|
namalcı düzen, toprağı, suyu, giderek havayı bile bir kazanç alanına dönüştürdüğü gibi, beyin yıkama yoluyla insanları uyutarak bu konut apartmanlarını, gökdelenlerini çağdaş yaşam alanlarıymışlar gibi pazarlamağa çalışıyor. Bir avuç suyu yüzme havuzu ya da vaha gibi gösteren yalancı resimlerle yapıyorlar bu işi…
Bundan da öte, bizim yaşama biçimimizle, alışkanlıklarımızla hiç ilişkisi olmayan, dergilerden, şuradan buradan kopya, saçma sapan planları arabesk süslemelerle alacalayarak kültür duyarlığı gibi yutturmağa çalışıyorlar. Üstelik kendileri de "ulusal" falan sanıyorlar bu saçmalıkları…
Uzun sözün kısası, sosyal- kültürel donanımları hiç düşünülmemiş, yalnızca satılık mal olarak üretilmiş konut yığılımları sardı ortalığı… (Mimarlık tarihçisi olarak ciddi bilinen kimi kişiler bile, örneğin pencere üstlerine kemer biçimi vermeyi kimlik arayışı gibi yorumlayınca gencecik mimarlar ne yapacaktı ki?)
El bebek gül bebek yetiştirmeğe çalışılan kimi yetenekli genç mimarlar bile kimi reklamlarda kullanılmakta sakınca görmediler, paranın çekiciliğine kapılmaktan da kendilerini alıkoyamadılar,
Kimliksizlik temel sorundu elbette…
Mimarlığın olmazsa olmaz koşulu, mimarın kültür alt yapısının tamam olmasıdır. Çünkü onun bir görevi de kültür aktarımıdır.
Bize özgü bir yaşama kültürünün var olup olmadığını bilmeyen, araştırmayan, kendi bir kültür düzeyinde, yorumunda yaşayamayan kişi nasıl bir kültürü aktaracak işverene?
Kopyacılarla doldu ortalık yüz yıl önceki gibi…
Elbette en çok dışarıdan kopya edildi…
Bunlara tepki olarak kimileri de. 150 yıl öncenin gereksinimlerine, o günün olanaklarıyla bulunmuş çözümleri biçimleriyle kopya etmeye koyuldular…Temelde çağdaşı beceremeyen bu kişiler, daha bu günü bile yakalayamamış olanlarca alkışlandılar. Daha doğrusu onların aldanmalarına neden oldular.
Yer yüzünün ilk insan yerleşmelerinin gerçekleştiği, son çağlara dek kesintisiz, iyiyi,doğruyu,insancıllığı, tutumsallığı, en azla en çoğu elde etmeyi arayıp gelmiş en güçlü yanımızın bilincini edinememiş olanlar, tümüyle yanlış yolların örneklerini verdiler. Takma sakal bıyıkla, alalamakla,peçeler takmakla, beğenisizliğin, kültürsüzlüğün ürünlerini koydular ortaya…
Bu işleri yapanların, onların iş verenlerinin, alt gelirlilerle ilgili en küçük bir "empati" duyguları yoktur. Onlarla ilgili bir çözümü becerecek donanımları bile elde etmekten uzaklaşmaktadırlar. (Bundan bir süre önce Amerika Birleşik Devletlerindeki bir üniversiteden tele-konferans isteği geldi. İlk soruları şuydu: "Sizden başka yoksullar için çalışan var mı?" Şaşırdım… Ben de onlara sordum: "Sizde yok mu?" "Artık yok!" dediler.)
Tek evlerden söz etmeyişim ilginizi çekmiştir.
Çünkü…
Bunlar teke tek ilişkinin sonuçları…
Yaptıranın kültürüne daha çok bağlı bu sonuçlar…
"Adamın parası var. Bırakın dilediğini yaptırsın." diyenler, işverenin kültürsüzlüğü,arabesk istekleri uyarında çalışmayı, sanki onun mutluluğu için çalışıyormuş gibi gösterenler de az değil aramızda…
"Olsun" diyemiyorum gene de…
Ama bunların yüzdeleri çok olmadıkça, bütünü etkileyecek düzeylere çıkmadıkça sorun olmayabilirler.
Asıl sorun, kendilerini halk gibi, ya da halktan yana göstermeğe kalkışanların, aslında yalnızca çıkarlarından başka doğrultu tanımayanların, kültür ortamımızı kirletmeleri…
Bunlar hepimizin tin sağlığını bozuyorlar.
Şimdi durup, "Nerelerdeyiz, yüzümüzün dönüklüğü ne yönedir, nereye doğru gidiyoruz?" diye sorulacak günlerdeyiz.
Geçmişimize, günümüze, insanlığımıza yakışabilmek için ne olursa olsun çağdaşlığı yakalamağa çalışanlara mimarlığımız çok şey borçlu.
Onlara düşünce ortamı sağlamak gerçek bir sorumluluk…
Ankara Serbest Mimarlar derneğinin bir konut derlemi sunma çabasını böyle görüyorum. Bu nedenle de kutluyorum.
|
