Kapadokya’da Tarih, Kültür ve Doğa Tehdit Altında

Mimarlar Odası Ankara Şubesi hinterlandında bulunan Kapadokya bölgesindeki her adımı titizlikle takip ediyor. Mimarlar Odası Ankara Şubesi, yapılaşma ve yanlış uygulamalar nedeniyle tehdit altındaki, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Kapadokya’da iş makineleriyle çalışma yapıldığını ve tarihi dokulara zarar verildiğini bildirdi.

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, “Nevşehir İl Özel İdaresi tarafından UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Kapadokya’da peri bacalarının bulunduğu Avanos ilçesindeki Çavuşin köyünde su deposu yapımı ve yol genişletme çalışmaları başlatıldı. Bu çalışma ile birinci derece arkeolojik sit alanına, paletli iş makineleri ile girilerek 10 metre genişliğinde yol açılmış. Bu yola 40-50 tonluk kamyonların gireceği belirtiliyor. Alanda yapılan tespitlerde bazı yerlerde küçük peribacalarının kırıldığı, 40 tonluk devasa kayaların tıraşlandığı ve yuvarlandığı ifade ediliyor. Doğal ve kültürel varlıklarımızı, tarihi değerlerimizi, paletli iş makineleri, kepçe ve hiltilerle yok eden tarih ve kültür bilmez bir zihniyetle karşı karşıyayız. Kapadokya bölgesi yoğun bir saldırı ve talan altındadır. Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden olan Kapadokya’da peri bacalarına zarar verilmesine ve tarih katliamına fütursuzca devam ediliyor.” dedi.

Koruma Kurulu’nca onay alındı mı?
Candan, sözlerine şöyle devam etti: “Kapadokya gözbebeğimizdir. Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak tüm Türkiye'de ve bilimden aldığımız güçle doğal ve kültürel varlıklarımızı korumaya devam edeceğiz. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Kapadokya’da peri bacaları ve yeraltı kilisesi ile ünlü Çavuşin köyünde peri bacalarına ve tarihi dokuya zarar vermelerine izin vermeyeceğiz. Nevşehir İl özel İdaresi’ne resmi yazıyla başvurduk. Kuruma, ‘UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Kapadokya’da peri bacaları ve yeraltı kilisesi ile ünlü Çavuşin köyünde birinci derece arkeolojik sit alanı olan bölgede su deposu yapılma çalışmalarında kullanılan inşaat uygulamaları, arkeolojik alanlarda çalışılması gereken temel kurallara uygun mudur, alınan önlemler nelerdir? Su Deposu yapımı için gereken servis yolunun ve inşaat alanlı ile ilgili toplam da kaç metre/metrekare alan kullanılacağı ile ilgili projelendirme yapılmış ve Koruma Kurulunca onaylanmış mıdır? Su deposu yapımı inşaatı için yapılan yol kaç metre genişliğinde olması ve kullanılacak işgücü makine tipleri belirlenmiş, Koruma Kurulunca bir plan notu olarak alınmış mıdır? Söz konusu inşaatın işe başlama ve işin bitim tarihi nedir? Kamuoyu ve yazılı basından öğrenmiş olduğumuz kadarıyla, UNESCO tarafından evrensel boyutta koruma altına alınmış olan Peri bacaları içerisinde yer alan inşaat sahasında  ‘Paletli iş makineleri çalışmış. Bazı yerlerde küçük peribacaları kırılmış. 40-50 tonluk kayalar tıraşlanmış ve yuvarlanmış’  şeklinde açıklamalara rastlanılmaktadır. Bu açıklamalar doğru mudur? İdarenizce böylesi bir tespitiniz var mıdır? Var ise konu ile ilgili işlem tesis edilmiş, ilgili resmi kurumlara bildirilmiş midir? Kapadokya Alanı’nın tarihi ve kültürel değerleri ile jeolojik/jeomorfolojik dokusunun ve doğal kaynak değerlerinin korunmasına ve yaşatılmasına yönelik alınan tedbirlere aykırı bir şekilde yapıldığı iddiaların,  fotoğraflarla da güçlü olarak tespit edildiği inşaat alanı Müzeler Müdürlüğü tarafından düzenli olarak kontrol edilmekte ve İdarenize düzenli olarak rapor edilmekte midir? Su deposu alanı inşaatı için kullanılan İş makinelerinin girdiği bölgedeki doğal tarihi yapılara zarar verildiği öne sürülen konu ile ilgili olarak bir tespit komisyonu kurulmuş mudur? Kuruldu ise kimlerden oluşturulmuştur? Yazılı basından yer alan haberler doğrultusunda inşaat alanında İdarenizce bir tutanak tutulmuş mudur?’ sorularını yönelterek tarafımıza bilgi verilmesini talep ettik.”

Candan, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'ne, Kapadokya Alan Başkanlığı’na, Nevşehir Valiliği’ne, Nevşehir Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu’na da konuya ilişkin bilgi almak ve tarihi dokulara zarar verenlerin cezalandırılması için başvuruda bulunduklarını belirtti.