Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin
temizlenme ihalesini düzenleyen yasa tasarısını yasalaştırmak için tartışmalar
tüm hızıyla devam ederken, Türkiye’de bu işi yapan firma yetkilileri de ilginç
açıklamalar yaptı. Firma yetkilileri, "Metrekaresi 1 dolardan bu hizmeti
verebileceklerini, tarım arazisi kiralayan hiçbir mayın temizleme firması
tanımadıklarını" söyledi.
Elektronik ve savunma sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren
Türk firması Dünya Prestij Limited’in Genel Müdürü Ali İhsan Ulusoy 5 yıl önce
tartışılan bölgede TSK’nın ihalesine girip bölgeyi mayınlardan temizlemek
istediklerini belirterek, şöyle konuştu:
"510 kilometre uzunluğunda olan Türkiye-Suriye sınırındaki
mayınların temizlenmesinin ne kadar zaman alacağı tamamen bölgeyi temizleyecek
olan firmanın kaç kişiyle bu işi gerçekleştireceğine bağlıdır. 200 kişilik uzman
bir ekiple bu bölgeye girerseniz 8 ayda temizlersiniz. 4-5 kişilik küçük bir
grupla girerseniz yıllar sürebilir. Mayınları temizlemek için birbirinden farklı
zırhlı araçlar kullanabilir ya da aralarında en az 50 metre mesafe olacak
şekilde insan unsurunu devreye sokabilir ve detektörlü tarama yapabilirsiniz.
Ben TSK’nın aynı bölgedeki mayın temizleme ihalesi için Almanya’dan 60 bin
Euro’ya bir mayın temizleme aracı getirmiştim. Bu araçla 2-5 metre arasında
tarama yapabilen bu aracın yanı sıra 5 metre önünde büyük dedektörlerin olduğu
ya da ön ucundaki zincirle toprağı döverek giden farklı tipte mayın temizleme
araçları da mevcut."
"2 yılda temizlerim"
Ulusoy, Türkiye-Suriye sınırındaki mayınlı alanın temizlenmesi
için metre kare başına 1 ila 3 dolar arasında bir fiyat belirlendiğini söyledi.
Ve şöyle devam etti: "Türkiye’de bizimle beraber en az 5 firma daha o bölgedeki
mayınları metrekaresini 1 dolardan temizlemeye hazır. Yetkililer 500 milyon
dolar tutacağını söylüyor ancak bir bu işi yaklaşık 216 milyon dolara 2 yıl
içinde bitiririz. Bu işlemin ardından NAMSA bölgede incelemelerde bulunup,
alanın yüzde kaçının mayınlardan temizlendiğini ve güvenliğini raporlar. Ben
bugüne kadar mayınlardan arıtılmış alanın tarımsal amaçlarla kullanılması için
mayınları temizleyen firmaya kiralandığını hiç duymadım. Bölgeyi bilirim.
Türkiye’nin Suriye sınırındaki 510 kilometre uzunluğundaki alanın en çok 200
kilometrelik şerit tarıma elverişlidir. O bölgede metre kare başına 2 dolara
bırakın mayın temizlemeyi köylüden doğrudan tarım alanı satın
alırsınız."
Kilis’te 38 dönümlük arazideki mayın temizleme ihalesini kazanan
Alman Tauber firması Genel Müdürü Sıddık Özdemir ise 2008 yılında Mardin’de 216
dönümlük arazide 341 mayını 26 günde temizlediklerini söylüyor. Özdemir 170 bin
TL teklif verdikleri ihale sonrası bölgeyi 10 gün içinde mayınlardan
temizleyeceklerini söylüyor. Hükümetin ileri sürdüğü metrekare başına 8-14
dolarlık fiyatın çok yüksek olduğunu söyleyen Özdemir’e göre "Arazi büyüdükçe
fiyat düşer. Biz Nusaybin’de 38 dönümlük arazinin metrekaresini 1.65 Euro’ya
temizlemiştik. Arazi iki katına çıksaydı fiyat 1.40 Euro olurdu"
diyor.
"Toprağı istemeyiz"
45 yıllık mayın tecrübesiyle Almanya’nın Berlin ve Hamburg
kentlerinden 2 dünya savaşında atılmış 500 kiloluk bombaları topladıklarını
belirten Özdemir 2012 yılına kadar Suriye sınırını tamamen mayınlardan
arındırabileceğini iddia ediyor. Tarım ile mayın çıkarma işinin birbirinden
ayrılması gerektiğini söyleyen Özdemir, "Toprağı işleme işine siz karışmayın,
toprağa zarar vermeksizin mayını temizleyin yeter, derlerse, başımız üstüne.
Teklifimiz umduklarından çok daha cazip olur."
Muhalefet: YİD modeli tasarıdan
çıkarılsın
AKP’nin Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli korunarak NAMSA’nın
temizleme ihalesi sürecine dahil edilmesi formülüne CHP’den tepki geldi. CHP
Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu, şöyle dedi: "İhale sonucunda mayın
temizlenir. Türkiye’de, bunu yapabilecek kapasitede çok sayıda işadamı olduğuna
inanıyorum. Yüce Divan’dan kaçınmanın bir yolu olarak, ihale sürecine parlamento
alet edilmek isteniyorsa, bu; demokrasimize, bundan sonraki demokrasimizin
gelişme sürecine vurulmuş en büyük darbedir. Mayın temizleme ve döşeme, sivil
bir olay değil. Bu kamuda bir alanı ilgilendiriyorsa, ilgili alan Milli Savunma
Bakanlığı."
MHP: AKP hizaya gelsin
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, Baykal’ın referandum
önerisine, "Böyle bir konuda referandum gibi bir geleneğimiz yok" derken,
"AKP’nin milli duruş doğrultusunda hizaya gelmesini bekliyoruz"
değerlendirmesini yaptı.
|