|
oplu Konut İdaresi'nin (TOKİ), inşaat sektörünün canlandırılması amacıyla yarım kalmış konut inşaatlarının tamamlanmasına dönük açtığı kredi programı, beklenen ilgiyi görmedi.
Yarım kalmış inşaatlara tamamlama kredisi verilmesi için 24 Haziran'da yayımlanan tebliği uyarınca verilen 1 aylık başvuru süresinde, 5 bin 500 konutu içeren sadece 30 başvuru yapıldı. Başvuruların çoğunun da istenen inşaat seviyesinde olmadığından uygun bulunmadığı belirtiliyor.
İdare, söz konusu kredi programı kapsamında 30 bin konutun tamamlanmasını sağlamak üzere 100 trilyon lira kaynak kullandırmayı öngörüyordu. Beklenen başvurunun gelmemesi üzerine TOKİ, tamamlama kredisi için başvuru süresini yıl sonuna kadar uzattı.
Ancak, TOKİ'nin söz konusu kredi programı, sektör temsilcileri tarafından yetersiz bulunduğu için, fazla başvuru olması beklenmiyor.
ELEŞTİRİ
TÜRKKONUT Genel Başkan Yardımcısı Sami Çapakçur, krediden yararlanmak için istenen yüzde 85'lik inşaat seviyesinin çok yüksek, kredi tutarının çok düşük, formalitelerin ise çok fazla olduğunu söyledi.
Çapakçur, yaptığı değerlendirmede, toplam 1 milyar liralık altyapı kredisinin kullanımı için de çok yüksek inşaat seviyesi istendiğine işaret ederek, ''Oysa altyapı inşaatlardan önce yapılır. İnşaat seviyesi yüzde 85'e geldiğinde altyapı hemen hemen bitmiş olur. Bu nedenle altyapı kredisinin de kullanım olanağı yok'' dedi.
Krediden yararlanmak için TÜRKKONUT'a bağlı sadece 2-3 kooperatifin başvurduğunu anlatan Çapakçur, başvuru sırasında her üye için emlak sahipliği, gelirine ilişkin ayrıntılı dosya istendiğini, bu dosyaları hazırlamanın zorluğu nedeniyle, 4-5 milyar kredi için başvuru olmadığını kaydetti.
Altyapı için 1 milyar lira olmak üzere toplam 11.5 milyar liralık tamamlama kredisi tutarının da çok düşük olduğunu ifade eden Çapakçur, TOKİ'nin elinde kredi geri dönüşleri nedeniyle oldukça önemli miktarda kaynak olduğunu belirterek, kredi kullanımını artırmak için, inşaat seviyesinin yüzde 50'ye çekilmesini, kredi miktarının artırılmasını ve prosedürün kolaylaştırılmasını istedi.
''VATANDAŞ HÜKÜMETİN PROJELERİNİ BEKLİYOR''
Kooperatif sektörünü de değerlendiren Çapakçur, inşaat sektöründe genel bir durgunluk olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti: ''Hükümetin, (kira öder gibi ev sahibi yapacağız) vaadinden sonra, vatandaş beklentiye girdi. Şimdi yeni kooperatife ilgi yok. Vatandaş hükümetin konut projelerini bekliyor. Acaba, bu kira Çankaya'daki konut kirası kadar mı yoksa Altındağ'daki konut kirası kadar mı olacak? Bunun açıklanmasını bekliyoruz. Kooperatiflere ilgi durdu. Ancak, Temelli yakınlarında başlattığımız (kendi konutunu kendin yap) projemiz ilgi görüyor.''
Toplu konut kredilerine geçen yıl aracılık etmeye başlayan Şekerbank'ın yetkilileri de söz konusu tamamlama kredisi için 23 başvuru olduğunu, ancak inşaat seviyeleri düşük kaldığı için başvuruların uygun bulunmadığını belirttiler.
Banka olarak geçen yıldan beri 76 projede 5 bin 665 toplu konut kredisine aracılık ettiklerini anlatan yetkililer, araç kredisine bireysel talebin çok arttığını, ancak bireysel konut kredisinde bir canlanma olmadığını kaydettiler.
KREDİNİN KULLANIM ŞARTLARI
Tamamlama kredisi için, 24 Haziran'da tebliğ yayımlanmış, 24 Temmuz'a kadar başvuru süresi verilmişti. Tebliğ uyarınca, Konut Müsteşarlığı'nın yaptığı araştırmada konut açığı olduğu belirlenen, hükümetin de ''konut atağı'' programı kapsamında öncelikli olarak belirlediği 18 ilde inşaat seviyesi en az yüzde 65, Marmara depreminden etkilenen 3 ilde inşaat seviyesi yüzde 75, birinci derecede kalkınmada öncelikli illerde inşaat seviyesi yüzde 80, diğer illerde de yüzde 85 seviyesinde olan konutlara tamamlama kredisi verilecek.
Yarım kalmış konut inşaatları için 1 milyar liraya kadar altyapı kredisi olmak üzere, toplam 11.5 milyar lira kredi kullandırılıyor. İnşaat seviyesi yüzde 90 olan konutlar için 3 milyar lira tamamlama, 1 milyar lira da altyapı kredisi olmak üzere toplam 4 milyar liralık kredi açılacak.
Tamamlama kredisine, Pamukbank, Şekerbank, Denizbank ve Vakıfbank aracılık ediyor.
TOKİ BAŞKANI BAYRAKTAR
TOKİ Başkan Vekili Erdoğan Bayraktar, tamamlama kredisine yeterli başvurunun olmamasını değerlendirirken, hükümetin konut ihtiyaçlarını dikkate alarak öncelikli iller belirlediğini hatırlatarak, bu illerde yüzde 65 seviyesindeki inşaatlara kredi kullandıracakları kaydetti. Bu inşaatlara verilecek 11.5 milyar liralık kredi ile konutun bitirilmesinin mümkün olduğunu kaydeden Bayraktar, şöyle konuştu:
''Büyük kentlerin çoğunda konut ihtiyacı tespit edilmedi. Konut ihtiyacı olmayan Ankara, İstanbul, İzmir, İzmit gibi kentlerde kamu kaynaklarını ucuza kullandırmamak için inşaat seviyesini düşürmeyeceğiz. Bu kentlerde, kooperatifçilik bir rant haline gelmiş. Yatırım için kooperatife giriliyor. Kredi verseniz bile yıllarca bitmiyor. Kooperatif yöneticiliği bir meslek gibi. Önceliğimiz konut ihtiyacı olan illerdeki konut inşaatlarının tamamlanması.''
|
