Herkesin merakla beklediği Marmaray; "Asya ve Avrupa kıtalarını birleştirecek
bir su altı demiryolu tüneli projesi” olarak tanımlanıyor. Marmaray; Boğaz
köprülerinin yanı sıra, iki kıtayı bu kez de yer altından birleştirmiş olacak.
2004 yılında start alan Marmaray Projesi; Gebze-Halkalı arasındaki Boğaz tüp
geçişi dahil toplam 76.3 kilometrelik demiryolunu kapsıyor. Projenin 13.6
kilometre uzunluğundaki demiryolu boğaz tüp geçişine “BC1” Halkalı-Gebze
arasındaki banliyö hatlarının iyileştirilmesi ve bu hat üzerinde yer alacak 37
istasyonun inşasına ise “CR1” adı veriliyor.
Halkalı-Gebze arası 110 dakika
Hurriyetemlak'ta yer alan habere göre; proje, Demiryollar, Limanlar ve Hava
Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü (DLH), Japon yüklenici Taisei
Corporation, Gama-Nurol konsorsiyumu ve Avrasya Consult firması tarafından
gerçekleştiriliyor. Toplamda 3 milyar dolara mal olması beklenen projenin 2012
yılında tamamlanması öngörülüyor. Marmaray’ın Boğaz geçişini kapsayan 1.4
kilometre uzunluğundaki tüplerin batırılma işlemi geçtiğimiz günlerde
tamamlandı. Şimdi bu tünellerin karayla bağlantıları gerçekleştiriliyor. Bunun
dışında Marmaray Projesi kapsamında Ayrılıkçeşme’de açılan 3 bin 75 metrelik
Yavuz Tüneli, geçtiğimiz şubat ayında Üsküdar Meydanı’nda yer alan makas tüneli
ile birleştirildi.
Marmararay devreye girdiğinde 2 dakikalık kısmı Boğaz geçişi olmak üzere
yaklaşık 110 dakikada Halkalı’dan Gebze’ye gidilebilecek. Projenin kontrolör
firması olan Avrasya Consult’ün Teknik Koordinatörü Dr. Zeynep Sindel Buket,
projenin İstanbul Boğazı geçişinin üç tünelle sağlanacağı bilgisini veriyor. Bu
tünellerin ikisinin gidiş-geliş olmak üzere Gebze-Halkalı arasındaki banliyö
trenlerine tahsis edildiğini kaydeden Buket, diğer tünelin ise şehirlerarası
trenlerin geçişi için hizmet vereceğini ifade ediyor.
Anadoluray da devreye girecek
Marmararay’ın bir diğer ayağını ise Kadıköy ile Kartal arasında 22 kilometre
uzunluğunda bir raylı sistem olan Anadoluray oluşturuyor. Projenin temeli, 29
Ocak 2005'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın “en büyük hayalim sözleriyle”
atıldı. Anadoluray ilk başta 15 durak olarak planlandı ve bunların üçü
yeraltında diğerleri yer üstünde olacak şekilde tasarlandı. Kadıköy, Ayrılıçeşme
ve Acıbadem durakları yer altında olacak buradan E-5 in ortasında yer üstüne
çıkacak ve Kartal'a kadar ulaşacaktı. Proje günlük 35 bin yolcu kapasiteli
bir hafif raylı sistem olarak hizmet verecekti. Çalışmaların başlamasının
üzerinden bir yıl geçmeden İstanbul'daki üniversitelerin yaptığı çalışmalarla
burada 35 bin kapasiteli bir hattın trafik sorununa çözüm olmayacağı ve tamamı
yeraltında 70 bin yolcu kapasiteli metro olması gerektiği tezi ortaya kondu.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) projeyi tamamı yeraltında 16 istasyondan
oluşan bir metroya çevirdi. Temelin atılmasının üzerinde yaklaşık dört yıl geçen
proje, iki etap olarak tamamlanmaya çalışılıyor. Hattın ilk etabı olan
Kadıköy-Kozyatağı hattında işler bir hayli ilerlemiş durumda. 9 kilometrelik bu
bölümün tünel işi nerdeyse bitmiş durumda. Bu hattın 2009 sonuna kadar açılması
bekleniyor. Anadoluray’ın tamamı için öngörülen zaman ise 2012 yılı. Marmaray
Projesi’nin "batı-doğu koridoru" olarak adlandırılan bölümünde, Üsküdar
hattından gelen metro inşaatı Ayrılık Çeşmesi’nde Anadoluray ile birleşecek. Bu
sayede İbrahimağa Durağı, Anadoluray ile Marmaray’ın entegre noktası olacak.
Ayrıca Marmaray'ın Üsküdar ayağından, Çekmeköy-Taşdelen'e metro hattı yapılacak.
Sabiha Gökçen'e kadar uzanacak
Üsküdar-Çekmeköy metro hattının Sultanbeyli üzerinden Sabiha Gökçen
Havaalanı’na uzatılması planlanıyor. Bölgenin arazi kullanım ve yolculuk proje
çalışmaları başladı. İBB, Kadıköy-Kartal hattı için 751 milyon Euro’luk kredi
anlaşmasına imza atarken, Üsküdar-Altunizade-Ümraniye-Tepeüstü hattı için de 700
Milyon Euro’luk kredi almayı planlıyor. Marmaray ve Anadoluray projelerinin
tamamlanması İstanbul'un trafik yükünü önemli oranda hafifleteceği gibi, bazı
bölgeler öne çıkacak. Anadolu yakasında Anadoluray'ın yanında, Üsküdar ile
Çekmeköy-Taşdelen'i bağlayacak metronun da, 2012'de hayata geçeceği
belirtiliyor. Anadolu yakasında inşa halinde olan ve yapılması kesinleşen bazı
hatlar şunlar: “Üsküdar-Söğütlüçeşme-Gebze (Halkalı'ya kadar Marmaray sayesinde
ulaşılacak), Kadıköy-Kartal-Tuzla (inşa halinde), Üsküdar-Ümraniye-Sarıgazi
(kesinleşen proje), Bostancı-İçerenköy-Dudullu, Üsküdar-Beykoz (üzerinde
çalışılıyor), Çekmeköy-Sarıgazi-Sultanbeyli-Kurtköy”
Yakınındaki projelere piyango vurdu
Anadolu yakasında üç-dört yıl sonra devreye girecek raylı sistemler sadece
belirli bölgelere değil, istasyonların adeta çıkış kapısında yer alan bazı
nitelikli konut projelerine de olumlu etki yapacak. Ümraniye-Tepeüstü, Çekmeköy,
Taşdelen-Alemdağ, Sarıgazi-Samandıra ve Kurtköy daha da öne çıkacak; E-5'te
Tuzla, Pendik ve Kartal güzergahı demiryolunun haricinde metro gibi modern bir
ulaşım sistemine kavuşacak. İstanbul'un Anadolu yakasındaki bu çalışmalar,
Kadıköy-Gebze veya Üsküdar-Çekmeköy hattında bazı nitelikli konut projelerinin
adeta kapısının dibinde yer alıyor.
|