|
Türkiye'nin doğal taş ihracatında önemli merkezlerinden, Marmara
Adası'ndan Suriye ve İsrail başta olmak üzere Yunanistan, Ürdün, Arnavutluk, Çin
ve Almanya'ya doğal taş ihracatı yapılıyor. Marmara Adası Saraylar Beldesi'nin
mermerlerine İsraillilerin talebinin son yıllarda arttığı
belirtildi.
TÜRKİYE'nin mermer rezervinin yüzde 15'ine sahip olan Marmara Adası Saraylar
beldesi, usta heykeltraşların elinden çıkan birbirinden ilginç mermer heykellere
ev sahipliği yaptı. Balıkesir'e bağlı Marmara Adası'ndaki Saraylar Beldesi'nin
Belediye Başkan Vekili Süleyman Aksoy, yılda 1 milyon tonun
(300 bin metreküp) üzerinde blok mermer üretilen Marmara Adası'ndan çıkarılan
mermerlere en büyük ilgiyi İsrail'in gösterdiğini söyledi.
Zengin Yahudilerin tercihi
Mezar taşlarında kullanmak üzere son yıllarda İsrail'den mermer talebinin
hızla yükseldiğini belirten Süleyman Aksoy, şöyle konuştu: “Dünyanın dört bir
yanından Yahudiler, gömülmeye kutsal topraklar olarak gördükleri İsrail'e
geliyor. Mezarları belli standart ve özellikte. Dünyada saf mermerin üretildiği
tek yer Saraylar Beldesi. Dış etkenlere karşı duyarlı olduğundan ‘mezar mermeri'
olarak tercih ediliyor. Yılda 1 milyon ton üretim yapılıyor, yarısı ihraç
ediliyor. Zengin Yahudilerin mezarları Marmara'nın Saraylar beldesinden
gidiyor.”
Ada S.O.S. veriyor
Türkiye'nin doğal taş ihracatında büyük paya sahip olan Marmara mermeri,
Suriye, Yunanistan, Ürdün, Arnavutluk, Çin, Almanya ve ABD'ye de ihraç ediliyor.
Marmara-Saraylar mermeri özellikle tarihi restorasyonlar, hamam, kilise ve sütun
yapımında tercih ediliyor. Mermeri adada işleyemediklerinden yakınan ve en büyük
sorunlarının ‘elektrik' olduğunu dile getiren Süleyman Aksoy, “Adadaki ocakçılar
yardım bekliyor” dedi. 5 yıl öncesine kadar blok mermer üretilen merkeze şimdi
müşterilerin TIR'la gelip, fabrikadan istedikleri siparişi verebildiğine işaret
eden Aksoy, şöyle devam etti:
Mermerden pijama deseni
“Saraylar mermeri, dış etkenlere dayanıklılığı nedeniyle mezar taşlarında
kullanılıyor. İsrailli gelip ölçü veriyor. İhtiyaçlar farklı. Mermer değişik
kesildiği zaman doğal figürler ortaya çıkıyor. Mermerden pijama deseni kesilmeye
bile başlandı. Kimi ters damar, kimi şekilli istiyor. Otellerde, restoran ve
büyük alışveriş merkezlerinde dekor olarak kullanılmaya başlandı. Yavaş yavaş
kendi mermerimizi işlemeye, fabrikalar kurmaya başladık. Ancak en büyük
sorunumuz elektrik. İlave yatırım büyük paralara malolacağı gerekçesiyle TEDAŞ
Marmara Adası, Saraylar beldesine trafo vermiyor. Mevcut, kablolarsa yükü
kaldıramıyor.”
Adada toplam 25 mermer ocağı, 60 ruhsatlı işletme bulunurken, toplam 1500
kişi istihdam ediliyor. Yılda 300 bin ton metreküp blok üretimi yapılıyor.
Aksoy, “Ayrıca 600 bin ton kırılmış kalsit üretimi de var. 150 bin metreküp blok
mermeri yurtdışına, 100 bin metreküpü de yurt içine satıyoruz. Yıllık ihracatı
50 milyon dolar” dedi.
Sanayi turizmden çok daha önemli
SARAYLAR Beldesi Belediye Başkan Vekili Süleyman Aksoy ve Marmara adası
sakinleri, “Turizm mi, sanayi mi” sorusuna tereddütsüz “Sanayi” yanıtı veriyor.
Haziran ayında neredeyse hiç turist gitmeyen adada, temmuz sonunda sezon
kapanmış. İki yıl öncesine kadar 25 yatak kapasitesi olan Saraylar şu anda 500
kişiyi ağırlayabiliyor. Aksoy, 2 yıl öncesine kadar tek gelen Suriyeli
işadamlarının artık turizmi gördüklerini, eşlerini ve çocuklarını da beraberinde
götürüp, hem ziyaret hem ticaret yaptıklarına dikkat çekti. Aksoy, Saraylar
Beldesi'nde mermercilik okulu açılmasını da istedi.
Blok 20 lirada kalıyor tozu 400 liraya çıkıyor
SÜLEYMAN Aksoy, “İmeris adındaki; Belçika-Hollanda-Fransa ortaklığındaki
şirketin, ekonomik değeri olmayan atık malzemeleri kırıp çakıl taşı seviyesine
getirip, gemilere yükleyerek yurt dışında kendi tesislerine götürerek kağıt ve
boya sanayiinde kullanıyor. Ada olarak mermeri pazarlama şansımız yok.
İstanbul'da ve Biga'da, toz haline de getiren tesisler var. Blok mermer 20 TL
ise toz halinde değeri 400 TL oluyor. Bunu yapabilirsek kazancımız artacak” diye
konuştu. Marmara Adası'nda üretilen blok mermer, başta İstanbul olmak üzere
Bursa, Çanakkale ve Trakya olmak üzere bir çok imalat merkezinden işlenmiş
olarak da ihraç ediliyor.
112 heykel sokakta
SARAYLAR'da bu yıl 13'üncüsü düzenlenen Prokonnesos Uluslararası
Mermer Heykel Sempozyumu, dünyada en uzun süren heykel etkinliği. Mimar
Sinan Üniversitesi'yle ortaklaşa düzenlenen ve hazırlığı 8 ay süren
organizasyon, yerli ve yabancı heykeltıraşların başvurularının
değerlendirilmesinin ardından seçilen ortalama 5 Türk ve 5 yabancı heykeltıraşın
eserlerini ortaya çıkarması ve beldenin sokaklarında sergilenmesi ile
tamamlanıyor. Belde ziyaretçilerini; Peru, Japonya, Çin, Romanya, Fransa,
Almanya, Hollanda, Portekiz ve Yunanistan gibi ülkelerden gelen heykeltraşların
bugüne dek yaptığı 112 heykel karşılıyor. Helenistik dönemden beri mermercilik
yapılan adanın adı da parıldayan ışık anlamına gelen mermerden türemiş. Ceneviz
gemileri tarafından bu ismi aldığı rivayet edilen Ada'da, saf mermerin sadece
burada üretildiği söyleniyor. Türkiye'de 274 doğal taşın 174'ü ekonomiye
kazandırılmış.
En eski fabrika kaderine terk edilmiş
SARAYLAR'da 1912 yılında Ömer Karagözoğlu tarafından kurulan
Türkiye'nin ilk mermer fabrikasını, belediye müze haline dönüştürmek istiyor.
Ancak Karagözoğlu'nun vefatından sonra kapanan fabrikayı elinde tutan manevi
evladı Emel Saylam, belediyeye vermiyor. Fabrika çürümeye terkedilmiş
durumda.
|
