b>Vatandaşlar, sık sık depremlerle sarsılmasına rağmen zorunlu deprem sigortasına ilgi göstermiyor. İzmir’de toplam 912 bin 585 adet konutun 153 bin 425 bini, yani sadece yüzde 16.81’i sigorta yaptırdı. İzmir bu rakamla en çok deprem sigortası yaptıran iller sıralamasında 14’üncü oldu.
Türkiye genelinde ise toplam 12 milyon 988 bin 665 binadan sadece 2 milyon 10 bin 644’ü, yani yüzde 15.48’i zorunlu deprem sigortası yaptırdı. 17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen ve çok büyük can ve mal kaybına sebep olan Marmara Depremi’nden sonra 27.12.1999 tarihli kanun hükmünde kararname ile 27 Eylül 2000 tarihinden itibaren deprem sigortası yaptırmak zorunlu hale getirildi. Deprem sigortası için de Doğal Âfet Sigortaları Kurumu (DASK) oluşturuldu. Kararnameye göre zorunlu deprem sigortası için toplanan paralar DASK’ta toplanacak, bir âfet durumunda bu paralarla sigortalanan mülklerin bedeli karşılanacaktı. DASK’ın parası yeterli olmazsa, Dünya Bankası’ndan finansman sağlanacaktı ancak 3 yıldır zorunlu olmasına rağmen DASK’a kaynak sağlayacak olan sigortalar, büyük oranda yaptırılmadı. Sigorta yaptırması zorunlu olan 12 milyon 988 bin 665 binadan sadece 2 milyon 10 bin 644’ü zorunlu deprem sigortası yaptırdı. Geri kalan yüzde 85’lik kesim ise sigortasını yaptırmadı.
Depremzedeler, deprem sigortasına diğer vatandaşlara göre daha fazla ilgi gösterdi. En çok sigorta yaptıran ilk beş il deprem bölgesinden çıktı. Bu iller sırasıyla şöyle: Bolu, Yalova, İstanbul, Tekirdağ ve Eskişehir. Marmara Bölgesi yüzde 26.01 ile en çok, Güneydoğu Anadolu Bölgesi yüzde 3.24’lük oranla en az sigorta yaptıran bölge oldu. DASK’ın hedefi, yaklaşık 13 milyon binayı sigortalamak ancak sözkonusu rakamlar bunun zaman alacağını ortaya koyuyor. Balçova’da kendi evinde oturan Selçuk Dalyancı’nın ifadeleri de bu tezi kuvvetlendiriyor. Dalyancı, “Niye sigorta yaptırayım? Basından da takip ediyoruz, bazı aracı firmalar insanları dolandırıyor. Evime deprem sigortası yaptırmadım, çünkü ödediğim paraların boşa gideceğine inanıyorum.” diyor.
Işık Sigorta İzmir Bölge Müdürü Ahmet Talu, zorunlu deprem sigortası yaptıranların oranının çok düşük olduğunu kaydederek, “Millet, devlete güvenmiyor. Bu paraların da ödeneceğini zannetmedikleri için sigorta yaptırmıyorlar. Dinar’da hasar paraları ödendi ama orada sadece 10 ev yıkıldı. Büyük bir âfet olsa, Dünya Bankası’dan alınacak para sigorta yaptıranların oranı kadar olacak.” şeklinde konuştu.
Zorunlu deprem sigortasının maddi tutarı, bölgenin deprem risk durumu ve binanın yapı tarzına göre metrekaresi 60 bin ile 620 bin lira arasında değişiyor. Deprem sigortasının süresi bir yıl. Sigorta sözleşmesi, her yıl poliçe süresinin sona ermesinden sonra yenileniyor. DASK, biri başkan olmak üzere toplam yedi üyeden oluşan Doğal Âfet Sigortaları Kurumu Yönetim Kurulu tarafından yönetiliyor. DASK Yönetim Kurulu Hazine Müsteşarlığı, Başbakanlık, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği, Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Milli Reasürans T.A.Ş.’nin temsilcilerinden oluşuyor. DASK, deprem sigortasını yaygınlaştırmak için Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara’nın da katılımıyla değişik illerde eğitim programları düzenliyor. Ayrıca Ankara, Bursa, Eskişehir, İzmir ve Tekirdağ illerinde 15 Nisan 2003 tarihinden itibaren su ve doğalgaz abonelik işlemlerinde deprem sigortası poliçesi istenmeye başlandı.
|