Malzemeden Çalan Müteahhit Para Cezasıyla Kurtulamayacak

b>Konya’da Zümrüt Apartmanı’nın çökmesiyle yeniden gündeme gelen yapı denetimindeki yetki kargaşası, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nı harekete geçirdi.

92 kişinin ölümüne yol açan facianın ardından Bolu-Abant ve Ankara-Kızılcahamam’da bir araya gelen bakanlık yetkilileri, İmar ve Şehirleşme Yasa Taslağı hazırladı. Taslakta, ruhsatsız ya da standartlara aykırı inşa edildiği tespit edilen yapıların sorumluları için 50 trilyona kadar para cezasının yanı sıra hapis cezası da öngörülüyor. Hapis cezaları kesinlikle paraya çevrilemeyecek. Taslağa göre, yapıların denetim yetkisi belediyelerin elinden alınarak Bayındırlık Bakanlığı ile valiliklere verilecek. İmar planı onaylama yetkisine sahip olmak isteyen belediyeler, şehir planlamacısı, inşaat mühendisi, mimar, harita ve kadastro mühendisi gibi teknik elemanlardan en az birer kişiyi istihdam etmek zorunda. Aksi halde belediyelerin imar planını onaylama yetkisi valiliklere devredilecek. İmar planına aykırı inşa edildiği tespit edilen yapılar için kolektif bir sorumluluk öngörülüyor. Buna göre müteahhit, belediyenin ruhsat veren birimi, ruhsat veren idareci, şantiye şefi, yapının sahibi sorumlu tutulacak. Bu sorumlulular için, 50 trilyona kadar para cezasının yanı sıra hapis cezası da öngörülüyor.

Yürürlükte olan İmar Yasası çerçevesinde sorumlulara ‘görevi ihmal’ kapsamında hapis cezası öngörülüyor; ancak bu durum para cezasına çevrilebiliyordu. Taslakta hapis kesin hükme bağlanıyor. Taslakta ayrıca, müteahhit tarafından mühendis ve mimarın istihdam edilmesi zorunlu hale getirilirken, müteahhitten iş bitirme ve teminat belgeleri önceden alınacak. Taslakta, İmar Kanunu’nun 18. maddesinde önemli değişikliğe gidiliyor. Yürürlükteki kanun maddesine göre, “Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında ‘düzenleme ortaklık payı’ olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlenmeden önceki yüzölçümlerinin yüzde otuz beşini geçemez.” hükmü yer alıyordu. Yeni taslakta ‘geçemez’ hükmü önce yüzde 40’a daha sonra da yüzde 45’e çıkarıldı. Taslakla getirilen yeni düzenlemeler şöyle:

Koruma altına alınan tarihî binalarda oturanların yüksek maliyetli olan bakım ve onarımı sağlayabilmesi için yapı koruma teşvik primi uygulamasına geçilecek.

Ortaklık payı oranı 45’e çıkarılacak. Büyük kamu binaları ruhsata bağlanacak.

Köylü nüfusuna ait ve ve köyde sürekli oturacaklar tarafından yapılacak konut, tarım ve hayvancılık yapılarında mali külfeti azaltıcı tedbirlere alınırken, bölgeler arasındaki gelişmişlik düzeyi farkı baz alınacak.