|
b>Eski İstanbullular'ın, sıradışı mimarisiyle unutamadıkları bir cami vardı Karaköy Meydanı'nda. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Mescidi diye bilinen bu muhteşem mabed, 1958 yılında "Yıldırım Yıkma Harekâtı" sonucunda bir başka yere nakl edileceği söylenerek ortadan kaybolmuştu.
1893'te İstanbul'a gelen ve daha sonra saray mimarı olup 1909'a kadar kentte kalan İtalyan Mimar D'Aranco'ya yeni bir cami yapması teklif edilir. Kısa sürede, görenin dudaklarını uçuklatacak zarafette bir cami yapar dükkânların üstüne. Karaköy'ün eski fotoğraflarında hemen göze çarpan bu cami, yüzyıl başında moda olan ve D'Aranco tarafından İstanbul'da pek çok örneği verilen 'art nouveau' tarzında yapılmıştır. Floral süslemeleri, sekizgen yapısı, geniş saçakları ve sempatik minaresiyle mescit, şehirdeki benzerleri arasında özellikli bir yere sahiptir; çevresine uyumlu, göz okşayan mimarisiyle Karaköy Meydanı'nın ayrılmaz bir parçası gibidir.
Tarih; yok olup gider
19. yüzyıl sonunda ve 20. yüzyıl başında Karaköy, vapur, tramvay ve tünel üçlüsünün birleştiği bir aktarım ve uluslararası ticaret merkezi haline gelir. Karaköy Meydanı'nın darlığı, sonraki yıllarda artan araç trafiğiyle birlikte önemli bir sorun olmuştur. Bunun üzerine büyük bir imar hareketi başlar. Bizzat dönemin Başbakanı Adnan Menderes'in gözetiminde yürütülen yıkımlarda Karaköy- Azapkapı ve Karaköy- Tophane yollarının genişletilmesi ve geniş bir meydan hedeflenir. Çok geçmeden bu yıkımdan Karaköy Camii de payını alır, bugün meydanın en güzel tarihi eserlerinden biri olan Ziraat Bankası ise yakasını zor kurtaracaktır. Karaköy Camii'nin yıkımına değilse de, başka bir yere nakline ilişkin küçük haberler yer almaya başlar gazetelerde. Caminin parçaları tek tek numaralanmış ve arkasından da sökülmüştür. Amaç, camiyi Kınalı Ada'ya yeniden kazandırmaktır. Ne var ki, bu asla gerçekleşmez. Karaköy'ü terk eden camiden bir daha haber alınamaz, sökülen parçaları da kaybolup gitmiştir.
Yıldırım Yıkma Harekâtı
1958'de, "Yıldırım Yıkma Harekâtı" sonucunda bir başka yere nakledileceği söylenerek ortadan kaldırılan camiin bugünlerde yeniden yapılması gündemde. Âdetâ bir tarihin yok edildiği ve Osmanlı Devleti'nin tamamen ahşap ilk ve tek camii olan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii; eski mimari özellikleri gözönüne alınarak tekrar inşa ediliyor. Karaköy Mescidi olarak da bilinen Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Târihî Çevreyi Koruma Müdürlüğü'nün hazırladığı projeyle önümüzdeki günlerde inşa edilmeye başlayacak.
|
