8 Nisan’da
alınmış olmasına rağmen, gereği Enerji Bakanlığı tarafından yerine getirilmedi.
Yarışma sonucunun komisyon kararına rağmen, onaylanması için Bakanlar Kurulu’na
sunulmasının tasarlandığı da iddialar arasında yer aldı.
İddiaları değerlendiren TETAŞ Genel Müdürü Hacı Duran
Gökkaya, kendisine ulaşan bir komisyon kararı olmadığını belirterek,
“Niye baskı yapalım? Böyle bir şey yok. Mevzuat ortada, komisyonun kararı ne
olursa olsun izlenecek yol ortada. Biz mevzuat dışında hiçbir hareket yapmayız.
Birileri arzu ettiklerini oluşturmak için böyle bir şey iddia ediyor olabilir”
dedi.
|