Kanal İstanbul Bu Kez Maliyetiyle Gündemde

Yurttaşların, doğaya vereceği zarar ve riskleri nedeniyle karşı çıktığı Kanal İstanbul maliyet tartışmasıyla gündeme geldi. Kanal İstanbul’a ilişkin açıklamada bulunan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, “Maliyet ilk baştaki hesaplamalardan biraz daha fazla. 15 milyar dolar olarak hesaplamıştık, 20 milyar doları bulacak.” dedi. Karaismailoğlu, “Proje eninde sonunda hayata geçecek. Bu bir ihtiyaç.” ifadelerini kullandı.

Cumhuriyet’te yer alan habere göre; İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanı Gürkan Akgün de projenin maliyet hesabına ilişkin konuştu. Akgün, “2019’da onaylanan ÇED raporunda 11.4 milyar dolarlık harcamadan bahsediliyordu. Sonra 15 milyar dolar denildi. Şimdi, ‘20 milyar dolara çıkabilir’ deniliyor. Nereden bakarsanız tutarsızlık.” dedi.

Akgün, iktidarın “çılgın proje” olarak tanıttığı Kanal İstanbul’un ilk olarak 2011’de seçim vaadi olarak gündeme geldiğini ifade ederek şunları söyledi: “Aradan geçen 10 yıla karşın bir fizibilite raporu bulunmuyor. Yetkililerin yapılacak köprü sayısından projenin toplam maliyetine ve tamamlanma süresine kadar hemen her konuda kendi içinde çelişen söylemleri, bir fizibilite raporunun hiç bulunmadığına da işaret ediyor. Plan raporunda, kanalı aşmak için otoyol köprüleri yapılacağından söz edilmiş olmasına karşın bu köprülerin teknik detayları ve yapım maliyetlerine hiç değinilmemiş.”

"Net hesap yok"
Akgün, projenin İSKİ tarafından yapılması öngörülen altyapı maliyetlerinin en az 24 milyar lirayı bulmasının beklendiğini ifade ederek “Hafriyat için 148 milyar lira, beton için ise 105 milyar lira olmak üzere sadece kaba inşaat için en az 253 milyar lira gerekeceği yaklaşık olarak hesaplanmıştır.” dedi.

Akgün şöyle devam etti: “Çevre Düzeni Planı raporuna göre yedi karayolu, dört demiryolu, iki metro hattı ve bu hatlar üzerinden geçmek zorunda olan dokuz enerji nakil hattı, yedi doğalgaz, bir acil yakıt hattı (NATO), 12 su-atık su hattı, fiber ve telekomünikasyon hatları gibi altyapı hatları da gerekiyor. Gizli maliyet kalemleri olan bu ilavelerle ulaşım altyapısının dolaşımda olan maliyet hesaplarının çok ötesinde bir finansman gerektireceği açıktır. Güzergâhlar dahil olmak üzere, teknik detaylar hakkında kesin bilgiler olmadıkça net bir maliyet hesabı çıkarmak mümkün değil.”

Her isimden farklı açıklama
İktidarın da farklı tarihlerde, farklı maliyetler açıkladığı ortaya çıktı. 30 Mart 2016 tarihinde dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, “Kanal İstanbul 13 milyar dolarlık bir proje” dedi. Yıldırım, 11 Haziran 2018 tarihinde ise “Sayın Akşener diyor ki ‘65 milyar dolara mal olacak’ Böyle bir şey yok. Proje 10 milyar dolar” ifadelerini kullandı.

Eski Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, 13 Ocak 2020’de, “Projeyi 12 milyar dolara ihale ederiz” dedi. 18 Ocak 2020 tarihinde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Birilerinin söylediği gibi 125 milyar lira değil, 75 milyar lira olarak hesaplanıyor” ifadesini kullanmıştı.