|
İşsizlik oranı şubat döneminde yüzde 16,1 ile kırdığı
tarihi rekordan, temmuz döneminde yüzde 12,8 seviyesine geriledi. Hazirana göre
yaşanan 0.2 puanlık iyileşme, mevsimselliğin etkisiyle tarım ve hizmetler
sektörlerindeki istihdam artışından kaynaklandı. İstihdam, krizde ilk kez geçen
yıla göre temmuzda artış gösterdi. Geçen yıl temmuzda 22 milyon 111 bin kişi
istihdam edilirken, bu yıl temmuzda 50 bin kişilik artışla 22 milyon 213 bin
kişiye yükseldi. İnşaatta da geçen yıla göre istihdam artışı bir yıl aradan
sonra ilk kez temmuzda yaşandı. Sanayide ise son üç aydır bir önceki aya göre
yaşanan artış ise hızlandı ve 99 bin yeni istihdam yaratıldı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) dün açıkladığı haziran, temmuz, ağustos
aylarını kapsayan temmuz dönemi verilerine göre, işsizlik oranı geçen yıla göre
2.9 puanlık artışla yüzde 12,8'e çıktı. Tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 16,3
olarak belirlendi. İşsizlikte yıllık artış nisan döneminde 5 puan ile 2009'un en
yüksek seviyesine ulaşmıştı. Martta ve mayısta 4.8 puan; haziranda 3.6 puan
gerileyen işsizlik oranında yıllık değişim, temmuzda da gerilemeyi sürdürdü ve
2.9 puana düştü.
İşsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 842 bin kişi artarak 3 milyon 267
bin kişiye yükseldi. İstihdam edilenlerin sayısı ise 50 bin kişilik artışla 22
milyon 213 bin kişiye çıktı. Bu dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 364 bin
kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 314 bin kişi azaldı.
İstihdam edilenlerin yüzde 26,9'u tarım, yüzde 18,6'sı sanayi, yüzde 6,3'ü
inşaat, yüzde 48,2'si ise hizmetler sektöründe.
Sanayide 99
bin yeni istihdam
Geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, tarımın payı 1.6 puan,
hizmetlerin payı 0.2 puan artarken, sanayinin payı 1.8 puan azaldı, inşaatın
payı ise değişmedi. Ancak inşaatta istihdam edilenlerin sayısı 1 milyon 395
binden 1 milyon 404 bine yükseldi. 9 bin kişilik yükseliş bir yıldır ilk kez
inşaatta istihdam artışına işaret ediyor. Hazirana göreyse tarımda 170 bin,
sanayide 99 bin, inşaatta 21 bin yeni istihdam yaratıldı. Hizmetler sektöründe
ise temmuzda hazirana göre istihdam kaybı 23 bin olarak belirlendi. Sanayide
mayıstan beri süren istihdam artışı temmuzda hız kazandı.
TÜİK verilerine göre mevcut işsizlerin yüzde 14,5'ine denk gelen 473 bin
kişiyi bu dönemde işten ayrılanlar oluşturdu. Bu dönemde işe başlayan veya iş
değiştirenlerin yüzde 16,9'u sanayi, yüzde 35,3'ü hizmetler, yüzde 20,3'ü inşaat
sektöründe, yüzde 27,5'i ise tarım sektöründe işe başladı.
Geçen yıl temmuz
döneminde yüzde 18,9 olan genç nüfusta işsizlik bu yıl aynı dönemde yüzde
23,2'ye yükseldi. İşgücüne katılım oranı da geçen yıla göre 0.9 puan artarak
yüzde 49,3 oldu.
Analistlere göre mevsimsel etkiler işsizlik oranını aşağıya çekmeye devam
ediyor. Ancak yılın son aylarında işsizlik oranının yeniden artması bekleniyor.
Sanayide toparlanmanın bu aylarda hız kazanacağı varsayımıyla analistler yıl
sonunda işsizlik oranının yüzde 14,5-15,0 civarında olmasını bekliyor.
Krizdeki iflaslar 36 bin patronu işsiz
bıraktı
Kriz aylarıyla başlayan iflas ve işyeri kapatmaları sekiz ayda 36 bin patronu
işsiz bıraktı. Aralık 2008'de işsizlerin yüzde 8,5'i yani 246 bin kişi işyerini
kapatan veya iflas edenlerden oluşurken, Temmuz 2009'da bu oran yüzde 9,8'e,
sayı da 282 bin kişiye ulaştı. İşsizlik oranının zirve yaptığı şubatta 328 bin
kişi iflas veya işyeri kapatmak nedeniyle işsiz kalırken, martta bu rakam 327
bine geriledi. İşsizliğin aksine nisanda zirveyi gören işyeri kapatma veya iflas
nedeniyle işsiz kalanların sayısı söz konusu ay 330 bine çıktı. Mayısta 298
bine, haziranda ise 276 bine gerileyen iflas veya işyeri kapatma nedeniyle işsiz
kalanların sayısı temmuz döneminde yeniden artışa geçti. İşsizlik oranının
yükselmesi beklenen ağustos ve eylül aylarında iflas ve işyeri kapatmalarla
işsiz kalacak olan patronların sayısının da artması öngörülüyor.
Öte yandan temmuz döneminde işsizlerin yüzde 22,2'sini çalıştığı iş geçici
olup işi sona erenler, yüzde 25,5'ini işten çıkarılanlar, yüzde 15,1'ini kendi
isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 9,8'ini işyerini kapatan veya iflas edenler,
yüzde 6,3'ünü ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 11,3'ünü öğrenimine devam eden
veya yeni mezun olanlar, yüzde 9,8'ini diğer nedenler
oluşturdu.
Umutsuzlar Temmuzda ışığı gördü
İş bulma umudu kalmadığı için iş aramaktan vazgeçenlerin oluşturduğu
umutsuzların sayısındaki gerileme temmuzda da sürdü. Şubatta 930 bin kişiyle
rekor kıran umutsuzlar martta 908 bine, nisanda 883 bine, mayısta 723 bine
haziranda ise 683 bine gerilemişti. Temmuzda ise yılın en düşük oranı 648 binle
yakalandı. Hazirana göre temmuzda 40 bin işsiz iş bulma umudunu yeniden
kazandı.
Tarım dışı istihdam 10 bin kişi
arttı
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin
(Batam) hesaplamalarına göre, mevsimsellikten arındırıldığında temmuz ayında
tarım dışı işgücü 24 bin kişi, tarım dışı istihdam ise 10 bin kişi arttı. Ayrıca
mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsiz sayısı ise 27 bin kişi azalarak, 3
milyon 356 binden 3 milyon 329 bin seviyesine geriledi.
Betam'ın notuna göre tarım dışı işgücü ve istihdamdaki bu gelişmeler
sonucunda, tarım dışı işsizlik oranı, TÜİK'in yayımladığı ham verilere göre
hazirandan temmuza 0.1 puan gerilerken; mevsimsel etkilerden arındırarak tekrar
hesaplanan seriye göreyse hazirandaki yüzde 17,4'ten yüzde 17,2'ye geriledi.
Betam, temmuzda işsizlikte gerçekleşen bu iyileşmenin sınırlı da olsa bahar
aylarından beri devam eden mütevazı canlanmanın olumlu bir sonucu olarak
yorumlanabileceğine dikkat çekti.
|
