Kat Mülkiyeti Yasası Değişmeli...

epremde hasar gören ve güçlendirilmesi veya yıkılıp yeniden yapılması gereken binaların önündeki en büyük engel Kat Mülkiyeti Yasası. Yasaya göre, bir binanın depreme karşı dayanıklı hale getirilebilmesi için kat maliklerinin hepsinin onayı gerekiyor. Bir tanesi bile itiraz ettiği takdirde, o yapıyla ilgili herhangi bir iyileştirme yapmak olanaksız. Afet İşleri Genel Müdürlüğü verilerine göre, 1999'da, 17 Ağustos ve 12 Kasım'da meydana gelen depremlerde İstanbul'da 41 bin 467 bina hasar gördü. Bunlardan 36 bin 45'i konut. Bu konutların 3 bin 73'ü yıkık ve ağır hasarlı, 15 bin 102'si orta hasarlı, 17 bin 870'i de az hasarlı olarak kayıtlara geçti.

Talep, ancak yüzde 2
Depremlerin ardından uzmanların raporları doğrultusunda hasarlı birçok bina için güçlendirme yapılması istendiği halde, İstanbul'un 32 ilçe belediyesine bu konuyla ilgili yapılan talep yüzde 2 civarında.
32 ilçe belediyesi, deprem sonrası kaç binanın yıkılması gerektiğinin ya da kaçı için güçlendirme istendiğinin bilinmemesine karşın, kendilerine yapılan başvuruların çok düşük olduğunu söyledi. 1999 depremlerinde hasar gören bina sayısıyla karşılaştırıldığında, başvurunun ortalama yüzde 2 civarında olduğunu belirten belediyeler, bunun nedeninin ise kent genelindeki binaların yaklaşık yüzde 70'inin iskân sorunu olmasına bağlıyor.

'Yıkılma tehlikesi var'
Göztepe'de, 1999'daki depremlerde hasar gören ve Yıldız Teknik Üniversitesi'nce oturulamayacağı, yıkılarak yeniden yapılması gerektiği belirtilen dört katlı bir binada da, iki mülk sahibi itiraz ettiği için, Kat Mülkiyeti Yasası uyarınca hiçbir şey yapılamıyor. Kat Mülkiyeti Yasası ve iskân sorunu nedeniyle depremde hasar gören kentteki birçok binada aynı sorunlar yaşanıyor. Olası İstanbul depremi için hazırlanan Master Planı'nda değiştirilmesi istenen yasal değişiklikler arasında Kat Mülkiyeti Yasası da bulunuyor. Ancak henüz bu konuda bir adım atılmış değil.

Göztepe Tanzimat Sokak'taki Kahramanlar Apartmanı, depremlerden hasarlı çıktı. Bina sakinlerinin başvurusu üzerine YTÜ'den üç uzman, inceleme yaparak 29 Şubat 2000'de bir rapor hazırladı. Raporda, depremleri az hasarla atlatan binanın 35 yıllık olması ve kuyu üzerine yapılması nedeniyle korozyona maruz kaldığı ve bodrumdaki kolon kiriş taşıyıcı sistemlerinde ciddi sorunlar olduğu, olası depremde yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya bulunduğu belirtilerek, binanın yıkılıp yeniden inşa edilmesi gerektiği belirtildi. Ancak 12 daireli ve bahçesinde depo olarak kullanılan iki binası daha bulunan apartman, mülk sahiplerinden ikisinin itirazı nedeniyle yıkılamadı.

Japon müteahhit istedi
Yıkım kararına itiraz eden kat sakinlerinden biri, İstanbul'da benzer durumda binlerce bina olduğunu belirterek, "Allah hakkımızda hangisini hayır ettiyse, o olur. Tamam, raporlar bina yıkılır, diyor ama, yeni bina yapacak müteahhite güvenmem. Bunları da Türk müteahhitler yaptı. Japonlar bu işin ilmini yapmış. Eğer Japon müteahhit yapacaksa binamı, itiraz etmem" dedi. Bina sakinlerinden öğretim üyesi Vildan İyigüngör, bina sakinlerinin tümünün olası bir ölümü beklediğini söyledi. İyigüngör, "14 kişinin söz sahibi olduğu binada iki kişinin itirazı nedeniyle sonuç alamıyoruz. Kat Mülkiyeti Yasası elimizi kolumuzu bağlıyor. Meclis'te bekletilen bu yasa değişikliği, bir an önce yapılmalı" diye yakındı.

--------------------------------------------------------------------------------

Baş: 33 yasa bir an önce değiştirilmeli
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürü Mahmut Baş, İstanbul için hazırlanan Deprem Master Planı'nda depreme yönelik alınacak önlemler konusunda, başta Kat Mülkiyeti Yasası olmak üzere acilen değiştirilmesi istenen 33 ayrı yasa maddesinin bulunduğunu söyledi.

2000 yılı bina sayım sonuçlarına göre İstanbul'da 900 bin bina bulunduğunu belirten Baş, bunların yüzde 70'inde iskân sorunu olduğu için, depreme yönelik hazırlık yapılamadığını söyledi. Beklenen büyük bir depremde İstanbul'da 50-60 bin binanın yıkılacağını dile getiren Baş, şunları söyledi:

'Tablo çok vahim'
"1999'da yaşanan şiddetli iki deprem sonunda İstanbul genelinde 41 bin 467 konut ve işyeri hasar gördü. Bunlardan 21 bin 817'sinin orta ve ağır hasarlı olduğu saptandı. Ama ilçe belediyelerine bina güçlendirmesi için yapılan başvurulara bakıldığında, oranı yüzde 2'yi bulmuyor. Bir de olası depremde yıkılması beklenen bina sayısını da hesaba kattığınızda, karşımızdaki tablo çok vahim. Bunda Kat Mülkiyeti Yasası'nın getirdiği sınırdan ziyade, İstanbul'daki binaların yüzde 70'inin iskân sorunu olması etkili. Biz gerekli çalışmayı yaptık, şimdi sıra Meclis'te. Meclis bir an önce yasa değişikliklerini yapmalı."